Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Nedir? Neden, Nasıl ve Kimlere Uygulanır?
Yaralanmalar, çeşitli hastalıklar, travma ya da yaşlılık gibi nedenlerle ortaya çıkan ağrıları giderme ve eksilme gösteren fonksiyonları geri kazandırma amaçlı yapılan; ısı, ışık, ses, elektrik akımları, egzersiz ve diğer çeşitli tedavi yöntemleri, fizik tedavi uygulamalarını oluşturmaktadır.
Rehabilitasyon ise, önceden var olan becerilerini çeşitli nedenlerle (kaza, hastalık vb.) yitirmiş kişilere, bu becerilerinin yeniden kazandırılması için yapılan tedavi ve uygulamalardır.
Fizik tedavi ve rehabilitasyon, tıp fakültesinden sonra fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzmanlık eğitimini almış olan hekimlerce tanısı konmuş çok çeşitli hastalık durumlarında uygulanmaktadır.
Rehabilitasyon, dinamik bir süreç olup, klinik tıbbın tüm dallarını ilgilendirir. Bu süreçte erken tanı, sakatlığı önleme, bakım aktiviteleri ile bireylerin bağımsızlığı artmakta, hastanede kalma süreleri azalmakta, işe dönüş hızlanmakta ve yaşam kalitesi artmaktadır.
Rehabilitasyon, nörolojik hastalıklarda becerilerin korunması ve yeniden kazandırılması için çok önemlidir. Kullanıldığı alanlar:
Hemipleji
Parapleji
Travmatik kafa hasarları
Periferik fasial paralizi
Multipl skleroz
Parkinson
Gullian-Barre sendromu
Polinöropatiler
Periferik sinir yaralanmaları
Tuzak nöropatileri
Poliomiyelit
Beyin tümörleri
Romatolojik ve kas-iskelet sistemi hastalıklarında ilaç tedavisinin yanında normal fonksiyonun devamının sağlanmasında kullanılr. Örneğin:
Romatoid Artrit
Ankilozan Spondilit
Seronegatif diğer spondiloartropatiler
Osteoartrit
Osteoporoz
İntervertebral disk hastalıklatı
Progresif Sistemik Skleroz
Rehabilitasyonun sık kullanıldığı, doğuştan ya da sonradan meydana gelen kas-iskelet sistemi bozuklukları/yaralanmaları:
Kırıklar
Amputasyonlar (uzuv kopmaları)
Doğumsal deformiteler (spina bifida vs)
Skolyoz
Aşırı kullanım bozuklukları (tendinit, bursit, epikondilit)
Rehabilitasyonun pediatrik (çocuk) hastalarda kullanıldığı alanlar:
Serebral Palsi
Spinal disrafizm
Spinal muskuler bozukluklar
Nörolojik Skolyoz
Juvenil artritler
İnfantil travma
Sporla ilişkili yaralanmalarda da rehabilitasyondan yararlanılmaktadır:
Travmatik yaralanmalar
Aşırı kullanım yaralanmaları
Diğer özel rehabilitasyon alanları da şunlardır:
Afazi rehabilitasyonu
El rehabilitasyonu
Kardiyak rehabilitasyon
Periferik damar hastalıklarının rehabilitasyonu
Pulmoner rehabilitasyon
Mesane rehabilitasyonu
Barsak rehabilitasyonu
Bası yaraları rehabilitasyonu
Yanık rehabilitasyonu
Kanser rehabilitasyonu
Gebelik ve rehabilitasyon
Kronik ağrı rehabilitasyonu
Seksüel disfonksiyonların rehabilitasyonu
Geriatrik rehabilitasyon
Tüm bu rehabilitasyon alanları ve fizik tedavi yöntemleri göz önünde bulundurularak hastaya özel bir tedavi planması yapılır. Kısa dönem ve uzun dönem hedefler belirlenerek bu hedefler doğrultusunda hastaya maksimum yarar sağlanması ve vücut fonksiyonlarının en üst düzeye çıkarılması amaçlanır.