Fibromiyalji veya fibromiyalji sendromu (FMS) olarak adlandırılan ağrı bozukluğu toplumun %1 ila %5'ini etkileyen kronik bir rahatsızlıktır. Literatürde Fibromiyalji Sendromu (FMS); etiyolojisi belli olmayan, yaygın vücut ağrıları, belirli anatomik bölgelerde hassasiyet, azalmış ağrı eşiği, uyku bozuklukları, yorgunluk ve sıklıkla psikolojik sorunlarla birlikte eklem dışı romatizmal bir rahatsızlık olarak tanımlanmaktadır.
Yapılan araştırmalarda 20 ila 50 yaşları arasındaki kadınlarda erkeklere oranla daha sık görüldüğü tespit edilmiştir. Fibromiyalji’nin tıbbi olarak bilinen bir sebebi bulunmamaktadır. Fibromiyalji’nin olası nedenleri arasında; fizyolojik (örn.; merkezi ağrı işleme bozukluğu, uyku bozukluğu ve hipotalamik-hipofiz ekseninin disfonksiyonu), travma öyküsü ve psikolojik faktörler (örn.; felaketleştirme, öfkenin dışavurumunun engellenmesi ve olumsuz ruh hali) yapılan çalışmalarda sıralanmıştır.
Hastalarda genel olarak; yorgunluk, yaygın kas-iskelet ağrıları, hassasiyet ve uyku güçlükleri görülmektedir. Ayrıca bazı bireylerde; konsantrasyon ve hafıza sorunları, kararsız ruh hali, depresyon, anksiyete, ağrılı adet krampları ve uyuşukluk gibi diğer semptomlar da görülebilmektedir.
Tedavi
Fibromiyalji tedavisi hastanın öyküsüne göre farmakolojik (ilaçla) tedavi ile psikoterapi yaklaşımlarıyla birlikte sürdürülmektedir. Fibromiyalji hastaları ile yapılan çalışmalarda; hastaların en azından bir kısmında normal kontrollere göre daha fazla travmatik deneyim ve stresör olaylar tanımlanmıştır. Ayrıca fibromiyaljinin etiyolojisinde travmanın/travmatik deneyimlerin olası faktörlerden biri olduğu ileri sürülmektedir.
Fibromiyalji tedavisinde etkili olarak kullanılan EMDR terapi; psikodinamik, bilişsel, davranışsal ve danışan merkezli yaklaşımlar gibi çok iyi bilinen farklı yaklaşımların ögelerini bir araya getiren yöntemdir (Shapiro 2001). EMDR terapinin özellikle Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB)'de etkililiği ve çeşitli kılavuzlarda TSSB için ilk sıra tedaviler arasında gösterildiği bilinmektedir (APA 2009, NICE 2005). EMDR terapinin uyguladığı protokollerle; fibromiyalji de dahil olmak üzere diğer ağrı durumları içinde kullanılabilecek modelleri test edilmiş bu rahatsızlıkta kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir yöntem olduğu kanıtlanmıştır.