Meslek seçimi bireylerin verdiği önemli kararlardan bir tanesidir. Meslek seçimini etkileyen en önemli unsurlardan bir tanesi ise alınan eğitimdir. Burada önemli olan kaliteli bir lise, kaliteli bir üniversite / bölümdür. Günümüzde iyi bir lise / üniversiteye gitmek için sınavda iyi bir derece yapılması gerekir.
Günümüzde sınavların bir yarış haline geldiği açıktır. bu yarış sürecini profesyonel bir şekilde yürütebilenler istediklerini elde edebilirler. Sınav sürecine gelmiş bir öğrenci için profesyonel destek almak, öğrencinin geri kalan tüm hayatını istediği, mutlu olabileceği bir işi yapabilmesi için gereklidir. Bu noktada kişiye özel, öğrencinin durumuna / seviyesine göre düzenlenmiş bir sistemle çalışan öğrenciler diğerlerinin birkaç adım önünde olacaktır.
Öğrenci koçu ne iş yapar? Öğrenci koçu kısaca, öğrenciyi ve ailesini tanıyarak öğrencinin ihtiyaçlarını belirler, buna göre hedef planlaması yapar ve hedefe ulaştıracak bir program hazırlayıp takibini yapar.
1-Öğrenciyi Tanıma
Okul ve sınav başarısı için öncelikle öğrencinin ve ailenin istekli olması gerekir. Öğrencinin isteksiz olduğu bir konuda başarı sağlanması mümkün değildir. Bu süreçte önce öğrencinin istekli olmasının sağlanması ardından diğer aşamalara geçilmesi gerekir.
Öğrencinin tanınması: öğrencinin karakterinin bilinmesi, tanınması; öğrenme tipinin tespit edilmesi, en uygun çalışma ortamının belirlenmesi, öğrencinin ders / konu eksikliklerinin tespit edilmesi, öğrenciye uygun ders planının çıkarılması…için öncelikle öğrencinin tanınması gerekir.
Ailenin tanınması; bu süreçte aile – öğrenci iletişimi oldukça önemlidir. Öğrencinin motivasyonunun artırılması, ders çalışmasına destek olunması için ailenin de bu süreçte pozitif ve etkin olarak rol alması oldukça önemlidir.
Ortamın tanınması; Öğrencinin fiziki çevresinin tanınması önemlidir. Ders çalışma ortamı öğrencinin ders çalışma verimini oldukça etkiler. Bu yüzden ders çalışma ortamının düzeni sağlanması gerekir.
Öğrencinin çevresinin tanınması; Öğrencinin duygu durumu da ders çalışma verimini ve başarısını oldukça etkilemektedir. Arkadaş, akraba, akranları ve karşı cinsten yakın olduğu arkadaşı ile ilişkileri duygu durumunu çok etkilediğinden öğrencinin çevresinin tanınması önemlidir. Bu süreçte duygu durumunun stabil kalması ders çalışmasını etkileyen önemli faktörlerden biridir.
2-Hedef Belirleme
Birçok öğrenci; potansiyelini, ne istediğini, hedefini nasıl belirleyeceğini bil(e)mez. Bu konuda öğrencinin kendi karakterine uygun, yapabileceği, mantıklı ve gerçekçi hedefler belirlenmelidir. Doğru şekilde belirlenen hedef, hem öğrenciyi motive etmekte ve hem de hedefi gerçekleştirdiğinde özgüveni artmaktadır.
3-Sorumluluk Geliştirme Çalışmaları
Bir öğrenci için sorumluluk duygusu; kendi kararlarını (ders çalışma, tercih yapma…) alması, sonuçlarına katlanması ve kendi hayatı ile ilgili başarısız olduğu durumlarda özellikle de ailesini suçlamayıp sorumluluğun kendisinde olduğunu bilmesi ve bu durumu kabullenmesidir. Sınavlara hazırlanmakta zorlanan öğrencilerin bir kısmında sorumluluk duygusu gelişmemiş olabilir. Bu durumdaki öğrenciler için bilişsel davranışçı terapi yöntemiyle sorumluluk duygusunun artırılması hedeflenmektedir.
4-Zaman Yönetimi ve Planlı Çalışma
Gün; herkes için yani başarılı ve başarısız insanlar için 24 saattir. Zamanın verimli ve doğru kullanılması ise insanların başarılı olması noktasında en önemli noktalardan bir tanesidir. Her öğrencinin kendi kişiliğine uygun bir zaman yönetimi planlaması yapıldığında başarı sağlanacağı açıktır.
5-Verimli Ders Çalışma Programı
Bazı öğrenciler; çok çalıştığı halde başarılı olamazlar. Burada aslında öğrenci ve veliler; kendilerinin / çocuklarının çok çalıştığını düşünürler. Ancak gerçekte öğrenci verimsiz çalışıyordur. Ders çalışmaya oturunca kısa süre sonra bir bahane ile yerinden kalkma, ders çalışırken hayallere dalma, dikkat dağınıklığı, derse konsantre olamama durumlarında masa başında ne kadar oturduğunuzun bir önemi yoktur. Burada, brüt ders çalışma süresi değil net ders çalışma süresi önem kazanmaktadır. Bu yüzden öğrencinin eksiklerinin tespit edilip; her dersten eksik olduğu kısımlara verimli çalışması sağlanmalı ve verimli çalışmasını engelleyen faktörlerin ortadan kaldırılması gerekir.
6-Dikkat / Hafıza Geliştirme Çalışmaları
Öğrencide, dikkat dağınıklığı veya öğrendiklerini hatırlama konusunda eksiklikleri varsa bu konuda eksikliklerini giderecek çalışmaların yapılması gerekmektedir.
7-Etkin ve Hızlı Okuma Çalışmaları
Sınavlarda süre kısıtlaması olduğundan özellikle TYT, ALES gibi sınavlar olmak üzere tüm sınavlarda hız önemlidir. Hızı etkileyen en önemli faktörlerden biri de etkin ve hızlı okumadır. Bazı öğrencilerin okuma hızı yavaş olabilir veya etkin bir şekilde okumakta zorlanabilir. Okuduğunu birkaç kez okuması gerekebilir. Bu durumdaki öğrenciler için etkin ve hızlı okuma çalışmaları yapılması gerekir.
8-Sınav Analizleri ve Yönlendirme
Sınavlara çok çalışmak değil doğru çalışmak önemlidir. Öğrencilerimizin çoğunluğu sınav sonuçlarının analizine önem vermediği, sınav sonuçlarına göre ders çalışmalarını planlamadığı görülmektedir. Bilinen bir konuyu sürekli çalışmak öğrenciye yeni bir şey katmaz. Sınav sonuçlarına göre öğrencinin hangi konudan eksik olduğu, hangi konuda daha fazla soru çözmesi gerektiği, hangi konularda dikkat eksikliğinin bulunduğunun tespit edilmesi doğru sınav analizleri ile mümkündür.
9-Sınav Kaygı Kontrolü Çalışmaları
Öğrencilerde belirli bir düzeyde bulunması motivasyon için gereklidir. Ancak sınav kaygısının belli bir düzeyin üzerine çıkması halinde sınav başarısı olumsuz etkilendiği gibi bu durum özgüven eksikliğine, çevreyle olan iletişiminin bozulmasına, sinirli, kaygılı bir insan olmasına da neden olur. Bu yüzden sınav kaygısının kontrol altına alınması sadece sınav açısından değil öğrencinin kendi gelişimi açısından da oldukça önemlidir.
10-Motivasyon ve Başarıya Odaklanma
Motivasyon, çalışmanın ve başarının anahtarıdır. Motivasyon içten gelen bir durumdur. Ancak bazı zamanlarda dıştan bir destek verilerek içsel motivasyonun sağlanması gerekebilir. Bazı öğrenciler kendini nasıl motive edeceğini bil(e)mezler. Bu öğrencilerin kendi motivasyonlarını nasıl sağlayacağını öğrenmeleri gerekir.
11-Aile Görüşmeleri
Öğrencilerin sınav süreçlerinde ailenin desteği önemlidir. Ailenin bu süreçte nasıl davranması gerektiği, çocuklarına nasıl destek olacaklarını öğrenmeleri gerekmektedir. Sınav sürecinde ailenin danışmanla işbirliği yapması, öğrencinin potansiyelini ortaya çıkarmada oldukça önemlidir.
12-Sorunlara Hızlı Müdahale
Öğrencinin ve ailenin psikolojisini anlamak, gerekirse aile ve öğrenciye gerekli terapi hizmetlerini sağlayarak sınava yönelik engellerin ortadan kaldırılması önemlidir. Ancak bu terapi hizmetini öğrenci koçluğu hizmeti verenler yapamaz. Aile ve öğrenci sorunlarını çözebilecek eğitimleri almış kişilerden öğrenci koçluğu hizmeti almanızda fayda vardır.
Sınav sürecine gelmiş bir çocuğunuz varsa; çocuğunuzun kaderini belirleyen en önemli dönüm noktalarından biri olan sınav sürecine ne yapacağını bilmeden, başıboş olarak girmesine izin vermeyin ve profesyonel destek alın. Unutmayın, sonradan geri dönülmez bir hata çocuğunuzun bir ömür boyu mutsuz ve istemediği bir işi yapmasına neden olur.