Vertigo Nedir?
Vertigo, mide bulantısı ve kusma gibi belirtilere yol açabilen bir tür baş dönmesi hissidir. Kişi, çevresindeki her şeyin döndüğünü hissedebilir. Halk arasında "baş dönmesi" olarak adlandırılsa da, vertigo semptomları genellikle daha şiddetlidir. Bu durum, günlük yaşamı olumsuz etkileyebilir; kişi hareket ederken veya eğilip kalkarken bu hissi yaşayabilir. Hatta uzanırken bile baş dönmesi hissi ortaya çıkabilir. Vertigo, kendi başına bir hastalık değil, başka sağlık sorunlarının bir belirtisi olabilir. Peki, vertigo nedir, nedenleri nelerdir ve nasıl tedavi edilir?

Vertigo Neden Olur?
Vertigonun birçok farklı nedeni bulunmaktadır. Bu nedenler genel hatlarıyla şunlardır:

• İç kulak sorunları: Vertigonun en yaygın sebeplerinden biridir. Meniere hastalığı, iç kulakta yerleşik kristallerin hareketi ve benign pozisyonel paroksismal vertigo (BPPV) gibi durumlar iç kulak problemlerine örnek gösterilebilir.

• Sinirsel sorunlar: Migren ve labirentit gibi nörolojik rahatsızlıklar da vertigonun tetikleyicisi olabilir. Bunun yanı sıra bazı ilaçlar da bu duruma yol açabilir.

Bu iki durum, vertigonun çeşitleri olarak da değerlendirilebilir.

Vertigo Çeşitleri
Vertigo temel olarak iki ana kategoriye ayrılır:

• Periferik Vertigo: İç kulakta dengeyi sağlayan yapıların sorunları nedeniyle oluşur. Labirent ve yarım daire kanallarında meydana gelen problemler bu gruba dahildir. Genellikle kulak enfeksiyonları gibi durumlarla ilişkilidir.

• Santral Vertigo: Merkezi sinir sistemindeki sorunlar nedeniyle ortaya çıkar. Beyin ve beyincikteki problemler santral vertigonun nedenleri arasında yer alır. Özellikle migren, inme ve multiple skleroz gibi hastalıkların semptomlarından biri olarak görülebilir.

Vertigo Belirtileri
Vertigo belirtileri, türüne göre farklılık gösterebilir. Genel olarak şu şekilde sıralanabilir:

• Şiddetli ataklar
• Tansiyon düşmesi
• Kuvvet kaybı
• Mide bulantısı
• Denge kaybı
• Kulak çınlaması

Nörolojik ve strese bağlı vertigo belirtileri de benzer özellikler taşıyabilir.

Vertigo Krizi Ne Kadar Sürer?
Vertigo ataklarının süresi, nedenine göre değişiklik gösterir. İç kulak kaynaklı vertigo atakları daha uzun sürebilirken, pozisyonel vertigo türlerinde süre kısalabilir. Ciddi vertigo türleri ise günlerce hatta aylarca sürebilir. Tedavi edilmediğinde bu süre uzayabilir.

Vertigo Tanısı
Doğru tedavi yöntemlerini belirlemek için öncelikle vertigonun tanısının konulması gerekmektedir. Bu, hastanın şikayetlerinin dinlenmesi ve fiziksel muayene ile başlar. Videonistagmografi (VNG) testi gibi çeşitli testlerle sorunun kaynağı belirlenir. Gerekirse daha ileri tetkikler yapılabilir.

Vertigo Tedavisi
Vertigonun tedavisi, altta yatan nedenin belirlenmesine dayanır. Örneğin, orta kulak enfeksiyonu varsa antibiyotik tedavisi uygulanabilir. BPPV gibi durumlarda genellikle kendiliğinden geçme olasılığı yüksektir. Vertigo belirtilerini hafifletmek için sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek önemlidir. Öneriler arasında:

• Dengeli beslenme: Paketli gıdalardan kaçınılmalı, sebze ağırlıklı beslenilmelidir.
• Stres yönetimi: Stresi azaltacak hobiler edinilmeli ve düzenli egzersiz yapılmalıdır.
• Tuz tüketimini azaltma: Fazla tuz, iç kulaktaki sıvıyı artırarak vertigoyu tetikleyebilir.

Ayrıca bol su tüketmek ve ani hareketlerden kaçınmak da faydalı olacaktır. Eğer baş dönmesi geçmiyorsa, bir doktora başvurulması önemlidir.