BYPASS NEDİR? KORONER BYPASS AMELİYATI NEDİR? Bypass İngilizce ’de bir şehir ya da kapalı bir yolun etrafından dolaşmak anlamında kullanılır. Bypass kelimesi basit olarak köprüleme olarak bilinir. Bu tanım için karayolu üzerinden geçen köprü kavşak sistemlerinden esinlenmiştir Temel amacı tıkalı olan damarın arkasında kalan ve beslenemeyen bölgeye bir başka damar kullanarak kan sağlanmasıdır.  Bypass kelimesi ilk olarak kara yollarında tıkalı olan ya da çok sık kullanılan ana yola alternatif olarak aynı yere çıkan başka bir yol (tali yol) olarak kullanılmıştır.   Kalp cerrahisinde bypass terimi ilk defa tıkalı kalp damarına ana damar aortadan bacaktan alınan  toplardamar ile kan sağlanması ameliyatında kullanılmıştır. Aort ana damarından kalbî besleyen koroner damara bypass yapıldığından ‘’AORTOKORONER BYPASS’’ diye açıklanmış ve isimlendirilmiştir. Sonrasında Koroner Arter Bypass ameliyatı daha sık kullanılmaya başlamıştır. Coronary Artery Bypass Graft (CABG) bizde KABG haline dönüşmüştür. Kalbi besleyen damarlar bir taç gibi kalbi sardığından ‘’korona=taç’’ şeklinde koroner arterler diye adlandırılır. Korona zaten Covid-19 hastalığı yüzünden artık çok kullandığımız bir kelime oldu.   Dünyada Kalp Hastalıkları en sık görülen en çok öldüren hastalıktır. Bu hastalığın tedavisi için yapılan bypass ameliyatı kalça protezi ile en çok yapılan ameliyattır. Bypass kelimesi basit olarak köprüleme olarak bilinir. Temel amacı tıkalı olan damarın arkasında kalan ve beslenemeyen bölgeye bir başka damar kullanarak kan sağlanmasıdır.  Bypass kelimesi ilk olarak karayollarında tıkalı olan ya da çok sık kullanılan ana yola alternatif olarak aynı yere çıkan başka bir yol (tali yol) olarak kullanılmıştır. Koroner bypass ameliyatı bir açık kalp ameliyatıdır. Açık kalp ameliyatı kalp akciğer makinesi kullanılarak ve kalp durdurularak yapılan bir ameliyattır. Bu ameliyatta kullanılan damarlar toplardamarlar: venler veya atardamarlar: arterlerdir Bacak damar tıkanıklığı ve diğer bölgelerde de bypass ameliyatı yapılmaktadır. Bu ameliyat ile ilgili tüm bilgileri aşağıdaki videoda bulabilirsiniz: VİDEO: BYPASS AMELİYAT   Kalp Damar tıkanıklığı sonucunda hastalarda kalp kasına yeterli kan verilemediğinden özellikle başta efor sonrasında ‘’ göğüs ağrısı’’ olur. Göğüs ağrısı konusunda ilgili yazımı okuyabilir veya videoyu izleyebilirsiniz. Bypass kelimesi basit olarak köprüleme  olarak bilinir. Temel amacı tıkalı olan damarın arkasında kalan ve beslenemeyen bölgeye bir başka damar kullanarak kan sağlanmasıdır.  Bypass kelimesi ilk olarak karayollarında tıkalı olan ya da çok sık kullanılan ana yola alternatif olarak aynı yere çıkan başka bir yol (tali yol) olarak kullanılmıştır. Koroner bypass ameliyatı bir açık kalp ameliyatıdır. Açık kalp ameliyatı kalp akciğer makinesi kullanılarak ve kalp durdurularak yapılan bir ameliyattır. Bu ameliyatta kullanılan damarlar toplardamarlar: venler veya atardamarlar: arterlerdir. Aşağıda bacak toplardamarını görebilirsiniz. Göğüs Atardamarı; Toplardamar için sıklıkla bacaktan alınan toplardamar ve atardamar olarak  göğüsteki iman tahtası diye bilinen kemiğin her iki yanında bulunan ‘’göğüs atardamarı’’ yani İnternal Mammarian Arter ve sol koldan alınan kol damarı (radial arter) kullanılır. Bu damarların kullanılması vücudumuzda bir eksiklik yaratmaz. Kolda herhangi bir beslenme bozukluğu olmaz. Yerine çalışacak başka bir damar vardır. Tercihan göğüs damarı, kol damarı ve bacak damarı üçlü olarak kullanılır. Atardamar ve bacaktan alınan toplardamar kullanımı bypass ameliyatlarında standart uygulanan yöntemdir. Ameliyat sırasında bu damarlar kalbin yüzeyinde seyreden koroner atardamarlara dikilirler böylece damar sertliği sonucunda gelişen darlığın ilerisine kan akımı sağlanmış olur. Atardamarlar toplardamarlara göre daha uzun süre açık kaldığından tercih edilirler. Atardamarların açık kalma oranı 10 senede %95 civarındadır. Toplardamarlarda ise bu oran %50-70 arasında değişir. Koroner bypass ameliyatları, kalp-akciğer makinesi kullanılarak yapılır. Bu makine adı gibi kalp (pompalama) ve akciğer (kanı oksijenlendirme) organlarının görevini yerine getirir. Bu işlem sırasında kalp durdurulur. Bunun sebebi içinden kan geçmeyen kanın enerji stoklarını korumak ve zarar görmesini engellemektir.  Hastalar genelde kalbin durdurulduğunda bir daha çalışmayacağından korkarlar. Kalp içinden kan geçmeye başladığında hemen çalışmaya başlar. Çalışmasa bile (ki bu ender görülür) ilaç veya kalp pili ile çalıştırılır. Bu kalp pili geçicidir. Bir süre sonra kalp kendi ritmine kavuşur ve pile gerek kalmaz. Kalp Akciğer Makinesi kullanılırken vücut ısısı da düşürülür. Normalde 36 derece olan ısı 28-32 dereceye düşürülür. Bunun sebebi kalbin korunmasıdır. Kalp ameliyatları ile ilgili diğer sorularınızı ve cevaplarını aşağıda bulabilirsiniz. Kalp ameliyatlarında kesiler nelerdir?  Genelde büyük çoğunlukla göğsünüzün ortasında bulunan ‘’ iman tahtası!  olarak adlandırılan sternum kemiği üzerine yapılan bir kesi ile yapılmaktadır. Bazı kapak ameliyatlarında ve ameliyat tipine bağlı olarak koltuk altı, göğsün sol veya sağ yanından daha küçük kesiler ile operasyon yapılmaktadır. Kalp ameliyatları öncesinde neler yapılır? Kalp ameliyatları öncesinde Ekokardiyografi ve Koroner Anjiyografi ile teşhis konulduktan sonra ameliyat hazırlıkları yapılır. Hastaya kan tetkikleri, EKG ve akciğer filmi standart olarak yapılır. Sigara içen hastalarda akciğer kapasitesinin belirlenmesi için Göğüs Hastalıklarına danışılarak Solunum Fonksiyon Testi yapılır. 65 yaş üstü hastalarda şikâyet olmaksızın Şah Damarlarına ve Karın damarına bakmak için ultrason yapılır. Önceden felç ve benzer yakınmaları olan hastalar Nöroloji bölümünde değerlendirilir. MR ve Bilgisayarlı Tomografi ile değerlendirilir.  Kalp ameliyatlarının riski nedir? Kalp ameliyatlarında risk hesaplaması hastanın risk faktörlerine göre yapılır. Şeker Hastalığı (insülin kullanmak), KOAH ve sigara kullanımı akciğer kapasite düşüklüğü, önceden ameliyat geçirmiş olmak, obezite, kalp fonksiyonlarında zayıflık eşlik eden hastalıklar ve ameliyatlar  gibi faktörler risk hesaplamasında kullanılır. BAĞLANTI: BYPASS RİSKİ NASIL HESAPLANIR? En sık yapılan Koroner Bypass ameliyatı risk hesaplanması ile ilgili aşağıdaki videoyu izleyebilirsiniz.  Kalp ameliyatından sonra Yoğun Bakımda ne kadar kalınır? Kalp ameliyatlarından sonra Yoğun Bakımda bir gece kalınır. Ertesi gün kontrolleri yapıldıktan sonra normal yatağınıza servise çıkabilirsiniz.  Şeker hastaları, akciğer sorunları olanlar ya da kalbi zayıf olanlar bir günden fazla yoğun bakımda kalabilirler. Kalp ameliyatlarından sonra iyileşme süreci nedir? Kalp ameliyatlarından sonra hastanedeki iyileşme süreç, 1 gecelik Yoğun Bakım Ünitesinden sonra 5-6 gün servis süreci ile devam eder. Taburculuk 5.-7.günde gerçekleşir. Göğüs kemiğinin iyileşmesi 4-6 hafta sürdüğünden bu dönemde sağa sola dönülmemesi ve mümkün olduğunca kollardan destek alarak kalkılması önerilir.  Kalp ameliyatlarından sonra ne zaman normal hayatıma ne zaman dönerim? Kalp Normal aktivitenize dönmeniz 6 haftalık sürecin sonunda tamamlanır. Bu süre hastaya göre değişir. Ameliyatlarından ne kadar sonra normal hayatıma dönebilirim? 4 haftadan sonra araba kısa mesafelerde kullanabilirsiniz. BAĞLANTI: KALP AMELİYATLARINDAN SONRA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER Kalp ameliyatından sonra yeniden ameliyat olmam gerekir mi? Risk faktörlerini sigara, şeker ve kolesterol kontrol ederseniz böyle bir sorunla karşılaşma şansınızı azalır. Bunda diğer önemli bir etken de damar yapınızdır. Damar yapısı ince ve kireçli olanlar da bu daha sık görülür. Kalp ameliyatından sonra malulen emekli olabilir miyim? En Sık sorulan sorulardan biri de budur. Bu raporlar Sıhhi Kurul toplanan büyük devlet hastanelerinde verilmektedir. Ameliyat raporlarınız ile bu hastanelere başvurduğunuzda son tetkiklere göre bir rapor verilir. Eğer kalbinizde normal çalışma hayatını sürdüremeyecek bozulmalar varsa, malulen emekli olabilirsiniz. Kalp ameliyatı olanlar Viagra kullanabilir mi? Kalp ameliyatı olanlar doktorlarının önerisi doğrultusunda Viagra kullanabilirler. Son kontrollerine göre bu ilacı sadece Doktor önerisi ile kullanmaları gerekmektedir.