Özgüven Üzerine

Özgüven; insanın kendini nasıl gördüğü, değerlendirdiği ve yorumladığı, kendine dair düşüncelerini ve verdiği değeri ifade eden öznel bir olgudur.
Özgüven duygusu erken yaşam deneyimleri, ailemizin ve çevremizin bize karşı davranışları ve tutumları ile oluşmaya başlar. Bireylerin çocukluk dönemlerinde özgüven kırıcı davranışlar, eleştiriler ,yeterli övgünün olmaması gibi faktörler özgüveni olumsuz etkileyebilir. Özgüvenin iki boyutu vardır. Bunlar sevilebilir olma duygusu ve yeterli olma duygusudur. Bu kavramları da şu örnekle açıklayabiliriz; eğer okula giden çocuk utangaç, çekingen, aşırı sessiz ise ya da saldırgan ve zorba bir çocuksa bu göstergeler çocuğun sevilebilir olduğundan kuşku duyduğunu gösterir. Eğer çocuk yeni bir mücadeleye girmekten ürküyorsa, başarısız olmaktan korkuyorsa, hata yaptığı her an keyfi kaçıyorsa bu göstergeler de çocuğun yeterliliğinden kuşku duyduğunu
gösterir. Sağlıklı özgüven kendilik değeri, kendini olduğu gibi kabul etmek ve kendine yönelik dengeli bir bakışı kapsar. Özgüven sorununa sebep olan bazı faktörler şu şekildedir; Çocukluk yıllarında aileden sen yapamazsın, beceremezsin gibi eleştiriler almak Ebeveynlerin aşırı korumacı ve baskıcı tutumları Çocukluk çağında aile içi şiddetler Başarısızlıklar, ayrılık, yas süreçleri gibi durumlara fazla odaklanmak Kendinize toleransınızın düşük olması
Özgüven probleminin belirtileri; Kişinin kendisini yetersiz, eksik görmesi kendine yönelik sert eleştirilerde bulunup kendine esnek ve toleranslı olmaması, kendi ile ilgili düşüncelerinin acımasız ve sert olması sayılabilir. Özgüveni yükseltmenin yolları;
1. Kendinizi takdir edin. Günün sonunda yapabileceklerinizi gözden geçirmek için kendinize vakit ayırıp başarılarınızı fark edin. Yaptıklarınız, konfor alanınızdan çıkıp risk almanız, özgüveninizi arttırmanıza yardımcı olur.
2. Yaşamınızın aktif katılımcısı olun Kendinize hedefler belirleyin, gücünüzü fark edip yönetilebilir adımlar atın.

3. Yaşamınızdaki olumlu şeylere odaklanın. Sürekli tekrar eden düşünceleri fark edin. Unutmayalım ki düşüncelerimiz duyguları etkilemekte. Olumsuz şeylere odaklanmak yerine yaşamınızda nelerin iyiye gittiğine bakmaya çalışın.
4. Kendinizi başkalarıyla kıyaslamayın. Kendinizi başkalarıyla kıyaslamak özgüveninizi düşüreceğinden bunu yapmak yerine elinizden gelenin en iyisini yapmaya çalışın.Aslında karşılaştırmanız gereken tek kişi olmak istediğiniz versiyonunuz olmalı.
5. Çözüme odaklanın. Yaşamda her zaman birtakım sorunlar vardır. Ancak sürekli probleme odaklanmak kişinin kendi kendisini engelleyen bir yöntemdir. Sorunların çıkabileceğini kabul edip çözümlere bakmak bizim problemlerle daha kolay baş etmemize yardımcı olur.

Özgüven oluşumunda birçok faktör rol oynamaktadır. İlki ise ailedir. Birey erken çocukluk döneminde aileyi gözlemleyerek rol model alır. Bir başka faktör ise ebeveynlerin çocuklarına karşı gösterdikleri tutumdur. Demokratik aile tutumunda yetişen çocukların özgüvenleri daha yüksek olurken, aile içi şiddetin
olduğu ortamda yetişen çocukların özgüvenleri daha düşüktür. Özgüveni yüksek kişi değiştiremeyeceği koşulları kabul eden, değiştirebileceği koşulları değiştirecek cesareti gösteren ve değiştirebileceği koşullarla değiştiremeyeceklerini ayırt edebilecek bilgeliğe sahip bir insandır. Huzurludur, mutludur ve
çevresini de mutlu eder.