Lökosit yüksekliği, lenf bezlerinde şişlik ve dalakta büyüme ile birlikteyse
kan hastalığınız olabilir
Lökositler( akyuvarlar) vücudumuzu iltihabi durumlara ve mikroplara karşı savunmada
önemli rol oynayan bağışıklık sistemi hücreleridir. Lökosit sayımı normal aralığı 4500-
11,000 /mm 3 . Lökositlerin büyük çoğunluğunu nötrofiller oluşturur( 1800-7700/mm 3 ).
Lökosit yüksekliği özellikle yüksek nötrofil sayımı, yaygın olarak vücutta enfeksiyon ve
iltihabi durumlarda ortaya çıkar. Lökosit yüksekliği aynı zamanda lösemi ve
myeloproliferatif hastalıkların aşikar bir bulgusu olarak karşımıza çıkmaktadır. Nötrofil
yüksekliği ön planda ise akut lösemi düşünülmez. Kronik myeloid lösemi, diğer
myeloproliferatif hastalıklar ve lökomoid reaksiyonu gibi durumlar akla gelmektedir.
Lökomoid reaksiyon ise nötrofil artışının ön planda olduğu ve lökosit sayısının
50.000mm 3 ’den yüksek olduğu durumlar için kullanılan bir tabirdir. Lökomoid reaksiyon
tanısı düşünüldüğünde mutlaka altta yatan habis bir hastalığın varlığı ekarte edilmelidir.
Yüksek lökosit sayısı ile başvuran bir hastada nötrofil yüksekliği mevcut ise ve üşüme,
titreme, ateş bulguları eşlik ediyorsa öncelikle üst solunum yolları, alt solunum yolları ve
böbrek, idrar yollarının bakteriyel enfeksiyonu açısından tetkik edilmektedir. Yakın zamanda
kortizon gibi ilaçlar kullanım öyküsü olup olmadığı sorgulanmalıdır. Uzun süredir hafif
ılımlı nötrofil artışının ön planda olduğu lökosit yüksekliği mevcutsa şişmanlık ve sigara içimi
ile ilişkili olabileceği düşünülmektedir.
Yoğun egzersiz, aşırı stres durumu , yanıklar, travma, vücudun sıvı veya kan kaybetmesine
bağlı hipotansiyon gelişmesi durumunda stres hormonlarının artışına bağlı nötrofilik lökosit
yüksekliği ortaya çıkabilmektedir. Ailede nötrofilik lökosit yüksekliği öyküsü varsa genetik
bir hastalık olabileceği akla gelmektedir.
Lökosit yüksekliğinde lenfosit artışı ön planda ise virüs enfeksiyonları (EBV, Hepatit B,
CMV, Herpes virüs), bakteriyel enfeksiyonları(Tüberküloz,Boğmaca, Brusella, Şigella,
riketsiya ), paraziter enfeksiyonlar( Toxoplazma) , lenf bezi tümörleri, ilaçlar( epilepsi
ilaçları, sülfonamid türevi antibiyotikler) ayrıntılı olarak değerlendirilmelidir. Yoğun
egzersiz, cerrahi, travma,,kalp hastalıklarında, orak hücre anemi krizlerinde ve gebelik ilgili
acil durumlarda geçici lenfosit artışı olabilmektedir. Nadir olarak orta yaşlı sigara içen
bayanlarda iyi huylu lenfosit artışı görülebilmektedir.
Hastanın fizik muayenesinde lökosit yüksekliği ile birlikte lenf bezlerinde şişlik, dalakta
büyüme bulguları saptanırsa enfeksiyon ve hematolojik hastalıklarının ayırıcı tanısı
yapılması için mutlaka bir hematoloji uzmanına başvurması gerekmektedir. Hematoloji
uzmanı tarafından başlangıç olarak çevre kanı yayması bulgularına göre kemik iliği
aspirasyon, biyopsi, kültür, genetik veya moleküler testler yapılarak geç kalınmadan teşhis
koyulması hayati önem taşımaktadır.