Pelvik taban; gövdenin alt bölümünde leğen kemikleri olarak isimlendirilen boşlukta yer alan idrar kesesi, rahim ve barsaklar gibi organları tıpkı bir hamak gibi destekleyen kas, bağ dokusu ve ligamanlardan oluşan destek dokusuna verilen isimdir. Bu dokuda yaşla birlikte zamanla bozulmalar, gevşemeler olabilir. Bunun sonucunda pelvik taban fonksiyon bozuklukları denilen problemler oluşabilir. Kadınlarda özellikle hamilelik, doğum ve menopozla bu destek bağ dokusunun organlara sağladığı destek azalır, doku gevşer ve bu durumda pelvik kavitedeki organlar aşağıya doğru sarkar. Bu durumda pelvik taban fonksiyon bozuklukları oluşur. Hamile olmayan ve ve 20 yaş ve üzerinde 7924 kadının dahil edildiği bir araştırmada pelvik taban disfonksiyonu yüzde 25 oranında bulunmuş. Doğum yapmış kadınların yüzde ellisinde bu durum görülebilir. Her 9 kadından biri ise bu nedenle cerrahiye ihtiyaç duyar. 1990 dan beri toplumu etkileyen en önemli beş hastalıktan bir kabul ediliyor.
Nedenler:
* Sık gebelik ve doğum
* Ağır kaldırma
* Uzun süren kabızlığa bağlı ıkınma
* Sigara kullanımına bağlı kronik öksürük ve karın içi basıncın artması
* Menopoz nedeniyle pelvik tabanı destekleyen östrojenin azalması / çekilmesi
* Yaş ve cinsiyet
* Geçirilmiş histerektomi
* Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları
* Diyabet
* Obezite
Pelvik taban desteğinin azalmasına bağlı ilgili organlardan kaynaklanan şikayetler görülebilir. Sıklıkla:
* Hastalarda uzun süre ayakta kalma sonrası vajenden aşağıya doğru sarkan ve ele gelen kitle (rahim sarkması) Hızlı şekilde önlem alınamazsa bu bulgu istirahat halinde de görülebilir.
* İşeme veya defekasyon sonrası tam anlamıyla rahatlayamama, boşaltamama hissi
* Kasıklara vuran ağrı
* istemsiz idrar kaçırma (sıklıkla stres tipi yani hapşırma veya fiziksel zorlanmalar sonucu)
* Kalın barsağın son kısmındaki sarkma sonucu kabızlık, büyük abdesti zorlayarak yapma ve bunun sonucunda makatta çatlak ve anal bölgede kanamalar
* Cinsel fonksiyonlarda bozulmalar, ağrılı cinsel ilişki
Pelvik taban fonksiyon bozuklukları kadınlarda sık görülen durumlar olduğu halde, yaşa, menopoza bağlanmakta, doğal kabul edilmekte, mahremiyet korkusu, utanma nedeniyle ihmal edilebilmektedir. Bu noktada gereken, kadınların bedenlerini tanımaları, bir fonksiyon bozukluğunu fark ettiklerinde bunu "doğal" kabul etmeyip bir hekime başvurarak erken önlem almalarıdır.
Pelvik taban bozuklukları tedavisi;
Tedavide ilk yapılması gereken, belki de bozukluk ortaya çıkmadan dikkat edilmesi gerekenler yaşam tarzı değişiklikleridir.
* Her kadın eğer engel bir durumu yoksa menopozda biyoeşdeğer hormon replasmanı almalı veya Lokal östrojen kremleri kullanmalı
* Pelvik tabanı güçlendirmeye yönelik Kegel egzersizleri yapılmalı
* Kronik öksürüğe maruz bırakan sigara içmekten kaçınılmalı
* Ağır kaldırmayı gerektiren durumlara uzun maruziyetten kaçınılmalı
* Kabızlık önlenmeli
* Fazla kilo azaltılmalı
İlerlemiş durumlarda ve egzersizden yarar görülmediği hallerde cerrahi yöntemler gerekebilir. Burada, uygun minimal cerrahi işlem tercihi önemli. Kapalı cerrahi yöntemler kadınların erken hayata dönmelerine yardımcı olur.