Özellikle gençler arasında isteyerek kendini yaralama iyi bilinen bir olaydır. Daha çok jilet veya başka çok keskin cisimlerle yapılır. Bu yazımızda Jilet (Faça) İzleri Tedavisini inceleyeceğiz.
Faça ve faça atmak
Faça ismi Türkçe’ye çeşitli dillerden değişerek gelmiştir. Çeşitli anlamları vardır. Bu anlamları ise şu şekilde özetleyebiliriz:
- Yüz, çehre
- Yüzdeki bıçak yarası.
- Kişinin genel görünüşü, kılık, giysi
- Pişti oyununda destenin en altına açılan iskambil kâğıdı.
Faça atmak ise argoda bilinçli olarak kendini yaralamaktır.
İstemli olarak kendini yaralama (faça atma)
- Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte psikolojik bazı bozukluklara bağlı olarak yapıldığı düşünülmektedir. Kişiler kendilerini hayati tehlike yaratmayacak şekilde yaralar ve bunun karakteristik bir iz bırakacak şekilde yapılmasına özen gösterirler.
- Bu işlemi genellikle bazı ilaçların etkisinde iken yaparlar. Kesici alet olarak tıraş bıçağı yani jilet kullanırlar.
- Sağ ellerini kullananlar daha çok sol kol ve önkolda, sol ellerini kullanalar ise sağ kol ve önkolda genellikle enine olarak ve düzgün aralıklarla bir dizi kesi yaparlar. Ayni şekilde özellikle erkeklerde göğüs ön duvarında birbirine paralel enine kesiler de yapılabilir.
- Pek çok psikiyatrist bunların çevreye karşı “yardım isteme çığlıkları” olduklarına inanır. Bu davranışın daha çok depresyona veya çeşitli istismarlara uğrama durumlarına karşı bir nevi kendini cezalandırma olarak ortaya çıktığını düşünenler vardır. Bu kendine zarar verme işlemi ruhsal sorunlar devam ettiği sürece tekrarlama eğilimi gösterir.
Jilet izleri geçer mi?
- İleri derecede yani yüzeyel olmadığı sürece bu izler kalıcıdır. Zaten ilaç etkisi altında veya ruhsal olarak doğru karar verebilme yeteneğini kaybetmiş bireylerin kendilerini bu kadar yüzeyel olarak yaralayabilmeleri olası değildir.
- Faça atma eylemi sonucu ortaya çıkan jilet yaraları genellikle tedavi edilmez ve kendiliğinden iyileşmeye bırakılır. Çoğu ciddi yaralar bir sorun çıkartmadan kapanır ama her zaman az veya çok bir iz bırakır.
- İzler başlangıçta kırmızı, kabarık, kaşıntılı olabilir. Zamanla bir miktar azalırlar ancak hiçbir zaman tamamen yok olmazlar.
Faça izleri silinir mi?
Jilet izleri kişinin ruhsal durumu olumlu olarak değişmediği ve kendisi silinmelerini istemediği sürece dokunulmamalıdır. Çünkü ileride ayni eylemin tekrarlanması çok büyük bir olasılıktır. Ancak tedavi sonucu veya zaman içinde olgunlaşma sonucu kişiler bu izlerin kendileri için uygunsuz bir işaret olduğunun farkına varırlar.
Genellikle toplumun her kesimi jilet izleri hakkında bir şekilde fikir sahibidir ve kişilerin bu izleri sonsuza kadar başkalarından gizlemeleri pek mümkün değildir. Bu nedenle normal ruhsal sağlığına kavuşmuş bireylerin çoğu önceden oluşturdukları bu izleri yok edilmesini isterler. Günümüzde jilet izlerinin tedavisinde tam olarak fikir birliğine varılmış bir yöntem yoktur.
Jilet izlerinin tedavi yolları
Faça izlerini tedavi ettirmek isteyenler genellikle bu izlerin tam olarak silinmesini ve izli bölgelerin diğer normal kısımlar ile ayni görüntüye sahip olmasını isterler. Günümüz teknolojileri ile bu mümkün değildir.
Ancak bir şekilde bu izlerin görüntüsü değiştirilebilir. Aslında jilet izlerinin en rahatsız edici tarafı kişi hakkında olumsuz duygulara yol açma riskidir. Ancak vücudunda yanık, trafik kazası veya başka nedenlerle çeşitli izleri bulunan kişilerde estetik olarak görüntü bozukluğu olsa bile bu izler kişiyi utandıracak veya suçlayacak bir anlam taşımazlar.
İzlerin üzerini kazımak
Jilet izleri her zaman deride olur. Derinin yüzeyel tabakaları kazındığı zaman derin tabakalar yeni bir deri yaparak yarayı kapatırlar. Bu işleme tıp dilinde derinin zımparalanması anlamına gelen “dermabrazyon” ismi verilir. Bazı durumlarda yararlı olsa da her zaman iyi sonuç vermeyebilir.
Lazer tedavileri
Lazerler değişik dalga boylarında değişik tedaviler gerçekleştirirler. Ancak faça izlerini tam olarak giderecek bir lazer tedavisi bulunmamaktadır.
Deri yamaları (greft) kullanmak
Bu yöntem en etkili olanıdır.
Jilet izlerinin bulunduğu bölgenin derisi soyulur ve ortaya çıkan yaralı bölgeye vücudun başka bir yerinden alınan deri yaması konulur. Burada jilet izleri tamamen yok olur ancak bölgeyi kapaktan deri yaması burada farklı bir renk ve yapı ile hemen kendisini belli eder. Burada artık eski izler yoktur ancak nedeni belli olmayan bir iz vardır. Bu izi görünmez hale getirmek de mümkün değildir. Ayrıca deri yamasının alındığı vücut bölgesinde de değişen derecelerde bir iz kalabilir. Bu nedenle deri yamaları genellikle vücudun fazla görünmeyecek veya kolayca gizlenebilecek yerlerinden alınır.