Günümüzde evcil hayvan sahiplenmek, beraberinde birçok sorumluluğu da getiriyor. Bu sorumlulukların başında ise sevimli dostlarımızın sağlığı, güvenliği ve kimliklendirilmesi geliyor. Türkiye'de son yıllarda gündeme gelen ve büyük önem taşıyan konulardan biri de evcil hayvanlara mikroçip takma uygulamasıdır. Bu uygulama, sadece kaybolan bir hayvanın sahibine ulaşmasını sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda bir yasal zorunluluk haline gelerek evcil hayvan popülasyonunun takibine ve kontrolüne de yardımcı oluyor. Peki, bu süreç tam olarak nasıl işliyor ve nelere dikkat etmek gerekiyor?

Mikroçip Nedir ve Neden Önemlidir?

Mikroçip, pirinç tanesi büyüklüğünde, pasif bir radyo frekansı tanımlama (RFID) cihazıdır. Bu küçük çip, evcil hayvanın derisinin altına, genellikle kürek kemiklerinin arasına enjekte edilir. İçerisinde benzersiz bir kimlik numarası bulunur ve bu numara bir okuyucu tarafından tarandığında ortaya çıkar. Çipin kendisi pil veya güç kaynağına ihtiyaç duymaz, bu sayede ömür boyu kalıcıdır ve herhangi bir enerji yaymaz.

Evcil Hayvanlar İçin Mikroçipin Faydaları

• Kayıp Hayvanların Geri Dönüşü: En büyük faydası, kaybolan veya çalınan evcil hayvanların sahipleriyle yeniden bir araya gelmesini sağlamasıdır. Barınaklar, veteriner klinikleri veya hayvan kurtarma ekipleri tarafından bulunan bir hayvanın çipi tarandığında, sahibinin iletişim bilgilerine ulaşılabilir.
• Sahiplenme Kanıtı: Çip numarası ile evcil hayvanın yasal sahibinin bilgileri eşleştiği için, sahiplenme konusunda yaşanabilecek anlaşmazlıkların önüne geçer.
• Hastalık Kontrolü ve Takibi: Mikroçip verileri, salgın hastalıkların takibi ve kontrolü gibi kamu sağlığı uygulamalarında da dolaylı olarak kullanılabilir.
• Yasal Uyumluluk: Kanunlar gereği zorunlu hale geldiği için, sahiplerin yasal yükümlülüklerini yerine getirmesini sağlar ve olası cezalardan korur.

Türkiye'de Mikroçip Uygulaması: Yasal Durum

Türkiye'de 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu'nda yapılan değişiklikler ve Kedi, Köpek ve Gelinciklerin Kimliklendirilmesi ve Kayıt Altına Alınmasına Dair Yönetmelik ile evcil hayvanlara mikroçip takma zorunluluğu getirilmiştir. Bu düzenleme, hayvan refahının artırılması, terk edilmelerin önlenmesi, hayvan ticareti ve yasa dışı üremenin kontrol altına alınması amacıyla hayata geçirilmiştir.

Kimliklendirme ve Kayıt Süreci

Yönetmeliğe göre, tüm kedi, köpek ve gelinciklerin belirli bir süre içinde mikroçip takılarak kayıt altına alınması gerekmektedir. Bu işlem, yetkili veteriner hekimler tarafından yapılır. Veteriner hekim, mikroçipi hayvana enjekte ettikten sonra, çipin benzersiz numarasını ve hayvanın (türü, ırkı, rengi, yaşı vb.) ile sahibinin (adı, soyadı, T.C. kimlik numarası, adresi, iletişim bilgileri vb.) bilgilerini Bakanlık tarafından oluşturulan PETVET (Ev Hayvanı Kayıt Sistemi) sistemine kaydeder. Evcil hayvanınızın kaydı tamamlandığında, size bir “Hayvan Kimlik Kartı” verilir. Bu kart, hayvanın adeta nüfus cüzdanı gibidir ve tüm resmi işlemlerde geçerlidir.

Unutulmamalıdır ki, adres veya iletişim bilgilerinde bir değişiklik olması durumunda bu bilgilerin PETVET sistemine güncellenmesi zorunludur. Aksi takdirde, kayıp bir durumda size ulaşılamayabilir. Mikroçip uygulaması hakkında genel bilgiler için Wikipedia'daki "Hayvan mikroçipi" sayfasını da ziyaret edebilirsiniz.

Mikroçip Takma Süreci ve Sonrası

Mikroçip takma işlemi oldukça kısa ve genellikle ağrısızdır. İşlem, veteriner hekim tarafından steril koşullarda gerçekleştirilir. Çip, özel bir enjektör yardımıyla hayvanın deri altına enjekte edilir. Bu, standart bir aşı uygulaması kadar kolay ve rahatsızlık vericidir. Çoğu hayvan bu süreçte minimal bir rahatsızlık hisseder ve işlem sonrası özel bir bakıma ihtiyaç duymaz.

İşlem sonrası veteriner hekim, çipin doğru şekilde çalıştığını ve okunabildiğini bir tarayıcı ile kontrol eder. Ardından yukarıda belirtildiği gibi gerekli bilgiler PETVET sistemine girilir ve "Hayvan Kimlik Kartı" düzenlenir.

Sıkça Sorulan Sorular

Mikroçip tüm evcil hayvanlar için zorunlu mu?

Türkiye'deki mevcut yönetmeliğe göre kedi, köpek ve gelincikler için zorunludur. Diğer evcil hayvan türleri için yasal bir zorunluluk bulunmamaktadır, ancak kimliklendirme amacıyla uygulanması faydalı olabilir.

Yurtdışından getirilen hayvanlara da çip takılmalı mı?

Eğer hayvanınız yurtdışında zaten çiplenmişse ve çip numarası uluslararası standartlara (ISO 11784 ve 11785) uygunsa, Türkiye'de yeniden çip takılmasına gerek yoktur. Ancak bilgilerinin PETVET sistemine kaydedilmesi zorunludur.

Mikroçip hayvanıma zarar verir mi veya hareket eder mi?

Mikroçip, biyo-uyumlu malzemeden yapıldığı için hayvanın vücuduna herhangi bir zarar vermez. Nadiren de olsa çok küçük hareketler gözlenebilir, ancak bu genellikle sorun teşkil etmez ve çipin işlevselliğini etkilemez.

Adres değişikliğinde ne yapmalıyım?

Ev veya iletişim bilgilerinizde bir değişiklik olduğunda, en kısa sürede veteriner hekiminiz aracılığıyla PETVET sistemindeki bilgilerinizi güncellemeniz gerekmektedir. Bu, olası kayıp durumlarında hayvanınızla yeniden bir araya gelmeniz için hayati öneme sahiptir.

Sonuç:

Evcil hayvanlara mikroçip takma uygulaması, modern pet sahipliğinin vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Bu sadece yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda can dostlarımızın güvenliği ve refahı için atılmış önemli bir adımdır. Mikroçip, kaybolan bir hayvanın yuvasına dönme şansını kat be kat artırırken, sahiplenme bilincinin artmasına ve hayvan terklerinin azalmasına da katkı sağlamaktadır. Tüm evcil hayvan sahiplerinin bu sorumluluğu yerine getirerek hem yasal yükümlülüklerini tamamlaması hem de sevimli dostlarının geleceğini güvence altına alması büyük önem taşımaktadır.