Menopoz, düşük hormon seviyeleri nedeniyle mens (adet) dönemlerinizin durduğu zamandır. Bu durum genellikle 45 ila 55 yaşları arasında olur. Bazen yumurta rezervi tükendiğinde daha erken yaşlarda gerçekleşebilir. Yumurtalıkların (ooferektomi) veya rahmin (histerektomi) alınması gereken hastalıklarda veya kemoterapi gibi kanser tedavileri sonrası da menopoz gerçekleşebilir. En sık genetik nedenli doğal menopoz sürecidir. Erken yaşta gerçekleşen menopoz durumunda çoğu zaman neden bilinmemektedir.
Perimenopoz, adet dönemleriniz tamamen durmadan önce semptomların başladığı zaman dilimidir. 12 ay boyunca adet görmediğinizde menopoza girmiş olursunuz.
Menopoz ve perimenopoz, anksiyete, ruh hali değişimleri, beyin sisi, sıcak basması ve düzensiz dönemler gibi semptomlara neden olabilir. Bu semptomlar, adet döngüleriniz durmadan yıllar önce başlayabilir ve daha sonrasında devam edebilir. Menopoz ve perimenopoz semptomları, insan ilişkileri ve iş hayatınız dahil olmak üzere yaşamınız üzerinde büyük bir etkiye sahip olabilir. Bu olumsuz semptomları azaltmak için yapabileceğiniz şeyler var. Eksik hormonların yerini alabilecek ve semptomlarınızı hafifletmeye yardımcı olabilecek medikal ilaçlar ve bitkisel ürünler mevcuttur.
Menopoz ve perimenopozun yaygın semptomları
Menopoz ve perimenopoz semptomları, ilişkiler, sosyal yaşam, aile yaşamı ve iş hayatı gibi günlük yaşamınızı olumsuz etkileyebilecek seviyeye gelebilir. Bu semptomlar kadınlar arasında farklılık gösterebilir. Birkaç semptomunuz olabilir veya hiç olmayabilir. Perimenopoz döneminde semptomlar genellikle adet dönemleriniz durmadan aylar veya yıllar önce başlar.
Adet dönemlerinizdeki değişiklikler
Perimenopozun ilk belirtisi, her zaman olmasa da genellikle adetlerinizin normal düzenindeki değişikliktir. Bu dönemin sonunda adet görmeyi tamamen bırakacaksınız ve menopoz dönemine girmiş olursunuz.
Ruh sağlığı belirtileri
Menopoz ve perimenopozun yaygın zihinsel sağlık semptomları şunları içerir :
-Düşük ruh hali, kaygı, ruh hali değişiklikleri ve düşük benlik saygısı gibi ruh halinizdeki değişiklikler
- Hafıza veya konsantrasyon sorunları (beyin sisi)
Fiziksel belirtiler
Menopoz ve perimenopozun yaygın fiziksel semptomları şunları içerir:
-Yüzünüzde, boynunuzda ve göğsünüzde baş dönmesine neden olabilecek ani sıcak basması
-Gece terlemelerinin bir sonucu olabilecek ve gün içinde yorgun ve sinirli hissetmenize neden olabilecek uyku zorluğu
-Çarpıntı, kalp atışlarınızın aniden daha belirgin hale gelmesi
-Normalden daha kötü olan baş ağrıları ve migren
-Kas ağrıları ve eklem ağrıları
-Değişen vücut şekli ve kilo alımı
-Kuru ve kaşıntılı cilt gibi cilt değişiklikleri
-Azaltılmış cinsel dürtü (Libido kaybı)
-Cinsel ilişki sırasında vajinal kuruluk ve ağrı, kaşıntı veya rahatsızlık
-Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları (İYE)
Belirtiler ne kadar sürer?
Semptomlar aylar veya yıllar sürebilir ve zamanla derecesi değişebilir. Örneğin, sıcak basması, gece terlemeleri gerilerken düşük ruh hali ve kaygı durumu kendini gösterebilir. Eklem ağrısı ve vajinal kuruluk gibi bazı semptomlar, adet dönemleriniz durduktan sonra da kalıcı hale gelebilir.
Menopoz ve perimenopoza yardımcı olacak yaşam tarzı değişiklikleri nelerdir?
Düzenli ve kaliteli besin tüketmek, egzersiz yapmak ve zihinsel sağlığınıza bakmak, perimenopoz ve menopoz sırasındaki semptomlara yardımcı olabilir. Ayrıca gelecekte olabildiğince zinde kalmanıza yardımcı olabilir.
Yapılması Gerekenler;
Düzenli uyku rutinlerini sürdürerek bol bol dinlenin
Sağlıklı diyetle beslen
Kemikleri sağlıklı tutmak için süt, yoğurt ve lahana gibi kalsiyum açısından zengin yiyecekler yiyin
Düzenli egzersiz yapın, yürüme, koşma veya dans etme gibi ayaklarınızın ve bacaklarınızın ağırlığınızı desteklediği ağırlık taşıyan aktiviteler yapmayı deneyin.
Yoga, tai chi veya meditasyon gibi rahatlatıcı şeyler yapın
Aile, arkadaşlar veya meslektaşlar gibi aynı şeyi yaşayan diğer insanlarla konuşun
Bitkisel takviyeleri veya tamamlayıcı ilaçları almadan önce bir doktorla konuşun
Yapılmaması Gerekenler;
Sigara içmeyin
Önerilen alkol limitinden fazlasını içmeyin
Ruh hali değişiklikleri nasıl kolaylaştırılır?
Menopoz ve perimenopoz döneminde ruh hali değişimleri, düşük ruh hali ve kaygı olması yaygındır.
Şunları deneyebilirsiniz:
Bol bol dinlenin
Düzenli egzersizler yapın
Rahatlatıcı aktiviteler yapın (Yoga vs.)
Bilişsel davranışçı terapi (CBT) , düşük ruh hali ve kaygı duygularına yardımcı olabilecek bir tür konuşma terapisidir. Ayrıca uyku problemlerine de yardımcı olabilir.
Sıcak basması ve gece terlemesi nasıl hafifletilir?
Bunları yapabilirsiniz:
Hafif giysiler giyin
Yatak odanızı geceleri serin tutun
Soğuk bir duş alın, vantilatör kullanın veya soğuk bir içecek için
Stres seviyenizi azaltmaya çalışın
Baharatlı yiyecekler, kafein, sıcak içecekler, sigara ve alkol gibi potansiyel tetikleyicilerden kaçının veya azaltın
Düzenli egzersizler yapın
Fazla kilonuz varsa kilo verin
CBT ayrıca sıcak basmaların yönetilmesine yardımcı olabilir.
Vajinal kuruluk nasıl hafifletilir
Eczaneden reçetesiz alabileceğiniz vajinal nemlendiriciler veya kayganlaştırıcılar vardır.
Hangi nemlendiricinin size uygun olduğuna karar vermek için yardım isterseniz bir eczacıyla özel olarak konuşabilirsiniz.
Seks yapıyorsanız ve prezervatif kullanıyorsanız, prezervatiflere zarar verebileceğinden yağ bazlı kayganlaştırıcı kullanmayın. Su bazlı bir kayganlaştırıcı kullanabilirsiniz.
HRT (hormon replasman tedavisi) veya hormonal tedavi (kremler, peserler, jel veya vajinal halkalar) gibi doktorun reçete edebileceği başka vajinal kuruluk tedavileri de vardır.
Zayıf kemiklere karşı koruma
Şunları deneyebilirsiniz:
Ayaklarınızın ve bacaklarınızın ağırlığınızı desteklediği ağırlık kaldırma egzersizleri (yürüme, koşma veya dans etme gibi) ve direnç egzersizleri (örneğin ağırlık kullanma) dahil olmak üzere düzenli olarak egzersiz yapın
Bol miktarda meyve, sebze ve süt, yoğurt ve lahana gibi kalsiyum kaynakları içeren sağlıklı bir diyet yapın
Cildinizi güneş ışığına maruz bırakmalısınız, bu durum kemiklerinizin sağlıklı kalmasına yardımcı olabilecek D vitamini üretimini tetikler.
D vitamini takviyesi alın
Sigarayı bırakın ve alkolü azaltın
Hormon replasman tedavisi (HRT) almak osteoporoz riskini azaltabilir.
Menopoz ve Perimenopoz Tedavisi
Menopoz ve perimenopoz semptomları için ana ilaç tedavisi, düşük seviyelerde olan hormonların yerini alan hormon replasman tedavisidir (HRT).
HRT yapamıyorsanız veya almamayı tercih ediyorsanız başka tedaviler de vardır.
Hormon Replasman Tedavisi (HRT)
HRT, çoğu menopoz ve perimenopozdan geçenler için etkili bir tedavidir. Doktorunuz sizinle her türlü riski tartışacaktır.
HRT, menopoz döneminde vücudunuzun kendi seviyelerini değiştirmek için östrojen kullanmayı içerir.
HRT'nin farklı türleri ve dozları vardır. Doğru dozu ve türü kullanmak genellikle semptomlarınızın iyileşmesi anlamına gelir.
Östrojen şu şekilde kullanılabilir:
Cilt yamaları
Cilde uygulanan bir jel veya sprey
İmplantlar
Tabletler
Rahminiz varsa, rahminizi östrojenin etkilerinden korumak için progesteron da almanız gerekir. Östrojen ve progesteron almak kombine HRT olarak adlandırılır.
Progesteron şu şekilde kullanılabilir:
Yamalar, östrojen ile kombine bir yamanın parçası olarak
RİA (rahim içi sistem)
Tabletler
Menopoz nedeniyle cinsel isteğiniz düşükse ve HRT bunu iyileştirmiyorsa, testosteron önerilebilir.
HRT'nin Faydaları
HRT'nin ana yararı, ateş basması, beyin sisi, eklem ağrıları, ruh hali değişimleri ve vajinal kuruluk dahil olmak üzere çoğu menopoz ve perimenopoz semptomlarının hafifletilmesine yardımcı olabilmesidir.
Sıcak basması veya gece terlemesi genellikle birkaç hafta içinde düzelir. Ruh hali değişiklikleri ve vajinal kuruluk gibi diğer semptomların iyileşmesi birkaç ay sürebilir.
HRT almak, osteoporoz ve kalp hastalığı dahil olmak üzere hormonla ilgili sağlık sorunları riskinizi de azaltabilir.
HRT'nin Riskleri
HRT'nin riskleri küçüktür ve genellikle yararlarından daha ağır basar.
HRT ile ilgileniyorsanız, doktorunuz veya hemşireniz riskleri sizinle riskleri tartışabilir.
Azalmış cinsel istek için testosteron jeli
HRT, cinsel dürtünüzü geri kazanmanıza yardımcı olmazsa, size bir testosteron jeli veya kremi önerilebilir. Cinsel dürtü, ruh hali ve enerji seviyelerini iyileştirmeye yardımcı olabilir.
Testosteron yumurtalıklar tarafından üretilir ve seviyesi genellikle yaşla birlikte düşer.
Şu anda kadınlarda kullanımı onaylı değildir, ancak menopozdan sonra cinsel isteği geri kazanmaya yardımcı olabileceğini düşünürlerse uzman bir doktor tarafından reçete edilebilir.
Bunu HRT ile aynı anda güvenle kullanabilirsiniz.
Testosteron kullanmanın yan etkileri yaygın değildir, ancak akne ve istenmeyen tüy büyümesini içerir.
Vajinal kuruluk ve rahatsızlık için östrojen
Menopoz ve perimenopozun bir sonucu olarak vajinanız kuru, ağrılı veya kaşıntılı hale gelebilir.
Vajinal tablet, krem veya halka olarak kullanabileceğiniz östrojen tedavilerini reçete ile alabilirsiniz. Bu aynı zamanda menopoz ve perimenopozun neden olduğu idrar semptomlarını da iyileştirebilir, örneğin idrar yaparken rahatsızlık hissi.
Vajinal östrojen tedavileri kan dolaşımınıza girmez ve yalnızca vücudun onları koyduğunuz kısmında çalışır. Bu ilaçları uzun süre kullanabilirsiniz. Belirtiler genellikle onları kullanmayı bıraktığınızda geri gelir.
Hormon Dışı İlaçlar
Semptomlarınız yaşamınız üzerinde büyük bir etkiye sahipse ve HRT alamıyorsanız veya almamayı seçiyorsanız, hormon dışı tedaviler vardır.
Sıcak basması ve gece terlemesi
Sıcak basması ve gece terlemesine yardımcı olabilecek bazı bitkisel ürünler vardır.
Bunlar şunları içerir:
Black Cohosh (Karayılan Otu)
Maca Extract – Maka kökü (Peru Ginsengi)
Red Clover Extract (Kırmızı Yonca – Kızılyonca Özü)
Passiflora Extract (Çarkıfelek bitkisi)
Glycine Max Extract (Soya fasülyesi)
St. John’s Wort Extract (Sarı Kantaron Otu)
Bu bitkilerin sizin için uygun olup olmadıkları hakkında ve yan etkileri açısından bir fitoterapist yada hekim ile konuşmanızda fayda vardır.
Black Cohosh (Karayılan Otu)
Black Cohosh’un (Karayılan otu), Amerikan yerlileri ve ilk yerleşimciler tarafından alternatif ilaç olarak kullanılmasının uzun bir tarihi vardır. Esas olarak ağrılı adet dönemleri, menopoza bağlı sorunları tedavi etmekte kullanılırdı. Sarı kantaron ile birlikte kullanımı, ateş basmalar ve diğer menopoz sorunlarına iyi geldiği kanıtlanmıştır. Bitki glikozitler, isoferulic asitleri ve bitkisel bazlı östrojenler içerir.
Menopoz semptomları gösteren kadınlar üzerinde yapılan 120 değişik klinik çalışmasında, karayılan otunun, ateş basması sorununda, Prozac adlı anti depresandan çok daha etkili olduğu gözlemlenmiştir.
• En ünlü çalışma, 1982 yılında, 629 kadının 6-8 hafta süreyle 80 mg. Karayılan otu kullanması ile ilgili yapılan açık bir çalışmaydı. Kadınların %80’inden çoğu, ateş basması, terleme, başağrısı, vertigo, çarpıntı, irritabilite, uyku sorunları ve depresyon gibi bir çok menopoz semptomlarında iyileşme deneyimlediler. Daha sonra, histerektomi geçirmiş tek yumurtalığı olan 40 yaş altı 60 kadın üzerine odaklanarak bir başka çalışma yapılmıştır. Söz konusu kadınlara, ya kayayılan otu ya da östrojen/östrojen-progestron kombinasyonu terapisi yapılmıştır. Hormon takviyesi daha iyi sonuçlar gösterdiyse de, çalışmada, karayılan otunun histerektomi ameliyatı sonrası için en uygun alternatif terapi olduğu yönünde karar kılınmıştır.
• Almanya Sağlık Bakanlığının bitkisel preparatların hazırlanması ve ruhsatlandırılmasından sorumlu E komisyonu, Black Cohosh’un menopoz semptomları ve menstürasyon sorunlarına karşı kullanımını onaylamıştır ve 6 aylık kür şeklinde alımını önermiştir.
• Kuzey Amerika Menopoz Birliği, karayılan otunun, orta kuvvetteki menopoz semptomları üzerindeki en uygun reçetesiz tedavi olduğu görüşünde birleşmişlerdir ama, bu bitkinin göğüs kanserli kadınlardaki kullanımının güvenliğinin net olmadığını da vurgulamışlardır.
Maca Extract – Maka kökü (Peru Ginsengi)
Peru Ginsengi adı olarak bilinen maca kökü dışarıdan bakıldığında şalgam veya turp köküne benzer. Maca kökleri; demir, potasyum, kalsiyum, iyot, magnezyum, lifler, proteinler, doğal şeker, çinko, B1, B12 gibi vitaminler ve yağ asitleri içerir.
Maca bitkisi doğal afrodizyak etkisi yaparak cinsel performansı artırır ve sperm kalitesini artırdığı belirlenmiştir.
Menopoz belirtilerini düzeltmeye yardımcı olur.
Kadınlarda, uykusuzluk, kuruluk değişken ruh hali ve sinirlilik gibi semptomları hafifletmektedir.
Osteoporoz gibi kemik sağlığının korunmasına yardımcı olmaktadır.
Menopoz dönemindeki depresyon belirtilerini ve anksiyete azaltarak zihinsel ve ruh halini düzeltmektedir.
Enerji verir, dayanıklığı artırır, yorgunluk ve halsizliği giderir, vücudun denge bulmasını sağlar.
Red Clover Extract (Kırmızı Yonca – Kızılyonca Özü)
Adınan da anlaşılacağı gibi Red Clover (kızılyonca), yonca familyasından gelir. Otsu nitelikler taşıyan çok yıllıklı bir bitkidir. Kızılyonca tohumları ve ekstresini içeren çiçekler açar. İlginçtir ki, yapraklarının rengi kırmızı değil ama, koyu pembedir.
Çalışmalar, bitki ekstresinin isoflavonlar içerdiğini göstermiştir. İsoflavonlar,vücutta ostrojenmiş gibi davranan bitki kimyasallarıdır. Bu, menopoz yaşayan, ve kalp sorunları ya da osteoporozdan muzdarip kadınlar için çok iyi bir haberdir. Araştırmacılar, kızılyoncada bulunanlar gibi isoflavonların ostrojen benzeri etkileri yüzünden ; menopoz belirtileri olan ateş basması ve gece terlemelerine çare olabileceğini düşünmektedirler. Menopozlu kadınların deneyimledikleri ağrılar, ateş basmaları gibi deneyimler, kontrol altına alınabilir.
Red Clover takviyeleri kullanmak, bitkinin isoflovan taklidi yapmasından dolayı, kemik kaybını önlerken bir yandan da kemik yoğunluğunun artmasına yardım edebilir. arttırır. 2007 yılında”Phytotherapy Research” de yayınlanan bir çalışma, bir hafta önce ovariektomi geçirmiş fareler üzerinde kızılyonca etkilerini araştırmıştır. Ameliyattan sonra araştırmacılar farelere 14 hafta boyunca günde 20-40 mg. kızılyoca isoflavonları verdiler. Tedavi, hayvanlardaki kemik kaybını önemli ölçüde azalttı.
Passiflora Extract (Çarkıfelek bitkisi)
Rahatlatıcı etkisi ile tanınan passiflora (çarkıfelek) bitkisi uykusuzluk, stres, adet görme ve menapoz dönemindeki ruhsal sıkıntı ve gerginlik gibi şikayetleri olan kişiler tarafından kullanılır. Güvenilir kaynaklara göre, passifloranın kullanım alanlarını değerlendirmek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Yine de yapılan bazı araştırmalar passifloranın uykusuzluk ve kaygıyı gidermeye yardımcı olabileceğini düşündürmektedir.
Örneğin bu bitkinin, beyindeki gama-aminobütirik asit (GABA) seviyesini artırdığı gözlemlenmiştir. Bu bileşik beyin aktivitesini düşürerek rahatlamaya ve daha iyi bir uykuya yardımcı olabilir.
Glycine Max Extract (Soya fasülyesi)
Soya, içerdiği besin maddeleri ile asrın harika bitkisi olarak kabul edilmektedir. Soya bir baklagil bitkisidir. Köklerindeki nodozitelerinde Rhizobium (Bradyrhizobium) japonicum
batkerisi ile ortak yaşam sonucu hem kendi ihtiyacı olan azotu karşılar hemde kendisinden sonraki bitkiye azotca zengin bir tarla bırakır [1]. Soya, fıstık ve nohut gibi diğer baklagiller ile birlikte izoflavon denen bir bileşik grubu içerir.[24] Soya, izoflavon sınıfına dahil edilen genistein ve diadzein denen iki bileşik barındırır ve bu bileşikler fitoöstrojen olarak sınıflandırılır.[25] Fitoöstrojenler memeli hayvanlarda östrojeni taklit eden özellikler gösterebilir. Bu, soyanın kadınlaştırıcı etkileri olabileceğine dair endişeler doğurmaktadır.[25] Ancak doğal fitoöstrojenler, östrojenin aksine östrojen reseptörlerinde direkt agonist olarak etki etmek yerine seçici östrojen reseptör modülatörü olma (SARM'lar gibi) özelliği gösterirler.[26] Normal tüketim koşulları altında soyanın bir bireyde fizyolojik değişikliklere yol açabileceği düşünülmemektedir.[27] 2010 tarihli bir araştırma, soya tüketiminin veya izoflavon takviyesi kullanmanın erkek bireylerin testosteron ve östrojen oranlarında bir değişikliğe yol açmadığını ortaya koymuştur.[28] Soya tüketimi ayrıca sperm kalitesinde değişikliklere neden olmamaktadır.[25]
Kaynaklar:
[1]. Anonim. Kahramanmaraş Tarım İl Müdürlüğü, Proje ve İstatistik Müd.Raporları 1995.
^ "Soy isoflavones". Micronutrient Information Center, Linus Pauling Institute, Oregon State University, Corvallis. 2016. 20 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2016.
^ a b c Messina, Mark (2010). "Soybean isoflavone exposure does not have feminizing effects on men: A critical examination of the clinical evidence". Fertility and Sterility. 93 (7). ss. 2095-2104. doi:10.1016/j.fertnstert.2010.03.002. PMID 20378106.
^ Oseni, T; Patel, R; Pyle, J; Jordan, VC (2008). "Selective Estrogen Receptor Modulators and Phytoestrogens". Planta Med. 74 (13). ss. 1656-65. doi:10.1055/s-0028-1088304. PMC 2587438 $2. PMID 18843590.
^ Mitchell, Julie H.; Cawood, Elizabeth; Kinniburgh, David; Provan, Anne; Collins, Andrew R.; Irvine, D. Stewart (Haziran 2001). "Effect of a Phytoestrogen Food Supplement on Reproductive Health in Normal Males". Clinical Science. 100 (6). ss. 613-18. doi:10.1042/CS20000212. PMID 11352776.
^ Hamilton-Reeves, Jill M.; Vazquez, Gabriela; Duval, Sue J.; Phipps, William R.; Kurzer, Mindy S.; Messina, Mark J. (2010). "Clinical studies show no effects of soy protein or isoflavones on reproductive hormones in men: Results of a meta-analysis". Fertility and Sterility. 94 (3). ss. 997-1007. doi:10.1016/j.fertnstert.2009.04.038. PMID 19524224.
St. John’s Wort Extract (Sarı Kantaron Otu)
Sarı kantaron (Hypericum perforatum), Kılıç otu, Mayasıl otu ve Koyunkıran olarak da bilinir, sarı kantarongiller (Hypericaceae) familyasına dahil bir bitki türüdür. Bitki eski Yunan ve Roma medeniyetleri zamanında kötü büyülere karşı koruyucu olarak ünlenmiştir [1].
Hiperisin ve psödohiperisin gibi bileşikler bitkinin %0.05-0.3 ünü oluşturan karakteristik bileşenleridir. Bunun yanında bitkide %0.9-5.0 oranında hiperforin ve adhiperforin ile yaklaşık %4 kadar çeşitli flavonoid türevi bileşikler bulunmaktadır.
Hafif ve orta şiddete depresyonlarda alternatif bir antidepresan ilaç olarak önerilmektedir. Bu konudaki birçok otoriteler bu bitkiyi özellikle menapozun oluşturduğu ruhsal bozuklukları önlemek için uygun bir bitki olarak görmektedir [2]. Antidepresan özelliği hayvan deneylerinde ve çeşitli klinik deneylerde kanıtlanmıştır. Ayrıca, alkol, sigara, nikotin ve kafein gibi maddelerle oluşan bağımlılıkların tedavisinde yararlı olabileceğini gösteren deneysel kanıtlar bulunmaktadır.
Bitkinin gece beynin pineal bezinden melatonin salınımını artırarak uykuyu güçlendirdiği bildirilmiştir. Bir çalışma bitkinin düşünsel yoğunlaşmayı artırdığı, kavrama yeteneğini geliştirdiğini rapor etmiştir [3]. Ancak bu etki kuramsaldır.
Antiviral ve antibakteriyel etkileri vardır. Bileşenlerinden olan hiperisinin AIDS hastalığının etkeni olan HIV virüsünün de aralarında olduğu çeşitli virüslere karşı etkinliği deneysel olarak kanıtlanmıştır.
Yapılan araştırmalar sonucu cilt hastalıklarına faydalı etkisi olduğu kanıtlanmıştır.
Antienflamatuvar etkisi vardır.
Derinin melanin kaybı ile birlikte giden ve kısmi renk bozuklukları ile karakterize vitiligonun tedavisinde yardımcıdır.
Birçok antienflamatuvar ilaçtan farklı olarak mide üzerinde olumsuz etkilerinin bulunmadığı, hatta ülser tedavisinde de etkili olduğu rapor edilmiştir.
Halk arasında ishal tedavisinde, romatizmal ağrıların tedavisinde, çocukların gece işemelerinde, gut hastalığının tedavisinde kullanılmıştır.
Halk arasında sarılık hastalığına karşı ve yara iyileştirici olarak kullanılmıştır, bu etkileri deneysel olarak da kanıtlanmıştır.
Bitki hakkındaki yoğun araştırmalar hala sürmektedir.
İçeriği, kan basıncını etkileyen bir madde olan “tyramine”‘i yok eden/azaltan monoamine oxidase proteinini bloke edebildiği için “tyramine” bir anda çok fazlalaşabilir, bu da yüksek tansiyona yol açabilir. Yani yüksek tansiyon sorunu olanlar kesinlikle kullanmasınlar.
Açık tenli kişilerde bitki kullanımı sırasında ışığa karşı hassasiyet oluştuğu için ışıklı ortamlardan sakınmaları önerilir.
Kaynaklar:
[1] Baytop T. Geçmişte ve Günümüzde Türkiye’de Bitkilerle Tedavi, Nobel Kitapevi, İstanbul, 1999.
[2] Ernst E. Hypericum: The Genus Hypericum, Taylor & Francis, London, 2003
[3] Öztürk Y. Testing the antidepressive effects on animal models with the special reference of Hypericum. Pharmacopsychiatry 30(Suppl), 125-128, 1997.
Ruh hali belirtileri
Depresyon veya anksiyete teşhisi konduysanız, antidepresanlar duygudurum belirtilerine yardımcı olabilir.
Bilişsel davranışçı terapi (CBT)
Bilişsel davranışçı terapi (CBT), aşağıdakilere yardımcı olabilecek bir konuşma terapisidir:
Menopoz ve perimenopozun neden olduğu düşük ruh hali ve kaygı
Sıcak basması ve eklem ağrısı gibi bazı fiziksel semptomlar
Takip Sıklığı
Menopoz veya perimenopoz semptomlarınız için tedavi görüyorsanız, 3 ay sonra bir takip incelemesi için HRT'nizi reçete eden doktora veya hemşireye geri dönmeniz gerekecektir.
Siz ve doktorunuz veya hemşireniz tedavinizin sizin için iyi sonuç verdiği konusunda hemfikir olduğunuzda, onları yılda bir kez görmeniz gerekecektir.
İncelemeleriniz sırasında doktorunuz veya hemşireniz şunları yapabilir:
Belirtilerinizin kontrol altında olduğundan emin olun
Herhangi bir yan etki ve vajinal kanama hakkında konuşun
Kilonuzu ve kan basıncınızı kontrol edin
Aldığınız HRT türünü gözden geçirin ve gerekli değişiklikleri yapın
Menopoz ve perimenopoz semptomlarınızın çoğu geçene kadar birkaç yıl tedaviye ihtiyacınız olabilir.
HRT almaya devam etmeyi seçebilirsiniz. HRT'nizi yazan doktor veya hemşire sizinle yararları ve riskleri tartışabilir, böylece sizin için neyin doğru olduğuna karar verebilirsiniz.
HRT'yi ihtiyacınız olduğu sürece alabilirsiniz. Bunu, yıllık incelemenizde doktorunuz veya hemşirenizle tartışabilirsiniz.
Tamamlayıcı ve alternatif tedaviler
Bitkisel ilaçlar ve birleşik biyo-özdeş ("doğal") hormonlar gibi tamamlayıcı ve alternatif tedaviler, menopoz veya perimenopoz semptomları için kullanılabilir.
Kırmızı yonca ve karayılan otu bitkisel ilaçlardır ve yapılan son çalışmalarda işe yaradıklarına dair güçlü kanıtlar mevcuttur.