PROF. DR. GÖKHAN ORAL M.D ADLI TIP
UZMANI . İ.Ü CERRAHPAŞ TIP FAKÜLTESI
ADLI TIP ANABILIM DALI
EGE EBRAR ÖNÜR DEMIROĞLU BILIM
ÜNIVERSITESI, FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ
PSİKOLOJİ
SERİ CİNAYET FAİLLERİ

 

Kriminal-Psikolojik (Adli) Profil
Suç kabul edilen saldırgan eylemden sorumlu
kişinin;
1. Kişilik,
2. Olay anındaki ruhsal durum,
3. Sosyo-demografik
özelliklerini belirlemek/tahmin etmek amaçlı
çalışmaları tanımlamak için kullanılan bir
terimdir.

 

Adli Profil Çalışmasının
Özellikleri
Adli Tıp ve adli bilimler profesyonellerinden
oluşan bir ekip çalışması/araştırmasıdır,
Çözümlenmemiş olgularda soruşturmanın
sonuç vermediği ya da sınırlı sonuç verdiği
durumlarda kullanılır,
Amaç, saldırganı bulmayı kolaylaştırabilecek
kişilik özelliklerini tahmin etmektir.

 

Cevap aranan sorular
Kişilik temel özellikleri neler olabilir?
Temel davranış ve tutum özellikleri nelerdir?
Beklenen bir sonraki saldırgan davranış
nedir?
Sosyo-demografik karakteristikler nelerdir?
Derin psikolojik yapı nasıldır?
Gelişimsel ve/veya psikiyatrik bir bozukluğu
var mıdır?

 

Adli bilimci gözüyle ne işe yarar?
Seri suçlarda muhtemel suçu engellemeye,Saldırganlık ve şiddetin doğasını daha iyi anlamaya,Saldırgan davranış gösteren kişilerde tedavi, terapi ve rehabilitasyon prensiplerini geliştirmeye,Gereksiz gözaltı işlemlerine engel olarak temel hak ve hürriyetlerin ihlaline mani olmaya,Saldırganlık ve saldırgan birey konusundaki önyargıları değiştirmeye,Viktimolojik bilgi birikimini arttırmayaBilikişinin objektif-nötral tutumunun pekiştirilmesine,Ceza ve infaz ilgili yasal hükümler ve uygulamalarda önemli değişiklikler yapmaya
yarayabilir....

 

Adli profil çıkarma işleminde adli tıp ve adli bilim
profesyonelinin rolü
Olay yeri, otopsi, fizik muayene bulguları,
kurban-tanık ifadeleri, tıbbi kayıt ve
belgelerden elde edilen verileri kullanarak
olayın meydana geliş biçimi, orijin ve
saldırganın motivasyonu ile saldırgan
psikolojik-psikiyatrik, sosyo-demografik
özellikleri hakkında araştırma-değerlendirme
yapmaktır.

 

Tarihçe
1888,‘Jack the Ripper’ soruşturması,
Dr. Thomas Bond,
Marry Jane Kelly hakkında ‘position of body’ ve
‘postmortem examination’ raporları

 

SİYASİ KİMLİKLERİN PROFİLİ
 1942-44 Adolf Hitler
Dr. William Lange, mistik kurtarılma ve
yönlendirilme inançları, grandiosite,
seçilmişlik,ekplosif davranış, yoğun yetersizlik
hissi ve zaman zaman splitting

 

ROSTOV CANAVARI
1978-1990 ‘Rustov Ripper’ Andrei Chikatilo
davası,
Dr. Bukhanovsky kanibalistik, sadistik-
işkenceci, pedofil profil

 

1978 FBI, Quantico-Virginia, Psikolojik Profil
Merkezi-BSU (Davranış Bilimleri Birimi)
1981 Pierce Brooks (LAPD) VI-CAP (Violent
Criminal Apprehension Program),
1995 FBI, CASKU (Child Abuse and Serial
Killer Unit)

 

Türkiye’de Kriminolojik Profil
1997 , Adli Tıp Enstitüsü Master ve Doktora Ders
Programı
2001, ‘Üzeyir Garih’ cinayeti,
2002, ‘testereci katil’ Adli Tıp Kurumu,
2003, SASEM ‘Profil Kursu’ (cinsel suçlar ve
cinayet),
1993-2017, Adli Tıp Kurumu, Adli Tıp Enstitüsü ve
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Adli Tıp AD, Cinayetler
ve cinsel suçlarda fail profili’ araştırma, makale,
uzmanlık ve master-doktora tezleri,
İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü’nde ve
Polis Akademisi Bünyesinde, Jandarma Suç
Araştırmaları birimlerinde yürütülen çalışmalar,
İşgüzar yorumlar, şarlatanlık ve medyanın rolü

 

Tüme varım-Tümden gelim
( induktif-Deduktif)
Temel polisiye araştırma ilkeleri ile profil
çalışma ilkeleri farklıdır.
Teknik araştırma ve fiziki deliller farklı
boyutları ile değerlendirilir.
Mağdur bilimin kullanılması farklıdır.
Bilinen motivasyonlar dışındaki derin yapı
incelenir (pedofilik, kanibalistik)....

 

Morg Sokağı Cinayeti (Edgar Allan
Poe)
Dedüktif analizin örneği gotik bir hikayedir.Olay yeri incelemesinin ve otopsi bulgularının ilk anda anlaşılmaz gelen bir cinayeti aydınlatmadaki rolünü vurgular.Standart polisiye yöntemlerin motivasyon araştırmasındaki kısıtlılığını ispatlar.Yanlış tutuklamaların profilii mizahi bir şekilde ele alır.

 

Cinsel Şiddet Eylemcilerini
Değerlendirme (I)
Genel
İnanç
Psikiyatri Psikoloji Kriminoloj
i
Tanımlam
a
Ahlaki
zayıflık
Hastalık-
Bozukluk,
komorbidit
e
Gelişimsel
arrest,
öğrenme
Davranış
ve
motivasyo
n odaklı
tipleme
Etyoloji
Genetik,
nadiren
çevresel
Strüktürel,
çevresel,
biyolojik
Çevresel
Alt tiplere
has farklı
etyoloji
Sıklık Nadir Nadir (?) Seyrek
değil
Sanıldığnd
an
sık

 

Cinsel Şiddet Eylemcilerini
Değerlendirme (II)
Genel
inanç
Psikiyatri Psikoloji Kriminolo
ji
Sosyal
performa
ns
Kötü Kötü Kötü
Ortalamad
an
daha kötü
Kadın/
erkek
oranı
az/ çok az-hiç /
çok
az/ çok az / çok
Süreklilik sürekli Sürekli-
epizodik
Sürekli-
epizodik
Sürekli-
epizodik

 

Cinsel Şiddet Eylemcilerini
Değerlendirme (III)
Genel
İnanç
Psikiyatri Psikoloji Kriminoloji
Fantezinin
rolü
önemli önemli
veya (?)
önemli
veya (?)
çok önemli
Düzelme yok (?) (?) yok
Partner yabancı Yabancı-eş Yabancı-eş Yabancı-
yakın
Başlangıç
yaşı
erken Erken-
ergen
Erken-
ergen
erken
Sonlanma Yaşlanınca
azalır
Yaşlanınca
azalır
Yaşlanınca
azalır
Yaşlanınca
azalır
Parafili dışı
cinsel
hayat
yok Var-azalmış Var-azalmış Yok
denecek
kadar az

 

Farklı Bakışların Olası Sebepleri
Gruplar arası mesleki farklılıklar (kriminal araştırmalardaki meslek grubu farklı),Sosyo-demografik standardizasyon ile yapılan araştırma sayısı çok az,Bozukluk-hastalık modeli, araştırma objektivite ve nötralitesini etkiliyor olabilir,Araştırma grupları farklı (kriminaller-kliniğe başvuran hastalar),Transkültürel bakış yeni şekillenmekte,Tedavi olanağı çok az ya da hiç olmadığı için klinik ilgi az,Vakaların önemli bir kısmı (özellikle ensest) mahkemeye yansımıyor,Saldırganın açıklamaları normalize etme ya da inkar olarak algılanıyor,araştırmalar ifadeye dayanıyor v.s

 

Seri Cinayet Faili Profil Çıkarma
Profilleme Genel Verileri Karar Süreci
Olay yeri bulguları
Kriminal profil Feed-back
(Validasyon)
Soruşturma Feed-back (Yeni
bulgular)
Tutuklama

 

Profil çıkarmada 1. adım
Veri toplama
Olay yeri ve zamanı
Özel veriler
Şahit ve kurbanla görüşme
Mağdur profil/leri (sahte mağduriyet iddiası)
İlişkili materyelin değerlendirilmesi,
Fiziki bulgular

 

II. Adım
İlk Ayıcıtanı
Kurban-Saldırgan İlişkisi
Sosyal ortam ve ilişkiler,
Motif

 

IV. Adım
Derin Analiz
Statik risk faktörleri
madde-alkol kulanımı
kişilik bozuklukları,
mental retardasyon ve organik mental bozukluklarDinamik faktörler
Agresyon
Bireysel motifler
Yakınlaşma derecesi
Çevresel etkileşmeler
Tetikleyen faktörler
Dramatik elemanlar

 

Adli Profil çalışması sonrası yorum yapılabilen
özellikler Geberth (1996)
Yaş,cinsiyet,etnisite, sosyo-ekonomik durum,Medeni durum ve evlilik performansı,Kognitif yetiler,Öğrenim durumu,Gündelik yaşam özellikleri,Yetiştiği çevre özellikleri,Sosyal ve mesleki uyum performansı,Kişiliği ve karakteristik özellikleri,Genel davranış ve tutum özellikleri,Özbakım,Mental yeterlilik/yetersizlik,Patolojik davranış özellikleri,İş alışkanlıkları,Olay yeri-yaşadığı yer ilişkisi,Cinsel uyum ve parafilik özellikler,Motivasyon

 

SADİSTİK TİP PEDOFİLİK SERİ CİNAYET FAİLİ
Cinsel acı vererek uyarılırlar,
Öldürmeye kadar giden eylemler uygularlar,
Sado-mazohistik ve çocuk pornografisi
yaygındır,
Ayartıcıların bir kısmı bu form’a
dönüşebilirler,
Polipervert seri cinayet faillerinin bir kısmı
bu gruptandır,
Kaçırma ve alıkoyma gözlenir....

 

TİPLEMELER
Organize tip
Dezorganize tip
Mikst tip

 

Sınıflama
Lunatikler (akıl hastalığı olanlar),
Kontrol Yönelimli olanlar
Görev Yönelimli olanlar
Polimorf seri cinayetler