Çocuğun 0-6 yaş dönemi gelişim sürecinde mahremiyet eğitiminin önemi büyüktür. Birçok ebeveyn çocuğuna bu eğitimi vermek için uzun yıllar bekler. Ama insan kişiliğinin temeli okul öncesi dediğimiz 0-6 yaş döneminde atılır.
Mahremiyet eğitimi ile çocuk kendisinin, vücudunun ve özel alanlarının farkına varır. Ayrıca hem kendisinin hem de diğer insanların sınırlarını öğrenir.
Peki ebeveynler olarak çocuğumuza mahremiyet eğitimi verirken nelere dikkat etmeliyiz?
Çocuğa mahremiyet eğitimi verilirken “günah, ayıp” gibi kelimeler yerine “mahrem” kavramı kullanılmalıdır. Bu kavram çocuğun algılayabileceği kelimeler kullanılarak anlatılmalıdır.
Çocuğun fobi geliştirmemesi için bu eğitimin korku ve endişe uyandırmaması gerekir. Bu nedenle hayatın doğal akışında verilmelidir. Mahremiyet eğitiminin amacı çocuğa utanç duygusuyla çekingenlik kazandırmak değildir.
Çocuğa vücudundaki mahrem alanlar tanıtılmalıdır. Bu alanlar; dudak, göğüsler, kalça ve bacak arası olmak üzere 4 bölgeden oluşmaktadır. Bu alanlara yalnızca ihtiyaç halinde bakım verenin (anne, nene, dadı) yaklaşabileceği 2 yaşından itibaren anlatılmalıdır.
Ayrıca ebeveynlerin, 4 yaşından itibaren çocuğa dokunacağı durumlarda, ona nedenini açıklayarak yaklaşması önemlidir. Çocuğun öz bakımıyla olabildiğince az kişi ilgilenmelidir.
Mahrem alanlar hakkında son derece hassas ve titiz davranılmalıdır. Çocuğa mahrem alanları ile ilgili şakalar yapmaktan kaçınılmalıdır.
Küçük yaştan itibaren çocuğun kıyafetlerini başka insanların yanında değiştirmemek çocuğun beden imgesi geliştirebilmesi için oldukça önemlidir.
Aynı zamanda alt değiştirme esnasında çocuğu farklı bir odaya götürmek, mahremiyetine saygı gösterdiğimizi çocuğa hissettirecektir.
Çocuğun cinsiyeti ne olursa olsun 3-4 yaşından itibaren iç çamaşırı ile birlikte yıkanmalıdır. Çocuğa erken yaşlarda vücut temizliği ve giyinme gibi öz bakım becerileri kazandırılmalıdır.
Çocuğa mahremiyetinin ihlal edildiği durumlarda tepki göstermesi, bağırması ve yardım istemesi gerektiği, ayrıca telefon numaramız, adresimiz ile 155 Polis İmdat, 156 Jandarma, 112 Acil gibi önemli numaralar mutlaka öğretilmelidir.
Olası bir istismar durumunda çocuğumuzun durumu bizimle paylaşabilmesi için bu rahatlık kendisine verilmelidir. Mahremiyeti ihlal edilen çocuğun anlattıkları ciddiye alınmalı ve gerektiğince davranılmalıdır.
Ebeveynlerin sevmek, öpmek, yıkamak gibi sebeplerle çocuğa isteği dışında, zorlayıcı yaklaşımlarının onun korunma reflekslerini zedeleyeceği unutulmamalıdır.