Depresyon bir duygudurum bozukluğu olarak sınıflandırılır. Bir kişinin günlük faaliyetlerine müdahale eden üzüntü, kayıp veya öfke duyguları olarak tanımlanabilir.
Bireyler depresyonu farklı şekillerde yaşarlar. Günlük işlerinizi engelleyerek zaman kaybına ve üretkenliğin azalmasına neden olabilir. Ayrıca ilişkileri ve bazı kronik sağlık koşullarını etkileyebilir.
Zaman zaman kötü hissetmenin hayatın normal bir parçası olduğunu anlamak önemlidir. Üzücü olaylar herkesin başına gelir. Ancak düzenli olarak moraliniz bozuk veya umutsuz hissediyorsanız, depresyon deneyimliyor olabilirsiniz.
Depresyon, uygun tedavi olmaksızın kötüleşebilecek ciddi bir tıbbi durum olarak kabul edilir. Tedavi arayanlar genellikle birkaç hafta içinde semptomlarda iyileşme görürler.
Depresyon Belirtileri
Depresyon, günlük hayat içerisinde var olan üzüntü durumundan daha fazlasıdır.
Majör depresyon çeşitli belirtilere neden olabilir. Bazı belirtiler ruh halinizi, bazı belirtiler ise vücudunuzu etkiler. Belirtiler devam ediyor olabilirken bazı belirtiler gelip gidebilir.
Erkekler aşağıdakilerle ilgili belirtiler yaşayabilir:
- öfke, saldırganlık, sinirlilik, endişe, huzursuzluk gibi ruh hali
- boş, üzgün, umutsuz hissetmek gibi duygusal esenlik
- ilgi kaybı, favori aktivitelerden artık zevk alamama, çabuk yorulma, intihar düşünceleri, aşırı alkol kullanımı, uyuşturucu kullanımı, yüksek riskli aktivitelere katılma gibi davranışlar
- cinsel istek azalması, cinsel performans eksikliği gibi cinsel ilgi
- konsantre olamama, görevleri tamamlamada zorluk, konuşmalar sırasında gecikmiş tepkiler gibi bilişsel yetenekler
- uykusuzluk, huzursuz uyku, aşırı uyku hali, gece boyunca uyuyamama gibi uyku düzenleri
- yorgunluk, ağrı, baş ağrısı, sindirim sorunları gibi fiziksel sağlık
Kadınlar aşağıdakilerle ilgili belirtiler yaşayabilir:
- sinirlilik gibi ruh hali
- üzgün veya boş hissetmek, endişeli veya umutsuz hissetmek gibi duygusal esenlik
- faaliyetlere ilgi kaybı, sosyal ilişkilerden çekilme, intihar düşünceleri gibi davranışlar
- daha yavaş düşünmek veya konuşmak gibi bilişsel yetenekler
- gece boyunca uyumada zorluk, erken uyanma, çok fazla uyuma gibi uyku düzenleri
- enerji azalması, daha fazla yorgunluk, iştahta değişiklikler, kilo değişiklikleri, ağrılar, baş ağrıları
Çocuklar aşağıdakilerle ilgili belirtiler yaşayabilir:
- gibi ruh hali, sinirlilik, öfke, ruh hali, ağlama
- yetersizlik duyguları (örneğin, “Hiçbir şeyi doğru yapamıyorum”) veya umutsuzluk, ağlama, yoğun üzüntü gibi duygusal refah
- okulda başını belaya sokmak veya okula gitmeyi reddetmek, arkadaşlardan veya kardeşlerden kaçınmak gibi davranışlar, ölüm veya intihar düşünceleri
- konsantre olma zorluğu, okul performansında düşüş, notlardaki değişiklikler gibi bilişsel yetenekler
- uyumakta zorluk veya çok fazla uyuma gibi uyku düzenleri
- enerji kaybı, sindirim sorunları, iştahta değişiklikler, kilo kaybı veya alımı gibi fiziksel sağlık
Depresyon Nedenleri
Depresyonun birkaç olası nedeni vardır.
Yaygın nedenler şunlardır:
Aile öyküsü: Ailenizde depresyon öyküsü veya başka bir duygudurum bozukluğu varsa, depresyon geliştirme riskiniz daha yüksektir .
Erken çocukluk travması: Bazı olaylar vücudunuzun korku ve stresli durumlara tepki verme şeklini etkiler.
Tıbbi durumlar: Kronik hastalık , uykusuzluk, kronik ağrı veya dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) gibi belirli koşullar sizi daha yüksek risk altına sokabilir .
İlaç kullanımı: Uyuşturucu veya alkol kötüye kullanımı geçmişi riskinizi etkileyebilir.
Madde kullanım sorunu olan kişilerin yaklaşık yüzde 21'i de depresyon yaşamaktadır. Bu nedenlere ek olarak, depresyon için diğer risk faktörleri şunları içerir:
- düşük benlik saygısı veya kendini eleştirme
- kişisel akıl hastalığı öyküsü
- bazı ilaçlar
- sevilen birinin kaybı, ekonomik sorunlar veya boşanma gibi stresli olayları içerebilmektedir.
Depresyon Tedavisi
Depresyonla yaşamak zor olabilir, ancak tedavi yaşam kalitenizi artırmanıza yardımcı olabilir. Tedavi kısa bir süre içerisinde günlük hayattaki işlevsellik düzeyini olumlu yönde etkiler.
Bir klinik psikolog ile terapi sürecine başlamak, olumsuz duygularla başa çıkma becerilerini öğrenmenize yardımcı olabilir ve şikayetlerinizden kurtulabilirsiniz.
Bilişsel davranışçı terapi etkin, direktif, süre sınırlı ve yapılandırılmış bir terapidir. Depresyonun nedeni ne olursa olsun bir kez ortaya çıktı mı bilişsel ve davranışsal etkenler önemli sürdürücü rol oynarlar. Depresif hastalar sorunlarını çok büyük, altından kalkılamaz görürler. Terapide ise sorun daha küçük parçalara bölünür, öncelik tedavi motivasyon arttırmaya yönelik olup önce davranışsal sonra bilişsel durum ele alınır. Depresyon tedavisinde çeşitli ölçeklerle hastanın durumu objektif biçimde de izlenir.
Tedavide birincil olarak değerlendirme görüşmesi yapılıp, bir formülasyon oluşturulup, depresif duygudurumuyla bağlantılı durumlar, otomatik düşüncelerdeki çarpıtmalar, temel inançlar, bununla bağlantılı erken yaşam olayları, hastanın uyum bozucu sayıltıları ve stratejileri sıralanır. Davranışsal değerlendirmede azalmış davranışlar, insan ilişkileri ile ilgili azalmış davranışlar, sosyal becerideki sorunlar, çevresel olarak ödüllendirici durumlardaki azalma, sorun çözme yetilerindeki sorunlar belirtilir. Değerlendirme esnasında ortaya çıkan depresyon belirtileri ve bu belirtilere eşlik eden yaşam olayları ve çevre koşulları tedavideki hedefleri de oluşturur.