İnsan davranış ve duygularını inceleyen psikolojik modellerden faydalanılarak geliştirilen Bilişsel Davranışçı Terapi, bireylerde çocukluk çağından itibaren oluşan inanç sistemlerine odaklanır. Bireylerin olguları algılama biçimleri, bu olgular karşısında verecekleri duygusal tepkileri de etkiler. Bu nedenle gerçeklik, bireylerin algılayış biçimine göre şekillenebilir.
Bilişsel Davranışçı Terapi, bireylerin sıkıntı yaşamalarına yol açan düşüncelerini tespit edebilmelerini sağlar. Bilişsel Davranışçı Terapi sayesinde bireyler, bu düşüncelerin ne derece gerçekçi olduğu hakkında değerlendirme yapabilir hale gelirler. Terapi sürecinde amaç, bireylerde sıkıntıya yol açan düşünce ve davranış örüntülerini, olumlu yönde değiştirmektedir.
Bilişsel Davranışçı Terapinin temelini bilişsel psikoloji oluşturur. Bilişsel psikolojinin odaklandığı konu ise zihnin işleyiş biçimi ve bireylerin bilinç durumlarıdır. Bilişsel psikolojinin alanına giren diğer konular;
Duyum,
Algı,
Örüntü tanıma,
Dikkat,
Bilinç,
Öğrenme,
Bellek,
Düşünme süreçleri,
Dil,
Zekâ olarak karşımıza çıkar.
Bilişsel psikolojiden temellenerek oluşturulan Bilişsel Davranışçı Terapi, Amerikalı psikiyatri uzmanı Aaron Temkin Beck tarafından geliştirilmiştir. Beck, hayatı boyunca kendisi de topluluk önünde konuşamama, yaralanmaktan, boğulmaktan korkma, sağlığı ile ilgili kaygılar duyma gibi kaygı bozukluklarıyla mücadele etmiştir. Yaşadığı bu korku ve kaygılar, Beck’i psikiyatri alanına, kendi ile benzer problemleri yaşayan kişileri anlamaya yöneltmiştir. Günümüzde Bilişsel Davranışçı Terapi, fobiler, kaygı bozuklukları, depresyon gibi pek çok rahatsızlığın tedavisinde en sık başvurulan psikoterapi yöntemi haline gelmiştir. Ankara Bilişsel Davranışçı Terapi hakkında daha detaylı bilgi ve randevu almak için kliniğimizle iletişime geçebilirsiniz.
Bilişsel Davranışçı Terapi Hangi Hastalıkların Tedavisinde Kullanılır?
Bilişsel Davranışçı Terapi, bilimsel bir zemin üzerinde şekillenen, birçok psikolojik rahatsızlık üzerinde etkisi kanıtlanmış bir psikoterapi yöntemidir. Bilişsel Davranışçı Terapinin etkili olduğu başlıca psikolojik rahatsızlıklar;
Depresyon,
Anksiyete (kaygı bozukluğu),
Fobi,
Obsesif kompulsif bozukluk,
Panik bozukluk,
Travma sonrası stres bozukluğu,
Çift terapisi ve aile terapisi,
Yeme bozuklukları.
Bilişsel Davranışçı Terapi Teknikleri Nelerdir?
Bilişsel Davranışçı Terapide danışan, pasif bir rolde değildir. Terapist ve danışan birlikte, aktif bir şekilde, bir ekip gibi çalışırlar. Terapinin odak noktası, danışanın sahip olduğu işlevsellik bozucu düşünce kalıpları ve örüntülerinin farkına varmasını sağlamaktır. Örneğin, sosyal fobisi olan, topluluk önünde konuşmakta güçlük yaşan bir vakada, danışanın topluluk önünde konuşma yapmadan önceki düşünceleri, belirli duygu ve davranışları tetikleyebilir. Kişinin, “Ses tonumu ayarlayamayacağım, kimse beni duymayacak, dinlemek istemeyecek, herkese rezil olacağım” gibi olumsuz düşünceleri, tam da bu kurguya yol açabilir. Bu düşüncelerin beraberinde getirdiği kaygı hissi, bireyde ağız kuruluğu, hızlı kalp atımı veya çarpıntı, terleme gibi durumlara yol açabilir. Yaşanılan bu yoğun kaygı, dil sürçmelerine, ses tonunu uygun olarak ayarlayamamaya yol açabilir. Bu da kişinin, topluluk önünde konuşmaktan kaçınmasına, sosyal ortamlara girmeye çekinmesine neden olabilir. Bu örnekte de görülebileceği gibi sahip olduğumuz düşünceler, duygu ve davranışlarımız üzerinde oldukça büyük etkilere sahiptir. Bilişsel Davranışçı Terapi, bu işlevsiz düşünceleri, daha gerçekçi olanları ile değiştirme olanağı sağlar.