Tam protez kullanan bireylerin karşılaştığı yaygın sorunlardan ikisi, tam protez sallanması ve buna bağlı olarak ortaya çıkan ağız yaralarıdır. Bu durumlar, çiğneme, konuşma gibi temel fonksiyonları olumsuz etkileyerek günlük yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürebilir. Peki, protezin neden sallandığını ve ağızda yara oluşumunun nedenlerini biliyor musunuz? Bu makalede, bu rahatsız edici sorunların kökenlerine inecek ve sunduğumuz pratik çözüm yolları ile yeniden konforlu bir gülüşe ve sağlıklı bir ağıza kavuşmanıza yardımcı olacağız.

Tam Protez Sallanmasının Temel Nedenleri

Protezin ağızda sabit kalmaması, birçok faktöre bağlı olabilir. Bu faktörleri anlamak, doğru çözüm stratejileri geliştirmek için kritik öneme sahiptir.

Uyumsuzluk ve Eskime

Protezler, zamanla ağız yapısına tam uyumunu kaybedebilir. Kullanıma bağlı aşınma, protezin materyalinde meydana gelen değişiklikler veya protezin ilk yapımındaki ölçü hatası gibi durumlar, protezin çene kemiği ve yumuşak dokularla arasındaki mesafeyi artırarak sallanmaya yol açabilir. Total protezler hakkında daha fazla bilgi için Wikipedia'yı ziyaret edebilirsiniz.

Kemik Rezorpsiyonu

Diş çekimi sonrası çene kemiğinde zamanla erime (rezorpsiyon) meydana gelir. Bu doğal bir süreçtir ve protezin oturduğu kemik yapısının şeklini değiştirir. Kemik erimesi ilerledikçe, protezin oturduğu alan küçülür ve protez eskisinden daha geniş kalarak sallanmaya başlar.

Yanlış Yapıştırıcı Kullanımı veya Eksikliği

Protez yapıştırıcıları, protezin ağızda daha stabil durmasına yardımcı olur. Ancak yanlış türde yapıştırıcı kullanımı, yetersiz miktarda uygulama veya yapıştırıcının hiç kullanılmaması, protezin ağızda gevşek kalmasına ve sallanmasına neden olabilir.

Protez Kullanımına Bağlı Ağız Yaraları: Oluşum ve Risk Faktörleri

Sallanan veya uyumsuz bir protez, ağız içinde çeşitli yaraların oluşumuna zemin hazırlayabilir.

Sürtünme ve Basınç

Sallanan bir protez, sürekli olarak ağız içindeki yumuşak dokulara (damak, yanak içi) sürtünür. Bu sürtünme, tahrişe ve zamanla ağrılı ağız yaralarının oluşumuna neden olur. Özellikle protezin kenarlarının uzun veya keskin olması da bu durumu kötüleştirebilir.

Hijyen Eksikliği

Protezin ve ağzın düzenli ve doğru şekilde temizlenmemesi, bakteri ve mantar birikimine yol açar. Bu mikroorganizmalar, ağız mukozasında enfeksiyonlara ve yaralara neden olabilir. Özellikle protezin altında biriken gıda artıkları, enfeksiyon riskini artırır.

Mantar Enfeksiyonları

Protez altındaki nemli ve karanlık ortam, Candida albicans gibi mantarların çoğalması için ideal bir zemin hazırlar. Bu durum, "protez stomatiti" olarak bilinen ve genellikle damakta kızarıklık, şişlik ve bazen ağrılı lezyonlarla karakterize bir duruma yol açar.

Etkili Çözüm Yolları ve Önleyici Tedbirler

Bu sorunlarla başa çıkmak ve gelecekte oluşumunu engellemek mümkündür. İşte size yol gösterecek bazı çözüm önerileri:

Diş Hekimi Ziyaretleri ve Protez Ayarlamaları

Sallanan protez veya ağız yaraları fark edildiğinde yapılması gereken ilk şey, bir diş hekimine başvurmaktır. Diş hekimi, protezin uyumunu değerlendirir, gerekirse yeniden besleme (astarlama) işlemi yapar veya yeni bir protez yapımını önerebilir. Protez kenarlarının düzeltilmesi veya kısaltılması da sürtünmeyi azaltarak yaraların iyileşmesine yardımcı olur.

Doğru Protez Bakımı ve Hijyen

Protezinizi her yemekten sonra ve yatmadan önce özel protez fırçası ve sabun/özel temizleyicilerle temizleyin. Gece protezinizi çıkararak, ağzınızın dinlenmesini sağlayın ve bir bardak suda (tercihen protez temizleme tabletleri ile) bekletin. Bu, bakteri ve mantar oluşumunu engeller.

Uygun Protez Yapıştırıcıları ve Kullanım

Diş hekiminizin önerdiği kaliteli bir protez yapıştırıcısı kullanın ve kullanım talimatlarına harfiyen uyun. Yapıştırıcı, protezinizin gün boyu sabit kalmasına yardımcı olarak sallanmayı ve buna bağlı yaralanmaları önleyebilir.

Ağız Hijyeni ve Nemlendirme

Protezinizi çıkardığınızda, damağınızı ve ağız içindeki diğer dokuları nazikçe fırçalayarak masaj yapın. Ağız kuruluğu yaşıyorsanız, tükürük salgısını artırıcı ürünler veya bol su tüketimi ile ağzınızı nemli tutmaya çalışın. Nemli bir ortam, yaraların iyileşmesine katkıda bulunur.

Sonuç

Tam protez sallanması ve ağız yaraları, göz ardı edilmemesi gereken önemli sorunlardır. Ancak doğru bilgi, düzenli diş hekimi kontrolleri ve disiplinli bir bakım rutiniyle bu rahatsızlıkların üstesinden gelmek mümkündür. Unutmayın, ağız sağlığınız genel sağlığınızın bir aynasıdır ve protezinizin konforlu olması, yaşam kalitenizi doğrudan etkiler. Kendinize en uygun çözüm yollarını belirlemek için mutlaka bir diş hekimiyle görüşün.