ÇOCUĞUMA NASIL SINIR KOYMALIYIM? Anne-babaların en çok zorlandığı, nasıl yapacağı konusunda en çok kaygıya kapıldığı ve bu yüzden ikileme düştüğü konulardan biri de çocuğa sınır koymaktır. Çoğu anne-baba sınır koymanın gerekliliğine inanır fakat bunu nasıl yapacağını bilemez. Öncelikle sınır koymanın ne demek olduğunu anlamak gerekir. Sınır koymak aslında çocuğun haklarının nerede başladığını ve nerede bittiğini anlamasına yardımcı olmaktır. Ebeveyniyle arasında olan güven ilişkisini bozmadan kural öğretmektir. Sınır koyma çocuğa hangi davranışının doğru olduğunu, hangi davranışının yanlış olduğunu, seçtiği davranışını gerçekleştirdiğinde karşısına hangi sonucun çıkacağını öğretir. Seçmiş olduğu davranışlarının sonucunda sorumluluk almayı da öğretir. Sınır koymayla birlikte çocukların öz kontrol becerileri gelişir. Sınırlar sayesinde istedikleri şeylere her an ulaşabilmelerinin mümkün olmadığını da öğrenir. Anne-baba olarak sınır koymaya çalıştığınızda çocuğunuzun sizi sevmeyeceğinden endişe duyabilirsiniz. Fakat unutmamanız gereken nokta sınır koyarken güvenli bağınızı zedelemeyeceğinizdir. Duygularını anlayıp geri yansıtıp örselemediğinizde çocuk kendini daha çok güvende hisseder. Çocuklara sınırlar yürümeye başladıkları, bağımlı durumdan yavaş yavaş çıkıp bağımsızlaşmaya başladıkları dönemde öğretilmeye başlanabilir. Küçük yaşlarda sınırların farkında olan çocuklar ileriki yıllarda toplumsal kurallara da daha kolay adapte olur ve sosyal becerileri belirgin şekilde gelişir. Çocuklara sınır koyarken dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar vardır. Çocuğa öğretilmek istenen sınırlar oldukça kısa, net ve çocuğun yaşına uygun anlayabileceği bir dilde olmalıdır. Sınır koyarken çocuk asla tehdit edilmemelidir. Örneğin, onu yapmaya devam edersen seni öğretmenine şikayet ederim ya da senin annen olmam gibi cümleler söylenmemelidir. Özellikle 7 yaşına kadar olan dönemde çocuklarda soyut işlemler gelişmediği için henüz somut işlemler döneminde oldukları için tehditleri gerçek olarak algılarlar ve duygusal anlamda örselenmiş olurlar. Sınırlar uygulanırken aile bireyleri ortak bir dil kullanmalıdır. Aile bireylerinin biri tarafından sınırlar uygulanırken bir diğeri tarafından ihlal edilmemelidir. Tutarlı bir şekilde uygulanmalıdır ve koyulan kural her zaman her yerde geçerli olmalıdır. Evde koyulan kurallar anneanne ya da babaanne evinde esnetilmemeli, bir defadan bir şey olmaz diye düşünülmemelidir. Çünkü çocuk için bir defa esnetilebilen kural her zaman esnetilebilirdir. Sağlıklı sınır belirlemenin 4 aşaması vardır: 1- Çocuğun duygularını kabul edin ve çocuğa geri yansıtın Örnek: Daha çok tablet oynamak istediğini biliyorum, bunu çok seviyorsun. 2- Sınırları kısa ve net bir şekilde ifade edin Örnek: Fakat tablet bu kadar uzun süre oynamak için değildir. 3- Uygun alternatif sunun Örnek: Tablet yerine birlikte en sevdiğin etkinliği yapabiliriz 4- Son seçimleri ve sonuçlarını ifade edin Örnek: Daha fazla tablet oynamayı seçersen; yarın hiç tablet oynamamayı da seçmiş olursun Çocuk kurala uymamakta ısrar ediyorsa sakin ve kararlı bir ses tonu ile kuralı tekrarlayın. Uymamaya devam ediyorsa davranışının sonucunu yaşamasını sağlayın. Engellendiği için öfke krizine giriyorsa susması için istediğini yapmayın. Bu ona ikincil bir kazanç sağlayacaktır. Öfke krizi anında çocuğun güvenliğini sağlayarak göz temasını ve ilginizi kesin, sakinleştikten sonra yaptığı davranış üzerine konuşun. Tüm çabanıza rağmen kendinizi zorlanıyor hissediyorsanız bir uzmandan destek alın.