POLİKİSTİK OVER SENDROMU NEDİR? 
Polikistik Over Sendromu üreme çağındaki kadınların %10’unda görülen hormonal ve metabolik bozukluklarla ortaya çıkan bir sendromdur. Bu sendromda altta yatan birkaç farklı faktörün neden olduğu veya yönlendirdiği bir dizi semptom vardır. Bu semptomlar; 

Akne 
 
Yağlı cilt ve saç 
 
Yüzde ve vücutta aşırı kıllanma 
 
Kafada saç incelmesi veya dökülmesi 
 
Kilo alımı veya kilo vermede zorluk 
 
Koyulaşmış cilt yamaları 
 
Düzensiz adet görme veya adet görmeme 
 
Hamile kalma zorluğu 
 
POLİKİSTİK OVER SENDROMU’NU TEŞHİS ETMEK 

1) Kan testinde ölçülebilen yüksek androjen seviyeleri (erkeklik hormonları)

2) Androjen seviyesinin yüksekliğiyle birlikte belirgin yüz kılı ve çenede sivilce. Ayrıca androjen fazlalığının diğer nedenleri de dışlanmış olmalıdır. 
Dikkat edilmesi gereken bir diğer husus ise şudur;  
Ultrason polikistik over sendromunu (PKOS) teşhis etmek için yeterli değildir.  

GERÇEKTEN POLİKİSTİK OVER SENDROMU MU? 
Polikistik yumurtalıklar, düzensiz adet dönemleri veya hiç adet görememe olduğu halde bile androjen fazlalığı yoksa PKOS tanısı konulmamalıdır. PKOS sıklıkla Hipotalamik Amenore adı verilen başka bir şey için yanlış teşhis edilebilir. Hipotalamik amenorede, yetersiz beslenme ve/veya aşırı egzersiz nedeniyle adet durabilir ve PKOS'a benzer şekilde hafif akne, aşırı kıllanma ve ultrasonda polikistik over görünümü ile kendini gösterebilir. İki durumun tedavisi çok farklı olduğu için bu yanlış teşhis sorunludur. 

PKOS ile hipotalamik amenore arasındaki temel fark, LH:FSH oranı olarak bilinen orandır. PKOS'ta luteinize edici hormon (LH), yaklaşık 1:1 oranında olması gerekirken, folikül uyarıcı hormondan (FSH) 2-3 kat daha yüksek olabilir. Ancak hipotalamik amenorede bunun tersi doğrudur ve LH, FSH'den çok daha düşük olabilir. 

POLİKİSTİK OVER SENDROM TİPLERİ 
PKOS tedavisi için sadece kilo verme ve doğum kontrol hapları kullanılırdı. Ama bu tedavi yötemleri PKOS’u tamamen tedavi etmekten ziyade semptomları azaltmak için kullanılırdı. Yapılan son araştırmalara göre 4 farklı PKOS tipi olduğu görülmüştür. PKOS tedavisi için hangi tip olduğunu bilmek gerekir. Bu tiplere göre de tedavi yöntemleri uygulanmalıdır. Bu tipler şunlardır;  

1. İnsülin dirençli PKOS

2. Hap sonrası PKOS

3. İnflamutuar PKOS

4. Androjen PKOS 
 
1) İNSÜLİN DİRENÇLİ PKOS 
 
Glikoz seviyesi tek başına kan şeker seviyesiyle ilgili bilgi vermez. İnsülin seviyesini öğrenmek için açlık insülin testi yapılması gerekir. Normal açlık insülin seviyeleri 10 mIU/L'den (60 pmol/L) düşüktür. 

İnsülin dirençli PKOS, polikistik over sendromunun görülen en yaygın tipidir. PKOS’lu kadınların yaklaşık %70’inde görülür. İnsülin direncinde, temel olarak vücutta normalden daha yüksek insülin seviyeleri mevcuttur. Bu tip PKOS'ta, kilo verme zorluğu yaşanır ve bu kilolar genelde mide/karın çevresinde toplanmıştır. Tatlı ihtiyacı ve ayrıca yorgunluk veya beyin sisi gibi semptomlar da görülebilir. Fazla saç, erkek tipi saç dökülmesi ve akne gibi sorunlara neden olan androjen seviyelerini yükselten yüksek insülin seviyeleridir. 

Bu PKOS tipini tedavi etmek için insülin duyarlılığını artırılmalıdır. Bunun için;

 Gün boyunca düzenli egzersiz ve hareket, vücudun yağ yakmasına, kas yapmasına ve insüline duyarlılığınızı artırmasına yardımcı olur. 

  Yüksek şekerli yiyeceklerden kaçınmak ve kan şekerini dengelemek için protein ve yağ açısından da zengin olan daha düşük karbonhidratlı bir diyete sahip olmak. 
 
 Uykuya öncelik vermek ve stresi azaltmak da kan şekeri ve insülin seviyelerini yönetmeye yardımcı olabilir. 
 
 Magnezyum, krom, NAC, inositol ve berberin gibi temel besinlerin takviyesi de son derece yardımcı olabilir. Bunları kullanmadan önce mutlaka doktora danışılmalıdır. 
 
2) HAP SONRASI PKOS 
 
 
Hap sonrası PKOS, bazı kişilerde doğum kontrol hapı almayı bıraktıktan sonra ortaya çıkar. Bu tipte sivilce, düzensiz adet görme ve aşırı kıllanma gibi belirtiler hap kullanmadan önce görülmez. Ginet, Yasmin ve Yaz gibi oral kontraseptifler, kullanılan sentetik progestinlerin türü nedeniyle sıklıkla bu tip PKOS'a dahil olur. 

Hap sonrası PKOS tedavisine yardımcı olmak için:

 Sabırlı olmak gerekir. Çünkü bu geçici bir durumdur. Zamanla androjen seviyeleri normale dönecektir.

 Magnezyum, E vitamini, B6 vitamini, çinko gibi besinlerin yanı sıra saf ağaç ve şakayık gibi spesifik bitkiler yumurtlamayı desteklemek ve aşırı androjenleri azaltmak için yardımcı olabilir. Bunları kullanmadan önce mutlaka doktora danışılmalıdır.

 Uyku ve stres yönetimine öncelik verilmelidir. İnsülin direnci PKOS gibi, genel hormonal dengeyi desteklemek için kaliteli bir uyku almak ve stres düzeylerini azaltmak için önemlidir. 
 
3) ADRENAL PCOS 
 
 
Bu tip PKOS, anormal bir stres tepkisinden kaynaklanır ve PKOS teşhisi alanların yaklaşık %10'unu etkiler. Tipik olarak DHEA-S (adrenal bezlerden gelen başka bir androjen türü) tek başına yükselir ve yüksek testosteron ve androstenedion seviyeleri görülmez. Bir endokrinolog veya başka bir uzmandan geçilmediği sürece, bu tür androjen ne yazık ki sıklıkla test edilmez. 

Adrenal PCOS tedavisine yardımcı olmak için:

 Stres yönetimine öncelik verilmelidir. Yoga, meditasyon, mindfulness ve günlük tutma gibi aktivitelerle stres seviyesini azaltmak, sinir sistemini ve hormonları desteklemeye yardımcı olacaktır.  

 Düzenli ve yeterli uykuya öncelik verilmelidir. Stres seviyesi ve iyileşmeyi desteklemek için her gece en az 8 saat uyku uyumaya özen gösterilmelidir. 
 
 Yüksek yoğunluklu egzersizden kaçınılmalıdır. Aşırı ve yüksek yoğunluklu antrenman sınırlandırılmalıdır. Çünkü bu, adrenallere daha fazla baskı uygulayabilir. 
 
 Kahve, çay ve gazlı içecek gibi kafein içeren içeceklerden kaçınılmalıdır. 
 
 Withania, rhodiola ve meyankökü gibi spesifik otlar, vücudun strese uyum sağlamasına ve stresten kurtulmasına yardımcı olabilir. Magnezyum, B5 vitamini ve C vitamini gibi besinler de adrenal bezleri ve sinir sistemini desteklemek için önemlidir. Özellikle şifalı bitkiler söz konusu olduğunda, doğru dozlar ve hangi takviyeleri alma konusunda mutlaka doktora danışılmalıdır. 
 
 
4)İNFLAMATUAR PKOS 
 
 
İnflamatuar PKOS'ta kronik inflamasyon, yumurtalıkların aşırı testosteron yapmasına neden olarak fiziksel semptomlara ve yumurtlama sorunlarına neden olur. Bu tür PKOS'ta iltihaplanma belirtileri baş ağrısı, eklem ağrısı, açıklanamayan yorgunluk, egzama gibi cilt sorunları ve IBS gibi bağırsak sorunlarını içerir. Tipik olarak, bir kan testinde yüksek CRP (C reaktif protein) 5'in üzerinde olması gibi artmış inflamatuar semptomlar görülebilir. Açlık glikozu ve insülin gibi diğer testler normal aralıktadır, ancak iltihaplanma bunları etkileyebileceğinden bazen etkilenebilir.  
 
İnflamatuar PCOS tedavisine yardımcı olmak için:

 Bağırsak sağlığı ele alınmalıdır. Sızdıran bağırsak dokusunu onarmak, bağırsak bakterilerini dengelemek, sindirim enzimlerini iyileştirmek ve patojenik bakterileri ortadan kaldırmak, genel iltihaplanmayı azaltmak için önemli adımlardır. 
 
 Gıda tetikleyicileri kaldırılmalıdır. Potansiyel gıda hassasiyetlerini ele almak ve iltihaplı gıdaları ortadan kaldırmak, iltihabı ele almaya yardımcı olmak için hayati bir adımdır. Hangi gıdaların iltihaplanmaya neden olduğunu anlamak bazen oldukça zor olabilir, bu nedenle bu konuda yardımcı olabilecek bir diyetisyen ile çalışmak en iyisidir. 
 
 Zerdeçal, omega 3 yağ asitleri gibi doğal antienflamatuarlar ve NAC gibi antioksidanlar bu tür PKOS'u desteklemeye yardımcı olabilir. Bunları kullanmadan önce mutlaka doktora danışılmalıdır. 
 
 
Polikistik over sendromu çözülmesi zaman alabilen karmaşık bir hormonal bozukluk olduğu unutulmamalıdır. Hormonal kontrasepsiyon kullanmaktan bıktıysanız, bir aile kurmak istiyorsanız veya PKOS semptomlarınızı doğal olarak yönetmek istiyorsanız, kişiselleştirilmiş bir sağlık planı için randevu almak için benimle iletişime geçin veya 15 dakikalık ÜCRETSİZ rezervasyon yaptırın. Size nasıl yardımcı olabileceğimi öğrenmek için arayın.