Probiyotik ve Prebiyotikler
Probiyotik ve Prebiyotiklerin Farklılıkları
Probiyotikler, canlı mikroorganizmaları ifade eder; bazıları insan bağırsaklarında doğal olarak bulunan bakterilerken (örneğin, Bifidobacterium Infantis), bazıları ise laboratuvar ortamında üretilen türlerdir (örneğin, Bifidobacterium Animalis). Prebiyotikler ise bu mikroorganizmaların beslenmesine yarayan, insan sindirim sisteminin sindiremediği karmaşık karbonhidratlardır (örneğin, inülin, fruktooligosakkarid, xylooligosakkarid). Bazı prebiyotikler, hem yararlı hem de zararlı bakterilerin besin kaynağı olurken (örneğin, inülin), bazıları yalnızca probiyotik bifidobakterilere özgüdür (örneğin, xylooligosakkarid).
Probiyotiklerin Faydaları ve Kullanımı
Probiyotiklerin Sağlığa Faydaları
- Sindirim sistemindeki faydalı bakterilerin dengesini sağlamaya yardımcı olur.
- İshalin önlenmesine ve tedavisine destek olabilir.
- Akıl ve ruh sağlığı üzerinde olumlu etkileri vardır.
- Kalp sağlığını korumaya yardımcı olabilir.
- Alerjilerin ve egzamanın şiddetini azaltabilir.
- İnflamatuvar bağırsak hastalıklarında destek tedavisi olarak kullanılabilir.
- Bağışıklık sistemini düzenler.
Probiyotik İçeren Gıdalar
- Yoğurt
- Turşu (özellikle lahana turşusu)
- Şalgam
- Kefir
Probiyotikler Nerelerde Bulunur?
Probiyotik mikroorganizmalar en çok bağırsaklarda bulunur; ayrıca cilt, ağız ve vajinada da yer alırlar.
Probiyotikler Nasıl Kullanılmalıdır?
Probiyotikler, mide ve safra asidine karşı dirençli olduklarından, genellikle aç karnına veya yemeklerden iki saat sonra alınabilir.
Probiyotiklerin Önemi
Probiyotiklerin İnsan ve Çevre Sağlığı Üzerindeki Önemi
Gelecekte, bağırsak hastalıkları ve kanser tedavisinde hedeflenmiş probiyotikler kullanılabilir ve koruyucu amaçlarla da uygulanabilir. Probiyotikler, bağışıklık tepkilerini değiştirme, patojen mikropları yok etme ve bu mikroorganizmalarla rekabet etme yeteneğine sahiptir. Sindirim sistemi enfeksiyonları, irritabl bağırsak sendromu, laktoz intoleransı, alerjiler, ürogenital enfeksiyonlar, kistik fibroz ve çeşitli kanser türlerinin önlenmesi ve tedavisinde probiyotiklerin etkili olabileceği düşünülmektedir. Ayrıca ağız sağlığına katkı sağlayarak diş çürükleri, periodontal hastalıklar ve ağız kokusunu önleyebilirler. Klinik araştırmalar, probiyotiklerin sağlık sorunlarının tedavisinde ve önlenmesinde yararlı olabileceğini göstermektedir; bu bulguların klinik pratiğe aktarılması için doğrulama gereklidir.
Bifidobacterium Infantis'in mikroplastiklerin ortadan kaldırılmasındaki etkisi göz önüne alındığında, bu probiyotiğin günlük kullanımı, bağırsaklardaki mikroplastik yükünü azaltmaya yardımcı olabilir. Ayrıca probiyotik bakterilerin biofilm ve bioplastik gibi endüstriyel alanlarda koruyucu ve gıda ömrünü uzatıcı özellikleri vardır. Prebiyotik ve postbiyotik kombinasyonları ile birlikte probiyotiklerin etkinlikleri artmaktadır.
