Kronik Yorgunluk
Son yıllarda kendimizin de deneyimlediği, çevremizden de sıklıkla duyduğumuz sürekli yorgunluk şikâyetinin sebebi kronik yorgunluk sendromunuz olabilir.
Çoğunlukla en az 3 ay (yetişkinlerde 6 ay) gibi bir süredir fiziksel veya zihinsel yorgunluğa ek olarak odaklanma, hafıza, kas ağrıları, baş ağrısı, uyku sorunları gibi kısa veya uzun dinlenmelerin yorgunluğunuzu geçirmediği belirtiler deneyimleyebilirsiniz.
Kronik yorgunluğu deneyimleme nedenleri yaş gruplarına göre değişkenlik gösterebilir. Tıbbi kontrol süreci kronik yorgunluk tanısı için önemli adımlardan biridir. Kansızlık, düşük tansiyon, depresyon, diyabet gibi problemlerde yorgunluğa neden olabilir.
Doktor kontrolünden geçtikten sonra yukarıda sayılan problemlerden birini yaşamıyorsanız kronik yorgunluğunuz: stres, kişinin kendisiyle ilgili fazla beklentisinin olması, çok yüksek seviyede egzersiz (aşırı derecede zorlu egzersizler), yoğun yaşam tarzı, akademik yoğunluk gibi faktörler tetikleyici rol oynayabilir.
Bu noktada kronik yorgunluğunuzun üstesinden gelmek, kronik yorgunluğun oluşmasına sebep olan durumdan daha önemlidir. Çünkü kronik yorgunluğunuz bir defa ortaya çıktığı zaman başka etkenlerle de süreklilik kazanabilir.
Hayat akışında normal şekilde karşıladığımız bazı davranışlarımız yorgunluğumuzu devam ettirebilir. Son 6 ay içerisinde aşağıda yer alan maddelerden size uyan(lar) varsa yorgunluğunuzun sürdürücü sebebi olabilir;
- Ateşli ya da virüs etkisiyle enfeksiyon geçirdikten sonra hayat akışına devam etme veya eski etkinliklere kısa sürede dönme
- Fazla dinlenme
- Uyku problemleri
- Rutinin sekteye uğraması
- Kendine, işine veya yaşama karşı sürekli negatif tutumlar
- Stres
- Düşük ruh hali ya da depresif ruh hali
Saydığımız bir ya da birçok madde size uyabilir. Peki şimdi neler yapılabilir onlara göz atalım.
Yapacağınız Etkinlikleri Planlama
Etkinliklerinizi planlamanız, not etmeniz size neler yaptığınıza dair ortaya bir çerçeve çıkarır. Böylece yaptığınız etkinliklerin sizi yoracak derecede çok veya etkilemeyecek derecede az olması gibi durumları gözlemleyip dengeli bir planlama yapabilirsiniz.
Etkinlik ve Dinlenme Rutini
Yüksek modda olduğunuz ya da kendinizi iyi hissettiğiniz zamanlarda birçok şey yapıp yorulup uzun süreli hiçbir şey yapmamak yerine dinlenme molalarını etkinlik planınıza ekleyebilirsiniz.
Hedefler Belirleme
Hedef belirlemek yapacağınız işler noktasında daha iyi odaklanmanızı sağlayabilir.
Uyku Düzeni
Uyku düzenini rutine bindirmek yaşadığınız probleme bağlı olarak değişim gösterir. Örneğin gece çok geç saatlerde uyuyorsanız sabahları erken kalmak gibi bir yol izleyebilirsiniz. Gün içerisinde uyuma alışkanlığınız varsa geceleri daha sağlıklı bir uyku uyumak adına gün içerisinde uyumayı kesebilirsiniz.
Etkinlik Değişikliği Sağlamak
Etkinlik planınızı dinlenme ve faaliyet olarak oluşturduktan sonra sağladığınız rutine sizi fazla yoran ya da uzun zamandır yapmayı kestiğiniz bazı etkinliklere tekrardan başlama fırsatı bulabilirsiniz. (Hobi edinmek, spor yapmak vb.)
Düşünce Yapısı
Düşüncelerimiz özellikle de olumsuz düşüncelerimiz bizi bu süreçte etkileyen en önemli etkendir. “Asla başarılı olamayacağım” ya da “bu hiçbir şey yapamadım” bu tarz düşünce kalıpları motivasyonumuzu düşürmekle beraber ilerlememize engel oluyor. Bu düşünce yapısında yaptığımız herhangi bir olumlu noktaya odaklanarak olumsuz düşünce yapısıyla savaşmak atacağımız adımlar arasında yer alabilir.
Sürecin kontrolünü elinize almak sizi rahat hissettirir. Yorgunluğunuz için yapabileceğiniz, yorgunluğunuzla baş edebileceğinizin farkına varmak etkinliğinizi arttırır. Fakat bazen bu süreçleri fark edene kadar belirli bir zaman geçebilir.
Gerilemeyi hissettiğimiz ya da hiçbir şey yapmadığımız zamanlarda durumumuzu değiştirmek adına davranışsal değişime gidilmediği sürece hüzün hâkim olan duygu durumumuzu anlık değişimler dışında etkileyemeyiz.
Gerileme kötü gibi gözükse de gerilemeyi yakaladığınız nokta da geleceğiniz için baş etme yönteminizi belirlemeye başlarsınız.
Size bu süreçte eşlik etmesi adına;
- Yorgunluğunuzu tetikleyen noktaları keşfedin
- Belirtileri, sinyalleri takip edin (kronik yorgunluğunuzu daha kötü noktaya getiren)
-Zorluk yaşayacağınız nokta da atacağınız adımları belirlemeye çalışın.
- En önemlisi stres ve endişe ile başa çıkma metotlarınızı belirlemeye çalışın.
Stres ve endişelerinizi kontrol altına alamadığınızı hissediyor ya da kronik yorgunluğunuzla ilgili olarak baş edemediğiniz, neler yapacağınızı bilemediğiniz noktadaysanız lütfen en kısa sürede bir uzmandan destek almak için başvuru yapın.