Okula başlamak hem çocuklar hem de ebeveynleri için heyecan verici olduğu kadar, kaygı uyandırıcı bir süreç olabiliyor. Okula başlama sürecinde çocukların zihinsel ve fiziksel gelişiminin önemi kadar duygusal olarak hazır olmaları gerekiyor. Çocukların hazır olmalarının yanı sıra ebeveynlerin de bu duruma duygusal olarak hazır olması oldukça önemli. Ebeveynlerin çocuklarından ayrılacaklarından dolayı hissettikleri kaygılarını azaltabilmeleri ve bu kaygılarını çocuğa hissettirmemeleri, çocuğun okula uyum sürecini rahat geçirmesinde önemli rol oynadığı görülüyor.
Kendinizi ve çocuğunuzu okula hazırlamak ve bu günleri sorunsuz bir şekilde geçirebilmek için neler yapılabilir?
Okula hazırlanırken…
Çocuğunuzla birlikte okulun broşürüne, web sitesine göz atabilirsiniz. Okulun nasıl bir yer olduğunu, içinde nelerin olduğunu anlatabilirsiniz.
Çocuğun yeni mekanı ve yeni insanları yani okulunu güvende hissettiği bir kişiyle keşfetmesini sağlayabilirsiniz. Böylece alışması çok daha rahat gerçekleşir.
Mümkünse okul başlamadan öğretmeniyle tanıştırabilir, birlikte okulu, sınıfı, okul bahçesini gezebilirsiniz. Böylece çocuğun zihninde okulun nasıl bir yer olduğu hakkında fikirler oluşarak belirsizlikleri azalacaktır.
Çocuğa yakında okulların başlayacağını ve yakında okula gideceğini doğal bir şekilde minik minik hatırlatmalar yaparak ifade edebilirsiniz.
Okulla ilgili yapılan alışverişlerde, çocuğun fikrini almak, onu sürece dahil etmek okula olan ilgisini artıracaktır.
Ailelerin bu süreçte çocukların uyku düzenine dikkat etmesi de önemli durumlardan bir tanesidir.
Okula bırakırken…
Çocuğa okulun nasıl bir yer olduğu, okulda ne kadar vakit geçireceği, neler yapacağı, ne zaman yemek yiyeceği, okula kimin bırakıp okuldan kimin alacağı gibi tüm süreçleri detaylıca anlatmak gereklidir.
Okuldan ayrılma zamanı geldiğinde uzun uzun sarılma, öpme, açıklama yapma gibi davranışlar çocuğun duygusal olarak tetiklenmesine yol açacağından ayrılırken vedaların olabildiğince kısa tutması oldukça önemlidir.
Okula bırakma sürecinde ebeveynin birdenbire ortadan kaybolması, “beş dakika sonra gelicem” söylemleriyle çocuğu kandırması travmaya sebep olabileceği gibi, kendini güvensiz hissetmesine ve kaygısının artmasına sebep olur. Bu nedenle gideceğiniz zamanı çocuğa net bir şekilde söylemelisiniz.
Başlangıçta kısa süreli olarak okulda bulunmak ve birlikte okuldan ayrılmak çocuklar için daha güven verici bir yöntem olabiliyor. Zamanla okulda bulunduğunuz süreleri kısaltarak çocuğunuzu yanında siz olmadan okulda durmasına hazırlayabilirsiniz.
Zorlanan çocuklar için doğru zamanlamayla velinin adım adım okuldan uzaklaşması en sağlıklı yöntemdir.
Ayrılmadan önce okuldan ne zaman alınacağını ve kimin alacağını çocuğa mutlaka söylemelisiniz. Bunları bilen çocuk kendini güvende hisseder ve okulda rahat hareket eder.
Ağladığı için “Bugün okula gitmesen de olur” yaklaşımı, çocuğun ağladığında istediklerini elde edebileceği algısının oluşmasına sebebiyet verir. Okulda durması gerektiği ciddiyetini kavrayamaz. Bu nedenle bırakırken istikrarlı, net ve kararlı bir duruş sergileyin.
Öğretmeniyle konuşularak sevdiği bir eşyanın okula götürmesine izin verilmesi çocuğu rahatlatır.
Okula başlamak-Okula gitmek ile ilgili öykü kitaplarını çocuğunuzla birlikte okumak hem size hem de çocuğunuza destek olacaktır.
Ebeveynlerin olumlu okul anılarından bahsetmeleri çocukları rahatlatan diğer bir yöntem arasındadır.
Okula uyum sağlamada en büyük rol öğretmenlerde. Öğretmenlerin öğrencileri ile kuracağı samimi, sıcak ve açık iletişimle ve “Sana değer veriyorum” mesajı ile öğrencilerini rahatlatabilirler.
Tüm bunlara dikkat etmenize rağmen çocuğunuz hala okula alışamıyor ve uyum sorunları yaşıyorsa bir uzmandan konu ile ilgili destek almak süreci daha sağlıklı yönetebilmenize yardımcı olacaktır. Çünkü pek çok vakada okul kaygısı gibi görünen bir durumun altında geçmişe ait çözülememiş hikayeler bulunabiliyor.