Genellikle okulda ve okul dışında tek başına kalan çocukta yanlış beslenme alışkanlıkları sıkça görülmektedir.
Çocuğun ne miktarda ve hangi tür besinlere ihtiyacı olduğunu bilmemesi, düzensiz besin alımı, yanlış besin seçimi,
besinlerin hazırlanması, pişirilmesi ve saklanmasında hatalı uygulamalar, okullarda verilen ve yenilen besinlerin
uygun olmayışı beslenme sorunlarına neden olmaktadır. Başlıca sorunlar anemi (kansızlık), şişmanlık veya zayıflık,
vitamin yetersizlikleri, basit guatr ve diş çürükleridir. Vücutta yeteri kadar demir kalmadığı zaman “demir yetersizliği
anemisi” görülür. Bu tip anemide; kan hücrelerinin sayısı azalır, hemoglobin miktarı düşer, demir deposu kalmadığı
için serumda ferritin düzeyi azalır. Transferinin demirle doymuşluk oranı düşer. Bu durumda kanın oksijen taşıma
yeteneği azalacağından kansızlık, baş dönmesi, yorgunluk, iştahsızlık,sindirim sisteminde bozukluklar, tırnakların
incelmesi, kısa nefes alıp verme gibi belirtiler görülür Bebeklerin ise göz kapaklarının içi, avuç içleri, tabanları ve
dudakları soluktur. İştahsız, huzursuz ve halsizdir. Anemide bağışıklık sistemlerinde de yetersizlik olur ve çalışma
gücü,çocuklarda dikkat ve algılamada azalma görülür ve okul boyunca düşer. Ülkemizde demir yetersizliği anemisi
olguları çocuklarda, gebe ve emzikli kadınlarda sık görülür. Kırsal bölgelerde yapılan bazı araştırmalarda
doğurganlık çağındaki gebe kadınların %40-68’inde, gebe olmayanların ise %10-40’ında anemi görüldüğü rapor
edilmiştir. Ulusal beslenme ve sağlık araştırmasına göre, 0-5 yaş grubu çocukların yarısı, 5 yaş üstü kadın
nüfusunun%28’i, erkeklerin%25’i, gebe kadınların %52’si anemiktir.
Aneminin nedenleri şöyle sıralanabilir;
1. Bu grupların büyüme ve sık doğum nedeni ile demir gereksinimlerinin fazla olması buna
karşılıkdiyetlerinin bunu karşılayamaması.
2. Halk çoğunluğunun diyetinin daha çok tahıla ve kurubaklagillere dayanması, etlerin diyette çok az bulunması,
öğünlerde C vitaminin yeterli alınmaması. Bilindiği gibi tahıllardaki ve kurubaklagillerdeki demirin vücutta kullanılma
oranı düşüktür. Ancak tahıllardaki ve kurubaklagillerdeki demir, C vitamini ile birlikte alınırsa etteki demir kadar iyi
emilir. Bu nedenle özellikle anemiye hassas olan gruplar her öğünde yemeklerle birlikte C vitamini kaynağı olan çiğ
meyveleri ya da sebzeleri yemelidir.
3. Sağlık ve temizlik koşullarının ve beslenmenin yetersizliği nedeni ile barsak parazitlerinin çok görülmesi. Barsak
parazitleri besinlerle alınan demirden vücudun yararlanmasını azaltmaktadır.
4. Bilgisizlik nedeni ile küçük çocuklara demir içeren besinlerin yeterli miktarda verilmemesi de demir yetersizliği
anemisinin nedenlerinden birisidir.
5. Gelişmiş ülkelerde fazla aspirin alımının,alüminyum kapların fazla kullanımının anemi nedeni olduğu bildirilmiştir.
Yine yemekle birlikte çok çay içilmesi de anemi oluşumundaki nedenlerden birisidir. Çay ve kahvede bulunan
tanenler demirin biyo yararlılığını azaltır. Çay ve kahve yemekten 45-60 dakika sonra içilmelidir.
Çocukları Kansızlıktan Korumak için Alınacak Önlemler:
_ Çocuk ayına uygun beslenmeli,
_ Tatlandırıcı olarak şeker yerine üzüm pekmezi kullanılmalı,
_ 6 aylıktan itibaren mercimek çorbasına,
_ 6 aylıktan sonra ızgara köfteye başlanmalıdır.
Çocuklarda Kansızlık Saptandığı Zaman Neler Yapılmalıdır:
_ Anemisi olan çocuk hekime gönderilir, Hemoglobin düzeyi saptanır ve düzeyine göre
tedavi yapılır.
_ Demirden zengin (et, karaciğer, yumurta,balık, dalak, kurubaklagiller, yeşil sebzeler)
besinlerden oluşan bir diyet hazırlanır.
_ Gerekliyse hekimin vereceği demir ilaçların düzenli bir şekilde kullanılması sağlanır.
_ Demirin vücutta kullanılmasında Vitaminimin rolü büyük olduğundan çocuğa C
vitamininden zengin gıdaların (yeşil biber, portakal, domates, maydanoz, ıspanak) verilmesi sağlanır. Ayrıca barsak
parazitleri ile mücadelede aileye yardımcı olunur.