Bilişsel Davranışçı Kurama Göre Grup Terapisi Uygulamaları
Bilişsel terapi kuramı genellikle bireysel terapilerde Kullanılan bir terapi yöntemi olmasına rağmen
bu terapi yönteminin grup terapileriyle birleştirip uygulamaya koyduğumuz zaman ve bu uygulama
sonucunda elde edilen veriler ışığında olumlu sonuçlar almak terapi için oldukça önemlidir. Bu sayede
aynı süre zarfında birden fazla hastaya terapi uygulama fırsatımız ortaya çıkacaktır. Bilişsel davranışçı
terapi bireysel terapiler için yapılandırılmış ve uygulanmaktadır. Ancak Bilişsel davranışçı terapi kısa
bir grup terapisi müdahalesi olarak kullanılmaktadır. Bilişsel davranışçı grup aynı zamanda BDT-G
olarak ta adlandırılmakladır. Bu grup terapilerde daha fazla verim almak için yapılan araştırmalar ve
denemelerden sonra ortaya çıkmıştır. Kullanım amacı çok sayıda hastaya ayrı bireysel Bilişsel
davranışçı terapi sağlamak maksadıyla gruplarda kullanılmıştır.
Burada normal grup terapisiyle BDT-G grupları arasındaki en önemli farklardan biri bireysel
hastalara daha verimli bir şekilde sunmak maksadıyla gurupları kullanmaktadır. Bilişsel davranışçı
terapistler başta grup terapisi olayına dar bir açıdan bakmaktaydı. Grup terapisini psikoeğitsel ve
bilişsek ve davranışsal beceri eğitimi sağlamak için kullanıyorlardı. Ama grup terapisinin içinde
barındırdığı eş dost akran desteği, evrensellik, taklitçi davranış, özgecilik, sosyal beceri eğitimi,
bireylerarası öğrenim kullanılmadı bunlar sadece temel gaydalar olarak görüldü. Grup süreci, bireyler
arası uyum ve grup gelişiminin aşamaları dikkate alınmadı. Bunlar Bilişsel Davranışçı tedavinin
çalışmasına müdahale eden engellerdi. Yani öyle görülüyordu BDT’li terapistlerin gözünde hatta bazı
terapistlere göre grup formatının kullanılması BDT’nin gücünü azaltmaktaydı.
BDT’nin yaklaşımı psikolojik gerilimin, sosyal davranışsal pekiştirme örüntülerinde bozulan bilgi
yönetiminin ve parçalanmanın tanısı ve onarımıdır. Düşüncelerin, davranışların ve duyguların
birbiriyle ilişkili olduğunun bilinmesine rağmen BDT yaklaşım olarak kişinin düşüncelerini merkeze
almıştır. Ve bu düşünceler üzerinden devam etmiştir. Çoğu zaman kişinin farkındalığından gizli olarak
otomatik düşünceler duygudurum ve davranışları kişinin duygu durum ve davranışlarında
değişikliklere sebep olur. BDT terapistleri ise bu duruma bu düşüncelerin derinine inme, Sokratik
diyalog yolunu kullanma, özdenetim ve Öz izlemeyi teşvik ederek bireyin bu düşüncelere erişmesine
ve bunları gün yüzüne çıkararak aydınlanmasını sağlar. Terapist bireyin davranışını ruh halini ve benlik
duygusunu şekillendiren otomatik düşünceleri ortaya çıkardığında, bireyin koşullu inançlarını
keşfetmeye başlar bunlar hastanın hipotezlerine dönüştürülür. Bu süreç bireyin benlik algısının
sistemini oluşturan temel inanışların daha fazla tanımlanmasını sağalar.
Bu temel inançlar 2 ayrı kategoriye ayrılır bunlar ilişkiler ve yeterliliktir. Bu iki inanç arasında
bireylerarasılığı vardır. Bu kötü işleve sebep olan temel inançlar Ör. Beni kimse sevmiyor, ben
sevilmeyi hakketmeyen biriyim gibi. Ortaya çıkarıldıktan ve bulunduktan sonra tedavinin bir sonraki
hedefi bu işlevi olmayan temel inançları daha uyumlu ve olumlayıcı inançlar haline getirmektir. Ör.
Ben sevilecek biriyim. Beni sevmeyen kendi kaybeder gibi. BDT Grubu bir sürü klinik duruma etkili
şekilde uygulanmıştır. Bunlardan bazıları; akut depresyon, kronik depresyon, TSSB Tranva sonrası
Stres Bozukluğu, yeme bozukluğu, sosyal fobi, eş istismarı vb hastalıklar ve durumlar üzerinde olumlu
sonuçlar alınmıştır. Yapılan araştırmalarda BDT Grup çalışmaları, yapılan bireysel BDT tedavilerinden
daha az etkili olmadığı görülmüştür.
BDT’nin guruplarda uygulanması özelleştirilen grupla mümkündür. Gruptaki hastaların ihtiyaçlarına
göre değişir ama burada hastanın iyi tanımlanmış bireysel özellikleri paylaşılır. BDT Grupları
homojendir. Yani gruptaki hastalar belirli kriterlere göre alınır aynı hastalığı taşıyan ya da benzer
sorunlarla uğraşan bireylerden oluşur ki BDT terapisi işe yarasın bütün grup içinde. Gruptaki her
hastanın hastalığı başka olursa BDT terapisi sadece belirli hastalara yarayacaktır. Grupta zaman
sınırlıdır. Genelde iki veya üç saat süren toplantılar 8 ila 12 seans aralığındadır. Grubun kurulum
amacı Bilişsel ve davranışsal becerilerin yapısını, odağını ve bu becerilerin kazanılmasını kapsar.
Terapide terapistler grup üyelerinin terapilerini ileri seviyeye taşımaktan mesul olduklarını söyler
ve terapinin işleyişinde terapi aralarında kendilerini ödev verileceğinin bilgisini gruptaki hastalara
verir. Ev ödevleri bireylerin endişelerinin türlerine göre farklılık göstermektedir. Ödevin gözden
geçirilmesi grup toplantısının anahtar parçasıdır. Bu BDT Grubu ile normal grup terapisi arasındaki
farklardan biridir. Burada grup ‘burada ve şimdi’ etkileşimli gerçek zamanlı işleyişten ziyade hastanın
dışarıdaki işleyişini merkeze koyar. Hastanın durumuna ve gelişimini, abketlerle ölçülmektedir bu
düzenli ölçümler sonucunda bireyin terapinin işe yarayıp yaramadığını ve terapinin yeniden
düzenlenmeye ihtiyacı olan yerlerin varlığının bulunmasında kullanılmaktadır. BDT grup terapisti
hastaları izleyip hastaların kullandığı bir sıra strateji ve tekniklerden yararlanmaktadır. Bu teknikler
hastaların zorluklarını uygulanabilir. Bölümleri ayırır ve hastanın büyütme ve çarpıtma eğilimleriyle
mücadele eder. Örneğin; 1. Otomatik düşüncelerinizi kaydedin. Örneğin benim sevdiğim kişi beni
sevmeyecek. 2.Otomatik düşüncelerinizle mücadele edin, olumsuz düşüncelerinizle mücadele edelim.
Otomatik düşüncelerimizaltında yatan kişisel varsayımlarımızı araştıralım. Örneğin. Başkalarıyla
konuşmaya çaba sarf etmezsem nasıl arkadaş edinebilirim. 3. Duygudurumumuzu izleyelim.
Duygudurumumuz düşüncelerimiz ve davranışlarımız arasındaki ilişkiyi araştıralım. Ör. Ali ofisteki
herkese selam verip bana selam vermediğinde kendimi kötü hissettim. 4. Uyarıcı bir hiyerarşi
oluşturalım. Bizde kaygı yaratan durumları ve düşünceleri en kolaydan en zora doğru sıralayalım. Ör.
Karanlık korkusu olan biri ilk günbatımından durumu ile başlayıp karanlık bir odada kapalı kalmayı
doğru bir sıralama yapması. 5.Faliyeti izleyelim. Zaman ve enerjimizin nasıl harcanacağını izleyelim.
Ör. Bir işi yaparken bu işi yapıp yapamayacağına düşünmesinin ne kadar sürdüğünü ve bu sürenin işi
nasıl etkilediğini inceleyin. 6. Problem çözün. Hastanın gündelik problemlerini çözümler bulalım. BDT
terapistleri Burada problem yapı taşlarına ayırarak hastanın yetersizliklerine dahil inanşarını
hastalarla yüzleştirirler. 7. Gevşeme eğitimi öğrenelim. Nefes egzersizleri, meditasyon ile duygusal
gerginliği azaltalım. Genellikle bir veya iki toplantı buna benzer egzersizlerin eğitimi için ayrılmıştır.8.
Risk değerlendirmesi yapalım Hastaların tehdit algıları ve neleri tehdit olarak algıladıkları ve nasıl
karşıladıklarını gözlemleyelim. ). Psikoeğitim yoluyla bilgi edinelim.
BDT Grupları, sosyal fobinin en iyi işlendiği gruplardır. Gruplar 5ila 7 kişiden oluşmaktadır.
Genellikle 2saat ile 3saat arasında süren bir toplantı ile on iki seanstan oluşur. Her toplantıda
başlangıç gündemi ve kayıt işlemi, orta çalışma aşaması ve seans sonu özeti ve gözden geçirmesi
vardır. İlk iki seansta kaygı uyandıran Durumlarda hastaların otomatik düşüncelerini ele alır. Ör.
‘Çıkma teklifi etsem kesinlikle hayır cevabı alır ve rezil olurum.’ Hastalara bu otomatik düşüncelere
karşı mantıklı şekilde meydan okuma becerileri öğretilir ve yolları gösterilir. Durumu başka şekilde
anlamlandırmaları sağlanır. Başka yollara yölendirilir. Ara seanslar da ödev, grup içi rol yapma ve
kaygılarınkanağını ortaya çıkarmak amaçlı ödevler ve uygulamaları yapılır. Tüm terapinin amacı
işlevselliği olmayan düşünceyi tanımlamak ve bu düşüncelere meydan okumaktan, düşünceleri
yeniden yapılandırmaktan ve davranışı değşitirmekten oluşmaktadır.
