1. Erkekler sperm testi yaptırırken nelere dikkat etmeli?

Semen analizi öncesinde erkeğin 3-7 günlük bir cinsel perhiz yapması gerekmektedir. Örnek verileceği gün, parfüm, tiner gibi uçucu maddeler ile temas edilmemesi gerekmektedir. Semen örneği mümkün ise laboratuvarda herhangi bir kayganlaştırıcı veya sabun kullanmadan masturbasyonla verilmelidir. Temiz bir cam ve plastik kaba örnek verilmelidir. Eğer evde verilecek ise mutlaka 30 dak. içinde laboratuara ulaştırılmalıdır.

 

1. Hastane ortamında örnek verme güçlüğü olan hastalar için çözüm yolu nedir ?

Masturbasyon yoluyla laboratuarda örnek veremeyen veya strese bağlı olarak sertleşme sorunu ve boşalamama gibi bir problem yaşanabilir. Böyle durumlarda ereksiyon sağlayan viagra benzeri ürünler kullanılabilir. Böyle bir durumla karşılaşıldığında özellikle tüp bebek tedavisinde yumurta toplama (OPU) günü gibi bir zamanda sıkıntı yaşamamak için mutlaka problemi önceden doktora bildirilmelidir. Bu tür bir problemi olan hastalarda ilaç tedavisinin yetersiz olduğu durumlarda da testisten sperm elde etme yöntemlerinden biri olan TESA ile sperm elde edilebilir.

 

1. Bir kez spermiogram yaptırmakla ile sağlıklı bir sonuç elde edilebilir mi?

İnfertilite şikayeti ile başvuran bir erkekte en az iki spermiogram 2-3 hafta ara ile yapılmalıdır. Erkekte sperm yapımı 75-90 gün süren bir süreçtir ve sürekli aynı özellikler taşıması beklenemez. Sperm yapımı etkileyen çeşitli faktörlerle sperm yapımı geçici olarak bozulabilir. Örnek vermek gerekirse, ateşli hastalık geçirilmiş ise sperm sonuçlarında değişiklik olabilir. Özellikle azoospermi tanısı alan erkeklerde mutlaka 3-4 kez sperm testi yaptırmalıdır.

 

1. Sperm sonucunda problemi olan erkeklerde hormon tetkiklerinin araştırılması gerekir mi?

Hipofiz bezinden ve testisten salgılanan hormonlar sperm yapımını etkileyen hormonlardır. Bu nedenle FSH, LH, Prolaktin ve Total Testosteron düzeyleri kontrol edilmelidir.  FSH özellikle sperm yapımı ile ilgilidir. Tetkiklerde yüksek izlenmesi, erkekte de sperm yapımı ile ilgili bozukluğu gösterir. Azoospermik (menide sperm izlenmediği durumlar) hastalarda FSH çok yüksek olsa bile mikroTESE'de sperm bulunabilmektedir. Günümüzde sperm yapımını kesin olarak gösteren herhangi bir kan testi bulunmamaktadır. LH hormonu erkeklerde testislerden testosteron salınımı sağlar. Erkek cinsiyet karakterlerinin oluşması ve normal cinsel fonksiyonlar için testosteron etkisiyle gerçekleştiği için erkeklerde de LH çok önemli bir rol oynar.

 

1. Menide sperm sayısının az olması (oligospermi) ya da sperm sayısının sıfır (azospermi) olması durumunda ne yapılır?

Azospermi (menide sperm olmaması) durumunda testislerden sperm almak için (iğne ile sperm araştırma) veya Mikro-TESE (testisin açılarak mikroskop ile sperm araştırma) gibi cerrahi bir işlem uygulanır. Sperm bulunduktan sonra döllenme için mikroenjeksiyon yöntemi kullanılır. Oligospermide benzer şekilde mikroenjeksiyon (ICSI) yöntemi ile embriyo elde edilir.

 

1. Örnek verirken semenin bir kısmı dışarı kaçsa sorun olur mu ?

Verilen meni örneğinin ilk kısmı en yoğun sperm içerdiği için çok önemlidir. Eğer örneğin ilk kısmı sperm verme esnasında dışarıya akar veya kaybedilir ise bu durum laboratuar görevlilerine mutlaka iletilmeli, mümkünse örnek verme işlemi tekrarlanmalıdır. Örneğin diğer kısımlarıda miktarına göre analiz açısından önemli olabilir ve testin tekrarlanması gerekebilir.

 

1. MikroTESE Nedir ?

Mikrocerrahi testiküler sperm ekstraksiyonu bilinen adıyla mikroTESE, erkeğin testislerinin seminifer tübüllerinden sperm bulmak için kullanılan cerrahi bir prosedürdür. Menide saptanabilecek kadar sperm üretilemediği durum olan Azospermisi olan erkeklerde tercih edilen bir yöntemdir. MikroTESE'nin başarılı olması için, bu konuda deneyimli bir cerrah ve androloji laboratuarının en son teknolojiye sahip olması gerekir. MikroTESE prosedürü sırasında, seminifer tübüllerden sperm analiz etmek için ameliyathanede bir androloji laboratuvarı teknisyeni olması gerekir. Teknisyen, mikroTESE sırasında sperm bulursa, sperm çıkarılır ve dondurulur, böylece intrasitoplazmik sperm enjeksiyonu (ICSI) ile in vitro fertilizasyon (IVF) gibi gelecekteki üreme tedavilerinde kullanılabilir. Eğer aynı gün eşinden yumurta toplama işlemi (OPU) uygulanırsa taze sperm kullanılarak ICSI yöntemiyle embriyo oluşturulabilir. Mevcut çalışmalar, IVF (in vitro fertilizasyon) sırasında donmuş sperm ile taze spermin aynı performansı göstereceğini göstermektedir. Konvansiyonel TESE ile sperm bulma oranı %35 iken, mikroTESE’de %52 olduğu izlenmiştir.

1. Sperm Şekil Bozukluğu Nedir?

Sperm; baş, boyun ve kuyruk olmak üzere 3 bölümden oluşur. Sperm şekil bozukluğu; baş, boyun, kuyruk yapısında normalde olması gerekenin dışındaki farklılık (anomalilik) ifade eder. Günümüzde meni örneği değerlendirmesinde boyalı preparat üzerinde değerlendirme yapılır. Dünya sağlık örgütüne göre, erkeğin çocuk sahibi olabilmesi için morfoloji değeri %4’ün üzerinde olması gerekir.

1. Sperm Hareket Bozukluğu Nedir?

Spermlerdeki hareket bozukluğudur. Hareketi sağlayan spermin kuyruğu olduğu için kuyruktaki yapısal bozukluk ve enerji sağlayan mitokondrial bozukluk hareketi etkilemektedir. Normal bir semen analizinde hareketli sperm oranı (a+b değeri olarak ta bilinir, ileri ve hafif ileri spermleri ifade eder) %32 ve üzerinde olmalıdır.

1. TESA nedir?

TESA, testisten iğne ile sperm elde etme işlemidir. Testiküler sperm aspirasyonu olarak da adlandırılan bu yöntemden sonra mikroenjeksiyon uygulanmaktadır. TESA tekniğinde kesi ya da dikiş yoktur. Böylelikle hasta hemen taburcu olabilmektedir. TESA ile sperm bulunamazsa Mikro TESE tekniği uygulanır. TESA: meni örneği vermekte zorlanan hastalarda, başarısız İVF sonrası testiküler sperm kullanılması gereken durumlarda, vazektomi sonrası İVF planlanıyorsa, obstrüktif azospermi (sperm kanalları tıkalı ama sperm üretiminde bozukluk olmadığı durumlarda) hastalarında kullanılmaktadır.