Bebeklerde dil bağı problemi bazen aileleri telaşlandırabiliyor. Peki, dil bağı nedir, neden olur? Dil bağı ne zaman kesilir? Ameliyat sonrası neler yaşanır? Acıbadem Fulya Hastanesi Kulak Burun ve Boğaz Hastalıkları Uzmanı Dr. Esin Özlem Atmış detaylarıyla bebeklerde dil bağı konusunu anlatıyor…
DİL BAĞI NEDİR?
Dilimiz gebeliğin 4. haftasında embriyolojik olarak gelişmeye başlar ve ilerleyen dönemlerde ağız tabanından ayrılma göstererek hareketli olabilecek hale gelir. ‘Frenulum’ denilen dil bağı, dilin hem hareket edebilmesini hem de dilin ağız tabanından ayrılmamasını sağlayan ve her insanda var olan bir yapıdır. İşte gebeliğin bu döneminde ayrılma bazen tam olarak gerçekleşemez ya da bu bağda normalden fazla bir kalınlık gelişirse, ’Dil Bağı (hipertrofik frenulum linguale, ankiloglossi )’ dediğimiz durum gerçekleşir.
BEBEKLERDE DİL BAĞININ ÖNEMİ NEDİR?
Dilimiz bebeklik döneminde emme fonksiyonunda çok önemlidir. Daha sonraki dönemlerde tat alma, yutkunma, yiyeceklerin yemek borusuna doğru taşınmasına yardım etme, ağız içerisindeki gıdaları temizleme ve konuşmada (artikülasyonda) önemli rol oynayan bir organdır. Dil bağı olan bireylerde dilin hareketlerindeki kısıtlanmaya bağlı dil fonksiyonları da etkilenecektir.
TANI NASIL KONULUR?
Bebeklerde özellikle yeni doğan dönemde meme başını rahat kavrayamayan bebeklerde dil bağından şüphelenilir. İleri yapışıklıklarda bebek yeterince beslenemeyeceği için kilo kaybı ve huzursuzluk gibi semptomlar izlenebilir. Ayrıca bebek kendi tükürüğünü de yutmakta zorlanacağı için ağız salyasında da bir artış olabilir. Bu durumda annenin de yeterince süt verememesi nedeniyle meme başında bazı yaralar ya da memede şişlikler gelişebilir. Basit bir muayene ile bazen dil basacağı kullanarak bazen de bebeğin ağlama esnasındaki ‘’V’’ şeklini almış dil görünümünden tanı konulabilir. Daha büyük çocuklarda ise dillerini hareket ettirmeleri ya da dışarı çıkarmaları istendiğinde çocuk dilini rahat hareket ettiremez. Konuşma zamanı gelen çocuklarda ayrıca dilin dişlere teması ile çıkarılacak olan ’d,n,t,l’ gibi harflerin artikülasyonunda bozukluk olabilir.
OPERASYON NE ZAMAN UYGULANIR?
Herhangi bir klinik bulgu vermeyen dil bağları takip edilebilir, çünkü bazen bu bağ kendiliğinden de gevşeyebilmektedir. Ancak bir semptom veriyorsa ’frenotomi’ denilen dil bağı kesilmesi işlemi uygulanabilir. Küçük bebeklerde kolaylıkla bölgesel bir uyuşturma sonrasında küçük bir makas yardımıyla bu işlem yapılabilir. Bu bölgede herhangi bir damar ya da sinir bulunmadığı için ağrısız bir işlemdir.
DİL BAĞI AMELİYATI SONRASI
Çocuk işlemin hemen ardından beslenmesine devam edebilir. Bazen çok geniş frenulumlarda bir veya iki dikiş atılarak açıklık kapatılmak durumunda kalınabilir. Çok nadiren işlemden çok korkan daha büyük çocuklarda yatıştırıcı anestezi ile veya çocuğu tam olarak uyutarak da bu işlem gerçekleştirilebilir. Beslenmeyi ciddi bozan durumlarda bu işlem beklemeden yapılmalıdır. Bunun dışında, acil olmamakla birlikte, operasyonun olabilecek en kısa zamanda yaptırılması önerilir.