Cinsellik güzeldir. Cinsellik, insanın hayatına sağlık ve neşe getirir. Ancak neşe maalesef her kadın için mümkün değildir. Bunun nedeni kadınlarda görülen bir cinsel fonksiyon bozukluğu olarak bilinen vajinizm (vajinismus) rahatsızlığıdır. Almanya’daki kadınların tahmini olarak yüzde 15 ile 30’u arasındaki bir bölümü, ağrılı ve sancılı vajina kramplarından muzdariptir. Türkiye’de ise, bu rahatsızlığa sahip olan kadınların oranı, Almanya’da kinden daha fazla olduğu düşünülmektedir. Vajinismus, şiddetli ağrılara veya cinselliğin imkansızlaşmasına neden olacak şekilde pelvik (leğen kemiği) taban kasları ile vajinal kas sisteminin bir bölümü çok şiddetli bir şekilde kasılma meydana gelir.
Vajinismus tanımıyla kadınlarda zihinsel olarak tetiklenen bir savunma refleksi olarak da tanımlanabilmektedir. Bu rahatsızlıkta, vajina girişinde temasa karşı (parmak veya penisin girişi sırasında) güçlü bir hassasiyet ve duyarlık oluşarak, vajinal kasların refleks benzeri bir şekilde kasılmasına yol açar. Bu durumda, vajina kasılır ve vajinanın giriş bölümü, artık içerisine girişin mümkün olmayacağı bir şekilde kapanır.
Vajinismus nedenleri?
Vajinismus nedenleri bireyin gelişim dönemlerine dayanabilmektedir. Seksin "şeytani" bir davranış olarak algılanması rahat bir ilişki kurulamamasına ve vajinizme neden olabilmektedir. Vajinizmin bir başka nedeni de partnerin içsel olarak reddedilmesi olabilmektedir. Zarar görme ve yaralanma korkusu da vajinizmin tetikleyicisi olabilmektedir. Son olarak, cinsel ilişki sırasında hissedilen ağrılar da (disparoniya) vajinizmin gelişmesine yol açabilmektedir.
Bu kramp ve kasılmalar farklı şiddet ve derecelerde ortaya çıkabilmektedir. Bazı kadınlar tampon takarken herhangi bir sorun yaşamasına rağmen, cinsel ilişki sırasında kramp ve kasılmalar ortaya çıkabilmektedir. Yaşanan bu kramp ve kasılmalar, partnerin vajinaya girebilmesini imkansız hale getirmektedir.
Vajinismus her ne kadar durduk yerde kendiliğinden ağrıya neden olan bir cinsel rahatsızlık olmasa da bu kramp ve kasılmaların üstesinden gelme denemeleri ciddi ağrılara neden olabilmektedir. Kendisini vajinal ağrılarla hissettiren bariyerin aşılması durumunda cinsel birleşme büyük ekseriyetle başarısızlıkla sonuçlanmaktadır. Bu durum da partnerlerin her ikisinin de hayal kırıklığına uğramalarına neden olabilmektedir. Ancak bu ağrılara cinsel ilişkinin mi yoksa bir cinsel ilişki korkusunun mu (cinsel ilişki fobisi) neden olduğunun tespit edilmesi önemlidir. Her iki durumda da penisin vajinanın içerisine girebilmesi mümkündür, ancak ağrılı veya korkularla dolu bir süreç tecrübesi olarak yaşanmaktadır. Cinsel tepki yeteneği genellikle mevcuttur. Söz konusu kadınlar, elle veya oral uyarılmayla veya kendi kendini tatmin (mastürbasyon) yoluyla, cinsel hazzı doyasıya yaşayabilirler.
Bu rahatsızlığa sahip olan çiftler, cinsel yaşamlarına yönelik kısmen yaratıcı alternatifler geliştirebilmektedirler. Cinsel Terapi yardımı alma girişimlerinde bulunmalarının en önemli nedeni büyük çoğunlukla çocuk sahibi olma istekleri olmaktadır.
Vajinismus Terapisi nedir?
Vajinizm tanısının ön şartı cinsel ilişki sırasında vajinal girişte cinsel ilişkiyi engel olacak hiçbir fiziksel oluşumun bulunmaması gerekliliğidir. Bu nedenle, öncelikli olarak bir jinekoloji muayenesi (Kadın Hastalıkları Uzmanı tarafından) yapılması ve herhangi bir fiziksel nedenin bulunmadığının tespit edilmesi gerekmektedir.
Vajinal krampların nedeninin genellikle ruhsal oldukları veya eşlerin arasındaki ilişki problemlerinden kaynaklandığı düşünülür. Bu rahatsızlığa sahip olan çoğu kadın, cinsel ilişkiyi tehlikeli, rahatsızlık veren veya ağrılara neden olan bir süreç olarak değerlendirir.
Vajinismus, bazı kişilerde ağrılı ve hoş olmayan cinsel tecrübeler, ilgili kişinin acı çekmesine neden olan jinekoloji muayeneleri veya cinsel saldırıya uğrama gibi belirli rahatsız edici tecrübelerle bağlantılı olarak oluşabilmektedir. Kadınlar, genellikle bu sorunun oluşmasına neden olan olumsuz tecrübeyi artık tam olarak hatırlamazlar.
Cinsel ilişki korkusu aynı zamanda "cinsellik karşıtı" yetiştirme modellerinden de kaynaklanabilmektedir. Benzer şekilde, eşlerin aralarındaki ilişkide yaşadıkları sorun ve problemler de vajinizmin oluşmasında önemli bir rol oynayabilmektedir. Semptomların oluşmasının ve bu semptomların devam etmesinin nedeninin eşten de kaynaklanıyor olabilmesi ihtimali nedeniyle, söz konusu rahatsızlığa ilişkin tanı ve tedavi süreçlerine eşin de dahil edilmesi faydalı olacaktır.
Bedensel sağlık rahatsızlığı süreçlerinin büyük çoğunluğunda olduğu gibi bu rahatsızlıkta da ilgili kişinin psikolojisi oldukça önemli bir rol oynamaktadır. Vajinismus bakımından bilinçdışı (bilinçaltı) çok önemlidir. Vajinal kramp ve kasılmaların isteyerek ve bilinçli olarak tetiklenmemesi, aksine bunların kendiliğinden ve istemeden gerçekleşmesi, bu kramp ve kasılmaların bilinçaltının kontrolü altında gerçekleştiklerini göstermektedir.
Vajinismus, pelvik (leğen kemiği) taban kas sisteminin istemsiz bir şekilde kasılmasıyla vajina girişinin kapanmasına neden olur. Bu tip adale kasılmalarının tetikleyicileri, farklı nedenlerden kaynaklanabilmektedir. Bu nedenle farklı Vajinismus tipleri için farklı terapi yöntemlerinin uygulanması gerekmektedir.
Vajinismus tüm tipleri cinsel öğrenme süreciyle ilişkilidirler. Vajinismus rahatsızlığına sahip olan kadınların oluşturduğu spektrumun bir ucunda tüm ağrılı adale kasılmalarına ve kramplarına rağmen cinsel ilişki sırasında kendilerini ilkel yöntemlerle cinsel hazza ulaştırmaya alıştıran kadınlar yer alır.
Vajinismus rahatsızlıkları olan kadınların şikayetleri fobi seviyesine kadar ulaşabilir ve cinsel birleşmenin neden olduğu ağrı veya zarar görme korkular cinsel ilişkiden kaçınmalarına neden olabilir. Kadınların bu korkuları, vücut açıklıklarının tamamından bir şeylerin girmesinden korkmaya başlamaya kadar ulaşabilen, ciddi fobilere dönüşebilmektedir. Söz konusu sprektrumun diğer ucunda ise, "kız olma" kalıbına sıkışıp kalmış ve henüz kendi içsel dişilik özelliklerini yapılandıramamış, ayrıca kadınlık ve annelik görevlerini yerine getirmeye karşı varoluşsal bir korku yaşayan kadınlar bulunmaktadır. (Varoluşçu Cinsellik)
Vajina, bu durumda hamile kalmaktan korunma ve yetişkin olmanın getirdiği sorumluluklardan kaçma yöntemi olarak, bilinçaltı kaynaklı yönlendirmeler doğrultusunda istemsiz olarak kasılır. Vajinismus rahatsızlığından muzdarip olan kadınlar her ne kadar kendi cinsel hazza ulaşma yöntemlerini çok farklı şekillerde geliştirebiliyor olsalar da yine de kendi vajinalarını haz ve heyecan alabildikleri bir içsel alan olarak keşfetmeleri ve bu haz ve heyecanları daha da geliştirebilmeleri pek mümkün olmamaktadır.
Doğurganlık, eski kültürlerde büyük cinsel organlı ve vajinalı tanrıça heykelleriyle yansıtılmıştır. Bunun aksine, günümüzde vajina daha çok karanlık ve gizli bir varoluş özelliği olarak saklanmaktadır.
Freud’un "Karanlık Kıta" olarak tanımladığı bu bölgenin üzerine, hala fazla ışık düşmemiştir. Henüz daha çocukluk dönemlerinden itibaren kadınlara, kendi cinselliklerine ilişkin eksik ve tam olarak ne olduğu anlaşılmayan bilgiler verilir. Cinsel organları, farklı şekillerde adlandırılır. "Kutusu" bir kızın her şeyidir derler fakat bu her şeyin ne olduğunu ve neleri kapsadığını pek az insan anlar. Cinsel organ için vajina kelimesi pek kullanılmaz. Diğer yandan her ne kadar yetişkinler arasında büyük ölçüde bu amaçla kullanılıyor olsa da "Vajina" veya "Kutu" kelimesinin tüm dişil cinsiyeti ifade etmek için doğru kelime olup olmadığı henüz kesinleşmemiştir.
Bazı kadınların bu tabirle kastedilenin kendi vajinalarını da kapsadığını bilmemeleri pek de nadir karşılaşılan bir durum değildir. Burada açık olarak ifade edilmeyen veya sadece belirsiz bir şekilde ima edilen iki yönlü olarak yaşanır. Giderek güçlenen bir şekilde etraftan bazı şeyler ima edilir ve hatta zamanla açık açık söylenir: "Orada bacaklarını açarak oturma", "Altını kapatmak için başka bir bez kullan", "Oranı elleme", "Kanamanı sakla", "Akıntılarınıza sprey sık ve kokunu sakla".
Kızların hayat tecrübelerinde, cinsel özellikleri ekseriyetle olumsuz tanımlanır. Vajinaları, içerisine hiçbir şey sokulmaması gereken, kirli bir delik olarak tanıtılır ve keşfedilmesi gereken içsel bir haz ve zevk merkezi olduğu gizlenir.
Bunlara ek olarak, vajinanın fonksiyonuna ve kızlık zarının yırtılmasına yönelik genellikle oldukça acı veren bir tecrübe, kadının cinsel ilişki sırasındaki pasif (acı çeken) rolüne sahip olduğu ve erkeklik organının erekte olup, vajinaya girişinin acı ve ağrı veren bir süreç olduğuna dair ağızdan ağıza yayılan yalan yanlış söylentiler de mevcuttur. Bu örnekler, bazı kadınlara vajinanın sözde çok hassas veya güya kirli olduğu söylendiği ve "Kapat onu" denerek, vajinal haz ve zevk dünyalarını keşfetmelerinin nasıl engellendiğini göstermektedir.
Sonuç – Vajinismus ruhsal nedenlerinin tespit ve terapi edilmesi gereklidir.
Burada ilk olarak sonucunda vajinismusa yol açabilen ruhsal açıdan bloke olma durumunun nedenlerini dile getirmek istiyorum. Kişisel bazda incelendiğinde herkesin etkisinde kaldığı nedenler doğal olarak birbirlerinden çok farklı ve çeşitli olabilmektedir.
Vajinal kramp ve kasılmalarının tetiklenme sebepleri bu rahatsızlığa sahip olan her kadında farklı ve çeşitli nedenlere bağlı olabilmektedir.
İkinci olarak ise bu nedenlerin hepsinin terapi edilebilir olduğunu da vurgulamak istiyorum. Eğer Vajinismus rahatsızlığına sahipseniz, size kesinlikle yardımcı olunabilir. Öncelikle yalnız olmadığınızı dünyada birçok kadının bu rahatsızlığa sahip olduklarını büyük çoğunluğunun bu sorunun üstesinden gelmekte başarılı olduklarını ve bunu sizin de başarabileceğinizi lütfen unutmayın!
Yayınlanan yazılar kaynak göstermeden, izinsiz kullanılması, kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur. Yayınlanan yazılar, makaleler, haberler kaynak gösterilerek içeriği değiştirilmemek şartıyla yayınlanmasına izin verilmektedir.
Abdullah ÖZER
Sosyal Çalışmacı, Bilim Uzmanı (Klinik Psikoloji)
Eğitimini almış olduğu Psikoterapi Ekolleri:
Focusing (DFI)
Pozitif Psikoterapi (WAPP)
Psikodinamik Psikoterapi (CSU)
Ego State Terapi (EST-DE/ESTI)
Ericksonian Psikoterapi (M.E.G.-DE)
Logoterapi ve Varoluşçu Analiz (VFI-Wien)