Günlük hayatta sıkça kullandığımız ellerimiz ve özellikle başparmağımız, maruz kaldığı tekrarlayan hareketler ve aşırı kullanıma bağlı olarak çeşitli rahatsızlıklara davetiye çıkarabilir. Bu rahatsızlıklardan biri de De Quervain Tendiniti olarak bilinen durumdur. Eğer başparmak ve bilek bölgenizde sürekli veya belirli hareketlerle artan bir başparmak ağrısı yaşıyorsanız, bu makale size bu “gizli neden” hakkında derinlemesine bilgi sunacak ve en güncel tedavi seçenekleri ile yol gösterecektir. Amacımız, hem De Quervain Tendinitini anlamanıza yardımcı olmak hem de ağrısız bir yaşam için atabileceğiniz adımları detaylandırmaktır.

De Quervain Tendiniti Nedir?

De Quervain Tendiniti, başparmağı hareket ettiren tendonların (kasları kemiklere bağlayan lifli yapılar) iltihaplanması veya kılıflarının şişmesiyle karakterize bir durumdur. Tıbbi adıyla De Quervain tenosinoviti olarak da bilinen bu rahatsızlık, başparmağın dış tarafında, bileğe yakın bölgede ağrıya ve hassasiyete neden olur. Bu tendonlar (abductor pollicis longus ve extensor pollicis brevis), başparmağın yukarı ve dışa doğru hareketinden sorumludur. Bir kılıfın içinden geçen bu tendonlar, aşırı kullanım veya tekrarlayan hareketler sonucu sürtünmeye ve tahrişe maruz kalabilir. Bu tahriş, kılıfın ve tendonların şişmesine yol açarak hareket kısıtlılığına ve şiddetli ağrıya neden olur.

De Quervain Tendinitinin Nedenleri ve Risk Faktörleri

Bu rahatsızlığın tek bir nedeni olmamakla birlikte, genellikle tekrarlayan hareketler ve elin aşırı kullanılması tetikleyici faktörler arasında yer alır. Başlıca nedenler ve risk faktörleri şunlardır:

Tekrarlayan El ve Bilek Hareketleri

• Mesleki Riskler: Marangozlar, bahçıvanlar, sekreterler, müzisyenler veya montaj hattı çalışanları gibi el ve bileği sürekli tekrarlayan hareketlerle kullanan kişilerde daha sık görülür.
• Hobi ve Spor Aktiviteleri: Golf, tenis, balıkçılık gibi sporlar veya örgü örme, yazı yazma gibi hobiler de tetikleyici olabilir.

Hamilelik ve Emzirme

Hamilelik sırasında vücutta meydana gelen hormonal değişiklikler ve sıvı tutulumu, tendon kılıflarında şişmeye neden olabilir. Özellikle yeni annelerde, bebeklerini sık sık kaldırma ve tutma pozisyonları De Quervain sendromunun ortaya çıkma riskini artırır. Bu durum halk arasında “annelik başparmağı” olarak da bilinir.

Diğer Risk Faktörleri

• Yaş: Genellikle 30-50 yaş arası kadınlarda daha sık görülür.
• Cinsiyet: Kadınlar erkeklere göre daha yatkındır.
• Romatoid Artrit: Bu gibi inflamatuar hastalıklar, tendinit riskini artırabilir.
• Önceki Bilek Yaralanmaları: Bilek bölgesinde geçirilmiş travmalar veya cerrahiler de riski yükseltebilir.

Belirtiler: Başparmak Ağrısı Nasıl Hissedilir?

De Quervain Tendinitinin belirtileri genellikle kademeli olarak başlar ve zamanla kötüleşebilir. En belirgin semptomlar şunlardır:

• Başparmak ve Bilekte Ağrı: Başparmağın tabanında, bileğin dış tarafında hissedilen ağrı en yaygın belirtidir. Bu ağrı, başparmağı hareket ettirirken, bir şeyi kavrarken, sıkarken veya bükerken artar.
• Hassasiyet: Etkilenen bölgeye dokunulduğunda hassasiyet ve ağrı hissedilir.
• Şişlik: Bileğin başparmak tarafında gözle görülür bir şişlik oluşabilir.
• Takılma Hissi: Başparmağı hareket ettirirken tendonların takıldığına veya sürtündüğüne dair bir his (krepitasyon) duyulabilir.
• Kavrama Gücünde Azalma: Ağrı ve hassasiyet nedeniyle cisimleri tutmada zorluk yaşanabilir.

Tanı Yöntemleri: De Quervain Nasıl Teşhis Edilir?

De Quervain Tendiniti tanısı genellikle fiziksel muayene ile konulur. Doktorunuz şikayetlerinizi dinledikten sonra özel testler uygulayacaktır:

Finkelstein Testi

Bu test, De Quervain tanısında anahtar rol oynar. Hasta başparmağını diğer parmaklarıyla yumruk yaparak avuç içine alır. Ardından bileğini küçük parmağına doğru eğer. Eğer bu hareket sırasında başparmak tarafında şiddetli bir ağrı hissediliyorsa, test pozitif kabul edilir ve De Quervain Tendiniti olasılığı güçlenir. Röntgen gibi görüntüleme yöntemleri genellikle tendonları göstermese de, diğer kemik problemlerini veya artriti dışlamak için nadiren kullanılabilir.

De Quervain Tendiniti Tedavi Seçenekleri

Tedavi, semptomların şiddetine ve süresine bağlı olarak kişiye özel planlanır. Amaç, ağrıyı azaltmak, iltihabı gidermek ve başparmak fonksiyonunu geri kazandırmaktır.

1. Konservatif Tedaviler (Ameliyatsız Yaklaşımlar)

Genellikle ilk tercih edilen yöntemlerdir ve çoğu hastada başarı sağlar.

Dinlenme ve Aktivite Değişikliği

Ağrıyı tetikleyen aktivitelerden kaçınmak ve başparmağı dinlendirmek, iyileşme sürecinin temelini oluşturur. Tekrarlayan hareketleri sınırlamak ve çalışma ergonomisini gözden geçirmek önemlidir.

Atel Kullanımı

Başparmağı ve bileği hareketsiz tutan özel ateller veya splintler, tendonların dinlenmesini sağlar ve iltihabın azalmasına yardımcı olur. Atel, özellikle uyku sırasında ve zorlayıcı aktiviteler sırasında kullanılabilir.

İlaç Tedavisi

• Nonsteroid Antiinflamatuar İlaçlar (NSAİİ): Ağrı ve iltihabı azaltmak için ibuprofen veya naproksen gibi ilaçlar kullanılabilir.
• Topikal Kremler: Antiinflamatuar özellikli kremler veya jeller doğrudan etkilenen bölgeye uygulanabilir.

Buz Uygulaması

Şişliği ve ağrıyı azaltmak için günde birkaç kez 15-20 dakikalık buz uygulaması faydalı olabilir.

Fizik Tedavi ve Egzersizler

Fizik tedavi uzmanı eşliğinde yapılan özel egzersizler, bilek ve başparmak kaslarını güçlendirerek, esnekliği artırarak ve tendonlar üzerindeki baskıyı azaltarak iyileşmeye katkı sağlar. Germe ve güçlendirme egzersizleri önemlidir.

Enjeksiyon Tedavisi

Eğer konservatif yöntemler yeterli gelmezse, etkilenen tendon kılıfına kortikosteroid enjeksiyonu yapılabilir. Bu enjeksiyonlar, güçlü antiinflamatuar etkileri sayesinde ağrıyı ve şişliği hızla azaltabilir. Genellikle bir veya iki enjeksiyon yeterli olur.

2. Cerrahi Müdahale

Nadir durumlarda, konservatif tedavilere yanıt vermeyen veya semptomları çok şiddetli olan hastalarda cerrahi seçenek düşünülebilir. Cerrahi, tendon kılıfının üzerindeki baskıyı hafifletmeyi amaçlar. Ameliyat, genellikle lokal anestezi altında yapılan küçük bir işlemdir. Cerrah, tendonların sıkıştığı kılıfı açarak tendonlara daha fazla alan sağlar. Ameliyat sonrası iyileşme süreci genellikle birkaç haftayı bulabilir ve fizik tedavi gerekebilir.

Önleme Yolları ve Evde Yapılabilecekler

De Quervain Tendinitini önlemek veya tekrarlamasını engellemek için bazı yaşam tarzı değişiklikleri ve önlemler alınabilir:

• Ergonomi: Çalışma ortamınızda ve günlük aktivitelerde el ve bilek pozisyonlarınızı gözden geçirin. Ergonomik ekipmanlar kullanın.
• Tekrarlayan Hareketlerden Kaçınma: Uzun süre aynı hareketleri yapmaktan kaçının. Düzenli aralıklarla mola verin ve farklı kas gruplarını kullanmaya çalışın.
• Germe Egzersizleri: Özellikle el ve bileği sık kullanan kişiler, düzenli olarak hafif germe egzersizleri yapmalıdır.
• Doğru Kaldırma Teknikleri: Bebekleri veya ağır nesneleri kaldırırken, bilek ve başparmağınıza aşırı yük bindirmeyen teknikler kullanın.
• Güçlendirme: El ve bilek kaslarını güçlendiren egzersizler, tendonları korumaya yardımcı olabilir.

Sonuç

De Quervain Tendiniti, başparmak ağrısının yaygın ancak genellikle göz ardı edilen bir nedenidir. Erken teşhis ve doğru tedavi seçenekleri ile bu rahatsızlığın neden olduğu ağrı ve fonksiyon kaybı büyük ölçüde kontrol altına alınabilir. Eğer başparmak ve bilek bölgenizde süregelen bir ağrı veya rahatsızlık hissediyorsanız, bir sağlık uzmanına başvurmaktan çekinmeyin. Unutmayın ki, uzman bir hekimin rehberliğinde uygulanan kişiselleştirilmiş bir tedavi planı, ağrısız ve aktif bir yaşama geri dönmenizin anahtarıdır.