Günümüzde kısırlık tedavisinde ve sağlıklı gebelik süreçlerinin desteklenmesinde önemli bir rol oynayan Preimplantasyon Genetik Tanı (PGT), anne-baba adaylarının en çok merak ettiği konuların başında geliyor. Özellikle PGT fiyatları, Preimplantasyon Genetik Tanı maliyeti ve PGT aşamaları hakkında pek çok soru işareti bulunuyor. Bu kapsamlı rehberde, PGT nedir sorusundan başlayarak, bu ileri düzey genetik tarama yönteminin neden yapıldığını, uygulama süreçlerini ve merak edilen tüm detayları en anlaşılır şekilde ele alacağız. Tüp bebek tedavisi sürecinde embriyoların genetik sağlığını değerlendiren PGT, potansiyel genetik hastalıkları ve kromozomal anormallikleri embriyo transferi öncesinde tespit ederek sağlıklı bir gebelik şansını artırmayı hedefler. Bu makalemizde, PGT ile ilgili sıkça sorulan sorulara da yanıt bulacaksınız.

Preimplantasyon Genetik Tanı (PGT) Nedir ve Neden Önemlidir?

Preimplantasyon Genetik Tanı (PGT), tüp bebek (IVF) tedavisi sırasında elde edilen embriyoların rahme transfer edilmeden önce genetik yapılarının incelenmesidir. Bu ileri teknoloji sayesinde, embriyolardaki kromozomal anormallikler veya bilinen tek gen hastalıkları tespit edilebilir. PGT’nin temel amacı, genetik olarak sağlıklı embriyoları seçerek gebelik şansını artırmak, düşük riskini azaltmak ve genetik geçişli hastalıkları olan çocukların doğuşunu engellemektir. Bu yöntem, ailelerin sağlıklı bir bebek sahibi olma hayallerine ulaşmalarında kritik bir rol oynar.

PGT'nin Amacı ve Uygulama Alanları

PGT, farklı genetik risk gruplarındaki bireyler için çeşitli amaçlarla uygulanır:

• PGT-A (Aneuploidy Screening): Embriyolardaki kromozom sayısındaki anormallikleri (trizomi, monozomi gibi) tespit eder. Bu durumlar genellikle düşük, başarısız tüp bebek denemeleri veya Down sendromu gibi genetik bozukluklara yol açabilir.
• PGT-M (Monogenic Disorder): Ailede bilinen kistik fibrozis, orak hücre anemisi, talasemi, SMA gibi tek gen hastalıklarının embriyoya geçip geçmediğini kontrol eder.
• PGT-SR (Structural Rearrangement): Ebeveynlerden birinde dengeli kromozomal translokasyon veya inversiyon gibi yapısal kromozom düzenlemeleri varsa, embriyolarda bu durumun dengesiz bir şekilde bulunup bulunmadığını inceler.

Kimler PGT Yaptırmalıdır?

PGT, aşağıdaki durumdaki çiftler için önerilebilir:

• İleri anne yaşı (genellikle 35 yaş üzeri)
• Tekrarlayan tüp bebek başarısızlıkları
• Tekrarlayan düşükler
• Ailede bilinen kalıtsal bir genetik hastalık öyküsü
• Kromozomlarında yapısal bozukluk taşıyan ebeveynler
• Şiddetli erkek kısırlığı vakaları

PGT Süreci ve Aşamaları: Adım Adım Rehber

PGT, tüp bebek tedavisiyle iç içe bir süreçtir ve birkaç temel adımdan oluşur. Bu PGT aşamaları, titizlikle ve uzman ekipler tarafından yürütülür.

İlk Muayene ve Değerlendirme

Tedaviye başlamadan önce, çiftin detaylı bir sağlık geçmişi alınır, genetik danışmanlık verilir ve gerekli testler yapılır. Hangi PGT tipinin uygulanacağına bu aşamada karar verilir.

Tüp Bebek Tedavisi (IVF) Süreci

Yumurta toplama ve sperm alımı sonrası laboratuvar ortamında döllenme sağlanır. Döllenen yumurtalar (embriyolar) genellikle 5. veya 6. güne kadar laboratuvarda kültürlenir ve blastosist aşamasına ulaşmaları beklenir.

Biyopsi ve Genetik Analiz

Blastosist aşamasına ulaşan embriyolardan çok küçük sayıda hücre (trofektoderm biyopsisi) alınır. Bu işlem, embriyoya zarar vermeden mikroskop altında dikkatlice yapılır. Biyopsi örnekleri, genetik laboratuvarına gönderilerek detaylı genetik analizlere tabi tutulur. Bu süre zarfında embriyolar dondurulur.

Embriyo Transferi ve Sonuçlar

Genetik analiz sonuçları yaklaşık 1-3 hafta içinde belli olur. Sağlıklı olduğu tespit edilen embriyolardan biri veya birkaçı, rahme transfer edilmek üzere çözülür ve transfer işlemi gerçekleştirilir. Kalan sağlıklı embriyolar ileride kullanılmak üzere dondurulmaya devam edebilir. Bu süreç hakkında daha fazla bilgi için Wikipedia'daki Preimplantasyon Genetik Tanı sayfasını ziyaret edebilirsiniz.

PGT Fiyatları ve Maliyetini Etkileyen Faktörler

Preimplantasyon Genetik Tanı maliyeti, standart bir tüp bebek tedavisinin üzerine eklenen bir masraftır ve birçok farklı faktöre bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Tek bir sabit PGT fiyatları bulunmamakla birlikte, ortalama bir maliyet aralığından bahsedilebilir.

Tedavinin Kapsamı ve Yapılan Testler

PGT’nin hangi amaçla yapıldığı (PGT-A, PGT-M, PGT-SR) fiyatı doğrudan etkiler. Örneğin, tek gen hastalıkları için yapılan PGT-M, ön hazırlık ve genetik danışmanlık gerektirdiğinden PGT-A’ya göre daha maliyetli olabilir. Ayrıca, incelenecek embriyo sayısı da fiyat üzerinde etkilidir.

Klinik ve Doktor Seçimi

Tüp bebek merkezi ve genetik tanı laboratuvarının deneyimi, kullanılan teknoloji, ekipmanın güncelliği ve kliniğin genel prestiji PGT maliyetini etkileyen unsurlardır. Her kliniğin kendi fiyatlandırma politikası bulunur.

Ek Tedavi ve İlaç Giderleri

PGT, tüp bebek tedavisi sürecinin bir parçası olduğundan, tüp bebek tedavisinin kendisi, ilaçlar (hormon enjeksiyonları vb.), muayene ve diğer laboratuvar tetkikleri PGT maliyetine eklenmelidir. Embriyo dondurma ve saklama ücretleri de ayrı bir maliyet kalemi olabilir.

Sigorta Kapsamı ve Ödeme Seçenekleri

Türkiye'de genel olarak PGT, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından karşılanan bir tedavi değildir. Ancak bazı özel sağlık sigortaları veya anlaşmalar, belirli koşullar altında PGT maliyetinin bir kısmını karşılayabilir. Çiftlerin kendi sigorta şirketleriyle iletişime geçerek bu konuyu detaylıca araştırmaları önemlidir. Finansal seçenekler hakkında bilgi almak için uzman bir doktor veya kliniğin finans birimiyle görüşmek faydalı olacaktır. Sağlık hizmetleri ve genetik testler konusundaki güncel düzenlemeler için Medical Park Sağlık Rehberi gibi güvenilir kaynakları takip edebilirsiniz.

PGT İle İlgili Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

PGT süreci karmaşık olabileceği için çiftlerin aklında pek çok soru işareti oluşması doğaldır. İşte PGT sıkça sorulan sorular ve yanıtları:

PGT Her Embriyoya Yapılabilir mi?

PGT, genellikle blastosist aşamasına ulaşan embriyolara uygulanır. Her embriyo biyopsi ve genetik analize uygun olmayabilir. Embriyo kalitesi bu süreçte önemli bir faktördür.

PGT Yaptırmak Riskli midir?

Embriyo biyopsisi işlemi deneyimli embriyologlar tarafından yapıldığında embriyoya zarar verme riski oldukça düşüktür. Güncel teknolojilerle bu riskler minimuma indirilmiştir. Genetik analiz sürecinin kendisi embriyo için bir risk taşımaz.

PGT Sonuçları Ne Kadar Güvenilirdir?

PGT, güncel genetik teknolojileri kullanarak oldukça yüksek doğruluk oranına sahiptir (genellikle %95-99). Ancak hiçbir test %100 kesinlik garanti etmez. Nadiren de olsa yanlış pozitif veya yanlış negatif sonuçlar görülebilir.

PGT Başarı Oranları Nasıldır?

PGT, sağlıklı embriyoların seçilmesine yardımcı olarak gebelik şansını artırır ve düşük riskini azaltır. Ancak genel gebelik başarı oranı, kadının yaşı, kısırlık nedeni, embriyo kalitesi gibi birçok faktöre bağlıdır. PGT, genetik olarak sağlıklı embriyo transferiyle gebelik oranlarını artırırken, embriyonun rahme tutunması ve gelişimi diğer faktörlere bağlıdır.

PGT Nerede Yapılır?

PGT, tüp bebek tedavisi sunan ve genetik tanı laboratuvarlarıyla iş birliği yapan veya kendi bünyesinde genetik laboratuvarı bulunan özel tüp bebek merkezlerinde ve üniversite hastanelerinde yapılabilir.

Sonuç

Preimplantasyon Genetik Tanı (PGT), özellikle genetik risk taşıyan veya tekrarlayan tüp bebek başarısızlıkları yaşayan çiftler için umut vaat eden modern bir tedavi yöntemidir. Sağlıklı embriyoların seçilmesine olanak tanıyarak gebelik şansını artıran ve genetik hastalıkların bebeğe geçişini engelleyen PGT, ailelerin sağlıklı bir gelecek inşa etmelerine yardımcı olur. PGT fiyatları ve maliyeti çeşitli faktörlere göre değişiklik gösterse de, bu yatırımın potansiyel faydaları göz önüne alındığında, pek çok çift için değerli bir seçenek haline gelmektedir. Karar vermeden önce, mutlaka bir tüp bebek uzmanı ve genetik danışman ile detaylı görüşmeler yaparak size özel durumu değerlendirmeniz, en doğru ve sağlıklı kararı vermenizi sağlayacaktır.