Ergenlik ve İdealizasyon
Bu yazımda sizlere egonun yani benliğin denge kurmak amacı ile başvurduğu savunma mekanizmalarından biri olan İdealizasyon (ülküleştirme) kavramından bahsetmek istiyorum. İdealizasyon, bir kişinin bir nesneyi tüm olumsuz , kötü ya da eksik yönlerinden arındırıp onun için en iyi hali ile görmesidir. Bu tabii sağlıklı olmayan bir savunma mekanizmasıdır.
İdealizasyon Savunma Mekanizması Neden Kullanılır?
Neden bu savunma mekanizması kullanılabilir ona da bakalım. İdealizasyon, çatışma korkusu ve kayıp endişesinden kaynaklanır. Örneğin bir ergen kız, annesine karşı yoğun öfke duyguları var ama onunla çatışmayı göze alamıyor. Çünkü bu olursa anne onu duygusal olarak terk edebilir(küsmek), ona olan duygusal yatırımını kesebilir, bu da demektir ki sevgiden mahrum bırakılacak ve nesneyi kaybedecek. Ya da anne o kadar güçsüz ve kırılgandır ki(belki de öyle yansıtır kendini) çocuk ateşini gösterir, öfkelenir çatışırsa annenin yıkılacağından korkar.Bu durumun sonucunda "benim annem bir melektir"," herşeyin en iyisini o bilir","ben onu çok severim o da beni çok sever" tarzında bir ilişki ortaya çıkar. Böylelikle çatışmadan ve kayıptan korunmuş olur.
Fakat birisinin uzantısı olmadan özgün bir benlik/kimlik geliştirebilmek için çatışmak gerekir. Onun içindir ki ergenler ebeveynleri ile arasına sınır koymaya çalışırlar, biraz onları uzak tutmaya çalışırlar. Eskisi kadar sarılmaktan, kendini sevdirmekten hoşlanmazlar, iterler anneyi-babayı. Ebeveynlerinin hayat görüşlerini, siyasi görüşlerini, evdeki kuralları vs. herşeyi eleştirip karşı çıkabilirler. Ergenlikte yalan söyleme de -tabii belli bir dozda sınırı aşmadan- bunun içindedir. Mesela bir ergen çoğunlukla arkadaşları ile olan biteni kelimesi kelimesine anne babaya anlatmaz, birtakım olayları daha çok arkadaşları ile konuşması beklenir anne-baba ile değil. tabi aileler bunu çoğunlukla bir sorun olarak görür. ama bunlar çocuğun sağlıklı bir ergenlik geçirdiğinin göstergesidir.
Ebeveynler Nasıl Davranmalı?
Çocuğumuzu hiç kontrol etmeyecek miyiz?, ne yaptığından haberimiz olmasın mı? Çevre-dönem çok kötü hocam diyebilirsiniz. Tabiki nereye gittiğinden, arkadaşlarının kimler olduğundan haberiniz olsun ama daha fazlasını bileyim attığı her adımdan haberim olsun şeklinde düşünüyorsanız bu çocuğunuzu olumsuz etkiler.
Ebeveynliğinizi yapacaksınız tabiki, sizden izin alacak, gideceği yeri söyleyecek, sınırlarınızı kurallarınızı bilecek eve en geç kaçta gidilir bunları bilecek ama bunları yaparken aşırıya kaçmadan, sürekli kontrol ediliyormuş gibi hissettirmeden yapmaya çalışmalısınız.
Ergen Neden Anlatmaz?
Bu arada size hiçbir şeyini anlatmayan ergen de şu sebeplerle anlatmıyor olabilir. Birincisi, onu yine dinlemeyeceğinizi, anlamaya çalışmayacağınızı, anlattığı şeyi küçümseyip değersizleştirip yok saymaya kalkacağınızı düşünüyor olabilir. İkincisi, anlatacaklarından ötürü yargılanacağını, suçlanacağını düşünüyor olabilir veya bu evde sorunlar görmezden gelinip hiçbir şey yokmuş gibi sorunlar konuşulmadan hayata devam etmeye çalışılıyor olabilir yani ailecek böyle bir sorun var olabilir.
sağlıcakla kalın...
