İşteBuDoktor Logo İndir

Demans-bunama

Demans (Bunama) Nedir?

Demans ve halk dilinde bunama, kısaca, entelektüel fonksiyonların günlük yaşam aktivitesini bozacak oranda kaybı olarak tanımlanabilir. Demans, Yunanca’da De-mense zihnin yok olması anlamında kullanılır. Zaman içinde zihnin ve bilişsel işlevlerin kaybolması, bozulması anlamında kullanılan bir kelimedir. Demans tek bir hastalık ismi olmayıp, bellek ve benzeri zihinsel yeteneklerin bozukluğu ile giden hastalıkların hepsine verilen genel isimdir.

Demansın Yaşla İlişkisi

Çocukluk çağında görülen bilişsel yıkım tabloları bir yana bırakılacak olursa, erişkinde bunama genellikle ileri yaş grubunda ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu özelliği nedeniyle, yıllarca, ileri yaş grubunda bulunan bir kişide görülen bilişsel aktivitedeki yavaşlama ve entelektüel yıkım beynin fizyolojik yaşlanma sürecine (senilite) bağlanmıştır. Oysa, klinik gözlemler ve onları destekleyen incelemeler, bunamanın fizyolojik bir yaşlanma sürecinden farklı olduğunu ortaya koymuştur. Nitekim, yakın çevremizde yaşı seksen veya doksanı aşmış, fakat normal bilişsel aktivitelerini koruyan kişilerin varlığı tek başına yaşlanmanın bunama nedeni olmadığını destekleyen bir gözlemdir.

Demansın Nedenleri

Gerçekte, bunama birbirinden farklı patolojik süreçler sonucu ortaya çıkan bir klinik tablodur. Bir bakıma, epilepside olduğu gibi, bunama terimi yalnızca klinik bir görünümü tanımlar. Bununla birlikte, değişik etyolojik nedenlere bağlı bunamaların görülüş sıklığı arasında büyük farklar vardır. Günümüzde insan ömrünün uzaması sonucu yaşlı popülasyon oranında belirgin bir yükselme olmuş, bunamalı hasta sayısı da buna paralel bir artı göstermiştir. Bu durum, bunama konusundaki çalışmaları hızlandırmış ve nöropatolojik araştırmalar yeni bir gerçeği ortaya çıkarmıştır. Yaşları altmış beşin üstünde, bunaması olan ve olmayan kişilerin beyni histopatolojik olarak incelendiğinde bunamalı hastaların %50’sinde 1907 yılında ayrı bir klinik ve patolojik olarak tanımlanan Alzheimer hastalığına özgü bulgular saptanmıştır. Olguların % 15 kadarında ise bunama nedeninin damarsal bozukluklara bağlı olduğu görülmüştür. Bu tabloya vasküler demans adı verilmiştir. Otopsi olgularının % 14 ile % 25’ ini oluşturan bir grupta da Alzheimer hastalığı ve vasküler bulgular bir arada bulunmuş ve bu tablo da karma demans olarak adlandırılmıştır.

Demans Nedenlerinin Dağılımı

Bu oranlardan anlaşıldığı gibi, ileri yaş grubunda bunama yol açan nedenlerin yarısını Alzheimer hastalığı oluşturmaktadır. Diğer nörodejeneratif hastalıkların seyrindeki demanslar (örneğin, Lewy cisimcikli, Parkinson vb.) ile bu oran %99’a kadar çıkar. Demans nedenleri arasında yer alan toksik, metabolik, endokrin nedenlerle beyin tümörleri ve diğer nörolojik hastalıkların seyrindeki bunamalar çok küçük bir grup oluşturur.

Sonuç

Alzheimer hastalığı başta olmak üzere beyni etkileyen birçok hastalığın görülme sıklığında artma gözlenmektedir. Nedenlerinin tespiti, bunların ortadan kaldırılması ve yeni tedavi seçeneklerinin ortaya çıkması ile yaşlanmak daha güzel olacaktır.

Son güncelleme:
Paylaş:
TSH (Tiroid Uyarıcı Hormon) Testi Nedir? Pre-school children with hydatid lung disease. Platelet rich plasma - prp Evaluation of corneal topographic changes and surgically induced astigmatism after transconjunctival 27-gauge microincision vitrectomy surgery Şu psikanaliz sanatı- thomas ogden Long-term results of chronic achilles tendon ruptures repaired with v-y tendon plasty and fascia turndown Effects of ıvabradine on 6-minute walk test and quality of life in patients with previously ımplanted crt-d Foot and/or ankle problems following limb alignment changes in uni-compartmental knee arthroplasty The global impact of the covıd-19 pandemic on the management and course of chronic urticaria Congenital non-familial unilateral basaloid follicular hamartoma Fibroblast growth factor-23 and carotid artery ıntima media thickness in chronic kidney disease Robotic radical cystectomy with ıntracorporeal studer pouch formation for bladder cancer: experience in ninety-eight cases Chronic recurrent multifocal osteomyelitis: a multidisciplinary experience of 22 pediatric cases with a mean follow-up of 27 months erhan okay 1, kadir ulu 2, ferhat demir 2, tarık sari 3, samir zeynalov 4, ayse nur toksoz yildirim 5, begumhan baysal 6, t Bağlanma- john bowbly Trans-arterial radioembolization with yttrium-90 of unresectable and systemic chemotherapy resistant hepatoblastoma in three toddlers Euroaspıre-ıv: european society of cardiology study of lifestyle, risk factors, and treatment approaches in patients with coronary artery disease: data from turkey Joker filmi psikolojik analiz- psikopat/antisosyal kişilik bozukluğu The effect of corneal infiltrates on densitometry and higher-order aberrations Dora- sigmund freud The time in therapeutic range and bleeding complications of warfarin in different geographic regions of turkey: a subgroup analysis of warfarın-tr study

Kanser İçerikleri