Gestasyonel Diyabet Nedir? Tanısı Nasıl Konulur? Gebelik Döneminde
Görülen Diyabet Tipi; GDM!
Gebelik, kadının normal metabolik düzeninin ve hormon dengesinin
değişmesi ile birlikte fetal (fetüse ait) büyüme ve gelişmeyi kapsayan fizyolojik
bir durumdur. Annenin bu süreçte geçirdiği değişimler hem kendi hem de
bebeğin gelişimini birebir etkilemektedir. Bu sebepledir ki annenin sağlığına
normal süreçten çok daha fazla dikkat etmesi gerekmektedir.
Diyabet: metabolik, kronik seyirli; genetik olarak insülinin yetersiz
salınımı veya yeterli kullanılamaması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu
hastalık kişinin yaşam kalitesinin düşmesine sebep olur. Gebelikte görülen
diyabet ise iki farklı şekilde ortaya çıkar. Bunlardan gebelik öncesinde görülen
diyabete Pregestasyonel Diabetus Mellitus denilmektedir. İlk kez gebelik
sırasında ortaya çıkan glikoz intoleransı ise Gestasyonel Diabetus Mellitus
(GDM) olarak adlandırılır.
Gebeliğin 24-28. haftaları arasında anneye 50 gr glikoz içeren bir sıvı
verilerek bir saat bekletilir. Bir saatin sonunda kandaki glikoz seviyesi ölçülerek
tanı konulur. Ölçülen değer 185mg/dl’nin üzerinde bulunması GDM tanısı
koymak için yeterli görülür. Sonuç 140 mg/dl üzerinde çıktığı takdirde başka
testlere ihtiyaç duyulmaktadır. Bundan sonraki işlemler 8-14 saatlik bir açlık
sonrası 100 gr glikozlu 400 ml su içirilerek uygulanır. Test öncesi anne için
herhangi bir diyet kısıtlamasına gerek duyulmamaktadır. 3 saatlik dönemde saat
başı annenin kanı alınır ve kan glikoz seviyesi ölçülür.
Ölçümler sonucunda iki ya da daha fazla sonucun yüksek çıkması halinde
test pozitif kabul edilir. Anneye GDM tanısı konulur. Sadece bir sonucun
yüksek çıkması durumunda ölçümlerin yinelenmesi gerekmektedir.
Gestasyonel diyabette önemli olan uygun beslenme tedavisidir. Bununla
birlikte anneye bol egzersiz yapması gerektiğinin bilgisi verilmelidir. Diyabetle
ilgili gerekli bilgilerin verilmesi ve gerekli görülürse insülin tedavisinin
başlanması önemlidir.
Gebelik boyunca sağlıklı ve dengeli beslenmenin iki önemli amacı vardır.
Birincisi annenin sağlığını korumak, ikinci ve en önemlisi bebeğin sağlıklı
büyüme ve gelişmesini tamamlamaktır. GDM annelerin kan glikozu, enerji alımı
ve ağırlık kazanımı sıkı takibe alınmalıdır. Yetersiz enerji alımının fetal gelişimi
olumsuz etkileyeceği unutulmamalıdır.

Gebe bir kadının hamilelik boyunca günlük ek enerji alımı ortalama 300
kkal (kilokalori)’dir. Buna karşılık ilk trimesterda (ilk 3 ay) 150 kkal/gün ek
enerji alımı yeterli görülmektedir. Aynı şekilde ek protein ihtiyacı ise günlük 1,5
gr olarak yeterli olacaktır. GDM’lu annelerin doymuş yağ ve kolesterol alımları
sınırlandırılmalıdır. Çocukluk ve adölesan dönemde görülen obezite,
gestasyonel diyabetli annelerin çocuklarında yaygın olarak görülen bir
durumdur. Bu sebeple annelerin gebelik boyunca düzenli ve dengeli
beslenmeleri, bol bol egzersiz yapmaları son derece önem taşımaktadır. Çünkü
her annenin en büyük dileği sağlıklı bir çocuk dünyaya getirmektir.
Akalın, D. S., & Günay, D. T. (2002). Gebelikte Diyabet ve Balçova
Deneyimi. Türk Tabipleri Birliği Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi , 366-368.
Şen, E., Dönmez, S., Dağ, H., & Sevil, Ü. (2008). Gestasyonel Diyabet ve
Hemşirelik Bakım Yönetimi.
Wu, L., Cui, L., Tam1, W. H., Ma, R. C., & Wang, C. C. (2016). Genetic
variants associated with gestational diabetes mellitus:a meta-analysis and
subgroup. SCIENTIFIC REPORTS.
Diyetsisyen
Sinem GENÇ
İnstagram pidiyet