Kronik bacak ağrısı, şişlik veya açıklanamayan derin ven trombozu (DVT) geçmişiniz mi var? Bu rahatsız edici belirtilerin arkasında nadir fakat önemli bir damar rahatsızlığı olan May-Thurner Sendromu yatıyor olabilir. Sol bacağın toplardamarının (iliyak ven) komşu atardamar (iliyak arter) tarafından sıkıştırılması sonucu ortaya çıkan bu durum, zamanla kan akışını bozarak ciddi sorunlara yol açabilir. Neyse ki, modern tıp bu soruna etkili bir çözüm sunuyor: venöz stentleme. Bu yazımızda, May-Thurner Sendromu'nun ne olduğunu, nedenlerini, belirtilerini ve bu kronik şikayetlerden kurtulmak için uygulanan venöz stentleme tedavisini detaylı bir şekilde inceleyeceğiz. Amacımız, doğru bilgiyle bilinçli kararlar almanız ve yaşam kalitenizi yeniden kazanmanız için size rehberlik etmektir.

May-Thurner Sendromu Nedir?

May-Thurner Sendromu (MTS), tıp literatüründe “iliak ven kompresyon sendromu” olarak da bilinir. Bu durum, pelvis bölgesindeki sol iliak toplardamarının (vena iliaca communis sinistra) genellikle sağ iliak atardamarı (arteria iliaca communis dextra) tarafından omurgaya doğru sıkıştırılmasıyla karakterize edilir. Bu sürekli baskı, damar duvarında fibrotik bantların oluşumuna yol açabilir ve damar içinde daralma (stenoz) meydana getirir. Kan akışı yavaşlar, basınç artar ve bu durum, toplardamar sisteminde bir dizi istenmeyen sonuç doğurur.

Belirtileri ve Tanı Süreci

May-Thurner Sendromu'nun belirtileri genellikle sol bacakta yoğunlaşır ve zamanla kötüleşebilir. En sık görülen şikayetler arasında kronik bacak ağrısı, şişlik (ödem), ağırlık hissi, ciltte renk değişiklikleri ve varis oluşumu bulunur. En ciddi komplikasyonu ise derin ven trombozu (DVT), yani bacak damarlarında kan pıhtısı oluşumudur. DVT, hayatı tehdit edici pulmoner emboliye (akciğer embolisi) neden olabileceği için acil müdahale gerektiren bir durumdur.

Tanı süreci, hastanın şikayetlerinin dinlenmesiyle başlar ve fiziksel muayene ile devam eder. Kesin tanı için çeşitli görüntüleme yöntemleri kullanılır:

• Doppler Ultrasonografi: İlk tarama yöntemidir ancak derin damarlardaki sıkışmayı her zaman net göstermeyebilir.
• Bilgisayarlı Tomografi (BT) Venografi veya Manyetik Rezonans (MR) Venografi: Iliak damarların detaylı görüntülenmesini sağlayarak sıkışma noktasını ve damarın daralma derecesini gösterir.
• İntravasküler Ultrasonografi (IVUS): Tanıda altın standart olarak kabul edilir. Damar içine yerleştirilen küçük bir kateter aracılığıyla damar iç yüzeyinin gerçek zamanlı görüntüsünü alarak sıkışmanın tam yerini ve ciddiyetini en doğru şekilde belirler.

Venöz Stentleme: Çözüm Odaklı Bir Tedavi Yöntemi

May-Thurner Sendromu'nun kesin ve en etkili tedavisi, sıkışan damarın açılmasıdır. Bu, günümüzde büyük ölçüde minimal invaziv bir yöntem olan venöz stentleme ile gerçekleştirilir. Bu işlem, genellikle genel anestezi altında, küçük bir kesi ile kasık bölgesindeki bir toplardamardan girilerek yapılır.

Stentleme İşlemi Nasıl Yapılır?

Venöz stentleme işlemi aşağıdaki adımları içerir:

1. Kateter Yerleştirme: Uzman bir girişimsel radyolog veya kalp damar cerrahı, kasık bölgesinden bir toplardamara ince bir kateter yerleştirir.
2. Balon Anjiyoplasti: Daralmış bölgeye ulaşıldığında, kateter ucundaki küçük bir balon şişirilerek damardaki sıkışıklık giderilir ve damar genişletilir. Bu işlem, fibröz bantları kırarak damar içindeki kan akışını rahatlatır.
3. Stent Yerleştirme: Balon anjiyoplasti sonrası, damarın tekrar daralmasını önlemek için özel olarak tasarlanmış, genellikle nikel-titanyum (nitinol) alaşımlı bir stent yerleştirilir. Stent, damarı açık tutarak kanın serbestçe akmasını sağlar ve damar duvarına destek olur.

Venöz stentleme, May-Thurner Sendromu'nun yol açtığı kronik şikayetlerin giderilmesinde oldukça başarılı bir yöntemdir. Hastaların büyük çoğunluğunda bacak ağrısı ve şişlik gibi semptomlarda belirgin bir iyileşme görülür. Ayrıca, DVT oluşma riski önemli ölçüde azalır, bu da yaşam kalitesini ve güvenliği artırır.

Stentleme Sonrası Yaşam ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

Venöz stentleme sonrası iyileşme süreci genellikle hızlıdır. Hastalar kısa süre içinde günlük aktivitelerine dönebilirler. Ancak, stentin açık kalmasını sağlamak ve yeniden pıhtı oluşumunu engellemek için doktor kontrolünde kan sulandırıcı (antikoagülan) ilaçların düzenli kullanımı büyük önem taşır. Ayrıca, düzenli takip randevuları ve belirli aralıklarla görüntüleme testleri (ultrason veya BT/MR venografi) ile stentin durumu kontrol edilir.

• İlaç Kullanımı: Doktorun önerdiği kan sulandırıcıları aksatmadan kullanmak hayati öneme sahiptir.
• Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Bol su içmek, düzenli egzersiz yapmak ve uzun süre hareketsiz kalmaktan kaçınmak önerilir. Gerekliyse kilo kontrolü de faydalı olabilir.
• Tıbbi Takip: Belirlenen periyotlarda doktor kontrollerine gitmek, olası sorunların erken tespit edilmesini sağlar.

Kimler Venöz Stentleme İçin Uygun Bir Adaydır?

Venöz stentleme, May-Thurner Sendromu tanısı konmuş ve semptomatik olan, özellikle de konservatif (ilaç tedavisi, varis çorabı vb.) yöntemlerle şikayetleri geçmeyen hastalar için uygun bir tedavi seçeneğidir. Aynı zamanda tekrarlayan DVT atakları geçiren veya geçmişte DVT öyküsü olan hastalarda, MTS tespit edildiğinde stentleme değerlendirilmelidir. Her hasta özelinde, riskler ve faydalar uzman bir hekim tarafından değerlendirilerek kişiye özel bir tedavi planı oluşturulmalıdır.

Sonuç

May-Thurner Sendromu, yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilecek kronik bacak ağrısı, şişlik ve DVT riski gibi ciddi sorunlara yol açabilen bir durumdur. Ancak modern tıp sayesinde, venöz stentleme gibi etkili ve minimal invaziv yöntemlerle bu kronik şikayetlerden kurtulmak mümkündür. Erken teşhis ve doğru tedavi planlamasıyla, hastalar eski sağlıklarına kavuşabilir, aktif ve ağrısız bir yaşam sürdürebilirler. Eğer bu belirtilerden herhangi birini yaşıyorsanız, mutlaka bir kalp damar cerrahisi veya girişimsel radyoloji uzmanına başvurarak detaylı bir değerlendirmeden geçmelisiniz. Unutmayın, doğru tedaviyle daha iyi bir yaşam mümkündür.