KOKU ALMA BOZUKLUKLARI Koku Nasıl Alınır? Koku duyusu havadaki koku partiküllerinin buruna taşınması ile oluşur. Burun mukozasının üst 1/3 lük bölümü koku duyusuna hassas olan bölgedir. Bu bölgede milyonlarca koku alma görevi olan hücre mevcuttur. Solunum havası ile gelen koku partikülleri bu bölgeye ulaştığında, koku hücreleri uyarılırlar. Bu koku hücrelerinin oluşturduğu sinir lifleri burnun üst kısmından kafatası içine girerek beynin ön kısmındaki koku merkezine ulaşırlar. Böylece beyin kokuyu algılamış olur. Normal solunumla, havanın çoğu burnun alt kısmından geçer. Az bir kısmı üst taraftaki koku bölgesinden geçer. Derin nefes alma ile beraber daha çok hava koku bölgesine ulaşacağı için daha fazla koku alınır. Koku Duyusu Neden Bozulur? Koku duyusu değişik şekillerde bozulabilir. Az koku almaya hiposmi, hiç koku alamamaya anosmi denir. Koku duyusunun bozulması için ya havanın koku bölgesine ulaşmasının engellenmesi, ya da koku hücreleri ya da koku merkezinin hastalanması gerekir. En sık görülen koku bozuklukları burunda havanın koku bölgesine ulaşmasını engelleyen hastalıklardır. Bu hastalıkları şöyle sıralayabiliriz: -Burun içindeki iltihaplar: Nezle, grip, sinüzit -Burunda kemik eğriliği(Deviasyon) -Burunda et büyümesi -Allerjik Rinit -Buruna yabancı cisim kaçması -Burundaki tümör ya da diğer kitleler   Koku hücrelerini ya da koku merkezini etkileyen hastalıklar ise şunlardır: -Bazen üst solunum yolu infeksiyonlarında iltihap geçtikten sonra da koku duyusu iyileşmez. Bu durum koku hücrelerinin kalıcı hasarına bağlıdır. Bayanlarda daha sık görülür.  -Burnun üst bölgesi ya da beyindeki tümörler -Kafaya gelen darbeler -Yaşlılık -Bazı toksinler ve kimyasal maddeler -Doğumsal olarak beyindeki koku merkezinin gelişmemiş olması -Psikiyatrik hastalıklar -Bazı ilaçlar -Sebebi bilinmeyen koku hastalıkları Nasıl Teşhis Edilir? Koku bozukluklarının sebebini anlamak kolay değildir. Teşhiste en önemli konu hastanın anlattıkları ve muayenedir. Problemin ne zaman başladığı, hangi durumlarda ortaya çıktığı, ilaçlarla düzelip düzelmediği önemlidir. Burun içindeki havanın koku bölgesine gitmesini sağlayan durumlar genelde burnun endoskopik muayenesi ile belirlenir. Bazen özellikle sinüzitle ilgili film çekmek ya da allerjiyle ilgili testler yapmak gerekebilir. Eğer koku hücreleri ya da koku merkezi ile ilgili bir problem düşünülüyorsa genellikle bilgisayarlı tomografi ya da manyetik resonans çektirmek gerekir. Nasıl Tedavi Edilir: Koku duyusu bozukluklarının tedavisi sebebin ne olduğuna görfe belirlenir. Eğer burun içinde tıkanıklık yapan bir sebep bulunursa, bunun tedavisi koku duyusunun da düzelmesine neden olur. Et, kemik,iltihap ve alerji ile ilgili bölümlerde anlatıldığı gibi tedavi edilir. Eğer beyinde tümör ya da ona benzer bir problem tesbit edilirse bu genellikle beyin cerrahisi bölümüyle ortak çalışmayı gerektirir. Koku hücrelerinin ölmesine neden olan durumlarda koku duyusu tedavi edilemez.