Çocuğunuzun sağlıklı ve mutlu büyümesi için en önemli rutindir UYKU…
Uykusunu alan bir çocuğun algısı gün içinde daha yüksektir. İştahı düzenlidir. Daha sakin ve size karşı daha uyumludur. Çocuklar, uykuda öğrendiklerini düzenlerler. Uyuyarak gün içinde gerekli olan enerjiyi depolarlar. Etkin bir zihin için; uyku önemlidir.
Bebeklik döneminde uyku süreleri daha uzundur. Yaş ilerledikçe uyku süresinde azalmalar başlar. 3.5 -4 yaş civarına kadar öğlen uykuları sürece eşlik eder. Daha ileriki yaşlarda bazı çocuklar öğlen uykusuna gereksinim duyuyorken bazı çocuklarda bu ihtiyaç azalabilir.
Uyku; çocuğunuz için fiziksel bir ihtiyaçtır.
Düzenli bir uyku, çocuğunuzun sağlıklı bir gelişim göstermesi için çok önemlidir.
Ebeveynler bu düzeni oluşturmakta zorlanabilmekte veya çocuklarıyla birlikte uyumaktan keyif aldıkları için, büyüyünce zaten başarır düşüncesiyle bu rutini oluşturmayı sürekli ertelemektedir.
Uyku; fiziksel bir ihtiyaç olmanın yanında çocuğunuzun duygusal gelişimini de etkileyen bir rutindir.
Kendi başına uyumakta zorlanan bir çocuk, size daha çok bağlılık geliştirecektir. Kendi kendine yeten, duygusal olarak güçlü, özgüvenli ve mutlu bir çocuk yetiştirmek istiyorsanız çocuğunuzun kendi başına/size ihtiyaç duymadan uyku ihtiyacını karşılaması için ona yardım etmelisiniz.
Çocuklar uyuyarak büyürler. Uykuda (karanlıkta) salgılanan melatonin hormonu çocuğunuzun bağışıklık sisteminin güçlenmesini sağlar. Uykudayken beyinleri çalışır ve gelişir. Uyanıkken oyunlarında öğrendikleri bilgileri, uyku sırasında organize ederek beyne kaydederler. Böylece beyinde nöronlar arası bağlar oluşur ve güçlenir. Bu nedenle; uyku süresine ve kalitesine önem vermelisiniz.
6.- 8. ay itibari ile yatağını ayırma çalışmalarına başlayabilirsiniz.
Hem kendiniz hem de çocuğunuzun için; aşamalı olarak bu süreci yürütebilirsiniz. Önce sizin odanızda ama kendi yatağında uyumasını sağlayabilirsiniz. Bazı çocuklar direk kendi odasında da süreci başarabiliyor.
Bu dönemde başka sebepler nedeniyle (hastalıklar, travmalar, krizler) ertelenen uyku eğitimi; 2-3 yaşa kadar kazandırılmadığında başarılması daha zor bir hale gelebiliyor. Bu nedenle 2-3 yaş arasındayken kendi odasında ve kendi yatağında uyuması için ona yardımcı olmalısınız.
Sizinle uyumakta ısrar eden çocuğunuza; yaşına uygun kelimelerle değişimi anlatın.
Ona güzel bir oda yaptığınızı, anne-babanın kendi yatağında çocukların kendi yatağında yatmasının gerekli olduğunu belirtin. Çevrenizdeki başka bir çocuktan da örnek verebilirsiniz (kıyaslama yapmadan). Diğer çocukların bunu başarabildiğini fark etmek onu kendi yatağında uyuması için motive edebilir.
Uykuya dalana kadar yanında olacağınızı özellikle belirtmeniz çok önemli. Kaygılarını azaltıp yeni sürece güven duymasına yardımcı olur.
Onu odasında yatması için isteklendirecek minik bir alışverişi birlikte planlayabilirsiniz.
Uyku saati gelmeden önce; birazdan uykuya gidilmesi gerektiğini hatırlatın ki, oyunlarını yavaş yavaş sonlandırsın. Aklı oyunda kalmasın.
İlk uyku eğitimine başladığınızda, odasına daha erken gidin.
(Çünkü; ilk günler uykuya salma süresi biraz uzun olacaktır.)
Evdeki diğer kişiler de, uyku için yavaş yavaş hazırlanıyormuş gibi davranabilir. Televizyon sesi kısılabilir, ışıklar karartılabilir, pijamalar giyilebilir. Evde heyecanlı, eğlenceli bir şeyler olduğunu hissederse çocuğunuzun uykuya gitme isteği azalır.
Birlikte uykuya hazırlık (Dişleri fırçalama, pijamaları giyme, masal okuma) aşamalarını keyifle yapın. Uyanıklığın artmaması için; uyku öncesinde enerjik, heyecanı yükselten aktiviteler yapmamaya özen gösterin.
Sohbet ederek (hafif tebessümle) onu yatağına yatırın.
Yatağının yanında, sizi görebileceği bir konum ve uzaklıkta rahat bir koltuğu kendiniz için yerleştirin.
Yanınıza; o uyumaya çalışırken okuyabileceğiniz, inceleyebileceğiniz, içeriği ile sizi rahatlatabilecek bir şeyler alın. ( hobi dergisi, kitap gibi)
Heyecanlı olmayan bir masal anlattıktan sonra iyi geceler dileyin ve (göz iletişiminizi azaltmak için) derginizi okumaya başlayın.
Bu arada uyumak istemediği için sizden talepleri olabilir.
(tuvalete gitmek, su istemek gibi)
Öncesinde bunları tamamladığınız için bu tatlı oyunlara izin vermeyin. Ve artık uyuma vaktinin geldiğini belirtip elinizdeki dergiye odaklanın.
O sizinle sohbet etmeye çalışırsa da, siz derginize devam edin.
Göz iletişimi kurmayın. Yanında olmanız onu rahatlatacaktır.
Bir süre ilgisiz kalmanız (derginizle ilgilenmeniz) yavaş yavaş uykusunun gelmesine yardım eder.
Siz de bu arada kendinize sakin bir ortamda güzel bir zaman ayırarak (sevdiğiniz şeyle ilgilenerek) rahatlayabilirsiniz.
Siz bir şeyler okurken; sürekli sağa sola dönmeler, yatak içinde ayağa kalkmalar, dolanmalar olabilir. Asla sözlü veya davranışsal olarak müdahale etmeyin, okumanıza devam edin.
İlgi çektiğini fark ederse bu davranışını arttırabilir.
Yatağından inmek isterse yeniden yatağına götürün. (çatışmadan)
Yatağına yatmamak için yoğun ısrarları devam ederse; odasına minik bir yer yatağı yaparak (siz yine koltuğunuzda olacak şekilde) aşamalı bir geçiş sağlayabilirsiniz.
Uykuya tamamen dalana kadar yanından kesinlikle ayrılmayın.
Uyuduğundan emin olduktan sonra; kapısını hafif aralıklı bırakın ve loş bir ışığı yanık bırakarak odadan ayrılın.
Uyku eğitim sürecinde; sizi yanında aradığı ve biraz huzursuz uyuduğu için gece sık sık uyanabilir, ağlayarak uyanmalar görülebilir, kalkıp yanınıza gelip yatabilir. Her uyanmasında yanında olarak ona güven verin, odanıza her geldiğinde yeniden onu odasına/ yatağına götürmekte kararlı davranın.
Çalışan anne-babalar için; biraz uykusuzlukla bu süreç ilerleyeceğinden izin dönemlerinizde uyku eğitimine başlamanızı öneririm.
İlk günlerde uyku eğitimine; çocuğun o dönemde daha yakın hissettiği/veya çocuğun o gece için tercih ettiği ebeveyni eşlik edebilir. Uyku eğitimi başarıldıktan sonra ebeveynler değişerek bu süreci ilerletmelidir.
Yatağında veya odasında kendi başına yatmayı başarabilen çocuğunuz varsa; uyku saatini haber verdiğinizde, siz hiç odasına gitmeden kendi kendine yatağına gidip yatabilecek düzeye gelmiştir. 6 yaş çocukları bunu rahatlıkla başarabilecek bir düzeydedir.
Hastalık, zorlu dönemler, yeni kardeşin gelmesi, ebeveynlerden birinin evden bir süre uzaklaşması gibi zorlu dönemlerde geçici bir süre sizden uyku için destek isterse ona yanıtsız kalmayın.
İyi uykular..