Hepimiz ruh halimizde zaman zaman iniş çıkışlar yaşarız. Bu iniş çıkışlar günlük yaşantımızda karşılaştığımız durumlara verdiğimiz olağan tepkilerdir. Üzülmek ve endişelenmek aynı mutluluk gibi doğal bir duygu olup, günlük yaşantımız için gereklidir. Peki bu duygular ne zaman olumsuzluk yaratmaya başlar? Günlük rutinlerimizi bozmaya başladııysa, uzunca bir süre devam ediyorsa, sıklığı ve şiddeti artmaya başladığında o zaman bir bozukluktan söz edebiliriz. O zaman mutsuzluk ve depresyon aynı şey mi oluyor? Kesinle hayır. Birinde ruh halinden bahsederken diğerinde bir psikolojik bozukluktan bahsedilmektedir. Birçok insan bu tür duyguları açıklamak için “Depresyon” terimini kullanır fakat depresyon üzüntüden çok daha fazlasıdır. Depresyon, günlük hayatımızı meşgul eder; iş yapabilme, yemek yeme, uyuma gibi yaşamsal faaliyetlerinizi etkiler. Umutsuzluk, çaresizlik ve değersizlik duygularını barındırır. Daha önceleri severek ve kendi isteğimizle yaptığımız aktiviteleri artık yapmak istememeye başlarız.
Depresyon, toplumda çok sık görülen bir bozukluktur. Herkes hayatının bazı döneminde bu durumla karşılaşabilir. Bu durumda kişi kendini üzgün ve endişe içinde hisseder. Herşeyi olumsuz şekliyle düşünür, bütün olayları olumsuz tarafıyla görmeye başlar ve geçmişte yaptıklarından kendini sorumlu tutar. Depresyondaki kişiler ümitsiz olmaya ve kimseden yardım göremeyeceklerine inanmaya eğilimlidirler ve sıklıkla herşey için kendilerini suçlarlar. Sosyal etkinliklere katılmaya isteksizdirler. Gelecekle ilgili, kendiyle ilgili ve çevresiyle ilgili olumsuz, umutsuz ve karamsar düşünceleri vardır. Çökkün ruh hali gün boyu sürer ve çoğunlukla da geçmez. Kendini çaresiz hisseder ve hayatının anlamsız olduğunu düşünür. Bu bakış açısıyla kişinin sosyal ilişkileri bozulur ve performansı düşmeye başlar.
Depresyondan bahsedebilmemiz için bazı belirtilerin günboyu ve son iki haftadır devam etmesi gerekmektedir. Peki nedir bu belirtiler?
DEPRESYONDA MISINIZ?
Uyuyamıyor ya da aşırı derecede uyuyorsanız,
İştahınızda artış ya da azalma farkettiyseniz,
Dikkatinizi toplamada ve hatırlamada güçlük yaşıyorsanız,
Kendinizi çaresiz ve umutsuz görüyorsanız,
Daha önce severek yaptığınız işlerden artık keyif alamıyorsanız,
Günlük yaşam aktivitelerine olan isteğinizde azalma yaşıyorsanız,
Gün içerisinde enerji kaybı hissediyorsanız,
Her zamankinden daha kolay sinirlenebiliyor ve kendinizi daha agresif görüyorsanız,
“Hayat yaşanmaya değmez”, “Ölsem de kurtulsam” gibi intihar düşünceleriniz varsa (ki bu durumda acilen psikolojik yardım istemelisiniz.),
Değersizlik ve suçluluk hisleriniz varsa,
Baş ağrısı, bel ağrısı gibi fiziksel şikayetlerinizde artış varsa,
depresif belirtiler gösteriyor olabilirsiniz. Bu durumda profesyonel bir yardım almanız gerekebilir. Bunun yanısıra; sosyal destek, yaşam tarzında değişiklikler ve duygusal beceri geliştirmek de size depresyonla baş etmede yardımcı olabilir.
MERVE KEVLEKÇİ
UZMAN PSİKOLOG