“Sağlık” ve “hastalık”, günlük hayatımızda fazlasıyla kullandığımız ve karşılaştığımız iki kelime. Sağlık; bir bütün olarak fiziksel, ruhsal ve sosyal açıdan iyi olma halidir. Yani denge ve uyum işidir. Bu uyum bozulduğunda hastalıklar ortaya çıkar. Hastalıklar, bedenin bilinçaltına giden kral yoludur.
Günlük hayatımızda birçok problem yaşıyoruz; gelecek kaygısı, geçim kaygısı, iş hayatı stresi, kişilerarası ilişkiler, sağlık sorunları vb. Ancak kişiler yaşamış oldukları problemleri çözüme kavuşturmak yerine güvenli alanlarını sürdürmek adına kabul görmeyen duygu ve düşüncelerini bilinçaltına iterler. Benliği korumak için bilinçsizce yapılan bu bastırma davranışı kişiyi gerçeklerden uzaklaştırır. Peki sonra? Bastırma davranışı fizyolojik düzeni bozar ve sağlığı korumak yerine bedene zarar verir. Mide ülseri, yüksek tansiyon, astım, dermatolojik hastalıklar ve benzeri gibi birçok psikosomatik hastalıklarla karşılaşmaktayız. Diş sıkmak da günümüzde fazlasıyla karşılaştığımız psikosomatik problemler arasındadır.
Yapısal nedenlerin yanı sıra diş sıkma davranışının altında yatan psikolojik nedenler vardır. Bunlar; kronik evlilik çatışmaları, yalnızlık, artan sorumluluklar, ilişki problemleri, maddi sorunlar vb. gibi yoğun yaşanan stres ve kaygı durumlarında, öfke, hayal kırıklığı, kırgınlık, üzüntü gibi yaşanan yoğun duyguların düzenlenememesi durumlarında, kişinin kontrol etme becerisini kaybetmesi veya kontrol kaygısı yaşadığı olaylarda belirsizliğe maruz kalması durumlarında, kişinin geçmişte yaşadığı travmanın tetiklenmesi, köklü stres veya başa çıkmakta zorlandığı durumlar olmakla birlikte uyku bozukluğunda da görülebilir. Tüm bu belirtiler kişiden kişiye göre farklılık gösterebilirken, diş sıkma ve el sıkma davranışlarının birden çok nedenleri de olabilmektedir. Diş sıkma ve el sıkma davranışları birçok kişide gözlemlenen yaygın bir problemdir. Zihinden gelen mesajların, bedenle ifade edilme şeklidir. Bu davranışların kaynağını bulabilmek ve kişinin yaşamını sağlıklı bir şekilde sürdürebilmesi adına psikolojik destek alması fayda sağlayabilir.
Diş sıkma davranışı bir stres tepkisidir. Travmatik bir olayın ardından kişi sıklıkla kendisini stresli ve kaygılı hissedebilir ve bu duygular diş sıkma davranışını tetikleyebilir.
Kişi yaşadığı problemleri bastırması veya inkar etmesi durumunda, hastalanır. Baş ağrıları, solunum sistemi problemleri, kalp hastalıkları, bağışıklık sistemi bozuklukları, cilt problemleri, sindirim sistemi problemleri gibi birçok günlük yaşamı da etkileyen sorunla karşı karşıya kalabilir. Unutulmamalıdır ki hastalık belirtileri ruhsal problemlerin dışavurumudur. İyileşmek için anlam bulmak ve ilişki kurmak oldukça önemlidir.
Beden ve Zihin, birbirinden ayrı değerlendirilmemesi gereken iki mükemmel parçadır. Gabor Mate’nin de dediği gibi “Zihinsiz bir beden, bedensiz bir zihin düşünülemez.” Bedeninizden gelen mesajlara kulak verin.
Psk. Merve KEÇ