Kişiler bazen çarpıtılmış düşüncelere sahip olabilirler. Bu çarpıtılmış düşünceler kişiyi depresyona sokabilir, kaygı uyandırabilir. Bilişsel davranışçı terapide bu çarpıtılmış düşünceler tespit edilir ve yerine daha uygun, mantıklı olanlarla değiştirilmeye çalışılır. Bu düşünce hataları aşağıdaki gibidir: 1.Meli Malı Şeklinde Düşünme Kişi bu düşünme şeklinde kendisine, başkasına, dünyaya karşı kurallar koyar ve onların o şekilde davranmasını bekler. Herkesi mutlu etmeliyim, kimse hakkımda kötü düşünmemeli, her zaman en iyi olmalıyım, insanlar işe zamanında gelmeli, öfke ve kıskançlık duymamalıyım şeklindeki düşünceler bu çarpıtılmış düşünce biçimine örnek olarak verilebilir. Görüldüğü gibi kişi belli kurallar koymuştur ve herkesin bu şekilde davranmasını istemiştir. Bu düşünceleri gerçekleşmediğinde ise hayal kırıklığı, öfke, engellenme ve suçluluk duyguları hissedebilecektir. 2.Keyfi Çıkarsama Kişi elinde yeterince kanıt yokken hatta bazen tersine kanıtlar varken bazı çıkarımlar yapar. Sorumluluğunu yeterince yerine getirmeyen birini gördüğünde kişinin, “bunu beni sinir etmek için yapıyor” şeklinde düşünmesi keyfi bir çıkarsamadır. Çünkü elinde kanıt yoktur. Bunun dışında elinde tersine kanıtlar bulunan birinin olayı çarpıtması da keyfi çıkarsamaya girer. Örneğin çok güzelsin diyen biri hakkında, sadece kibar davranmak için böyle söylüyor şeklinde düşünmek eldeki kanıtların tersini düşünerek çıkarım yapmaktır. 3.Aşırı Genelleme Kişi bu çarpıtmada sınırlı sayıda örnekten yola çıkarak belli kurallar oluşturmuştur. Mesela bir kere aldatılan bir kadının “tüm erkekler güvenilmezdir” demesi bu çarpıtma ve düşünme hatasına örnek olarak verilebilir. Başına bir kere aksilik gelen birinin “tüm aksilikler beni buluyor” şeklinde düşünmesi birkaç kişi tarafından anlaşılmayan birinin “kimse beni anlamıyor” demesi bir dersten başarısız olan birinin kendini başarısız olarak nitelemesi bu çarpıtma türüne örnek olarak verilebilir. 4.Ya Hep Ya Hiç Şeklinde Düşünme Hayat bu insanlar için ya siyah ya beyazdır. Grinin tonlarına bu düşünme biçiminde yer verilmez. “Beni terslediği için o çok kötü biridir” ya da “bu sınavdan 100 alamazsam başarısız olurum” şeklindeki düşünceler örnek olarak verilebilir. 5.Felaketleştirme Kişi bu düşünce hatasında hep en kötüsünü düşünür. Pireyi deve yapmak sözü tam bir örnek olarak verilebilir. Kişi geleceği kötümser bir şekilde yorumlar. Mesela panik atağı olan birisinin hızlanan kalp atışlarını, ölüyorum şeklinde yorumlaması örnek olarak verilebilir. “Şu hayatta yapayalnız kalacağım” düşüncesi de bu çarpıtma türüne örnek olarak verilebilir. 6.Zihin Okuma Başka insanların aklını okumak ve çıkarım yapmaktır. “Benim acınası biri olduğumu düşünüyor” ya da “aptal biri olduğumu düşünüyor” şeklinde düşünmektir. 7.Etiketleme Kişinin kendine acımasızca, kötü, olumsuz sıfatlar, isimler takmasıdır. Beceriksizim, tembelsin, aptalın tekisin gibi etiketleyici kelimeler kullanmaktır. 8.Duygudan Sonuca Ulaşmak Bu şekilde hissediyorsam kesin bir şey var şeklinde düşünmektir. İçimde bir şey var kesin kötü bir şey olacak şeklindeki düşünceler örnek olarak verilebilir. 9.Büyütme Küçültme Kötü bir şeyi gözde büyüterek iyi bir şeyi küçültme eğilimine denir. Bu çarpıtmanın bir diğer adı da olumluyu yok saymaktır. İyilik yapan birinin “benim yerimde kim olsa aynısını yapardı” demesi bu çarpıtma türüne örnek olarak verilebilir. 10.Kişiselleştirme Kişinin kendine odaklanması ve her şeyi kendine yontmasıdır. Odaya girmeyen birini gören kişi “ben varım diye girmiyor” şeklinde düşünmesi, sunum yapan birinin arka sıralarda gülen iki kişiyi görünce “bana gülüyorlar” şeklinde düşünmesi örnek olarak verilebilir.