Tırnak batması ayak tırnağı hastalıklarının %20 sini oluşturmaktadır. Erkeklerde kadınlara oranla daha fazla görülen tırnak batması özellikle 20 ve 30 yaşlarda sık görülmektedir. Başlangıçta hafif belirtilerle kendini gösteren tırnak batması ilerleyerek fiziksel aktivite kalitesini düşürdüğü gibi ayak sağlığını da bozmaktadır.
Klinik olarak tırnak batması hafif orta ve şiddetli olarak tanımlanmaktadır. Tırnak batması tedavi edilirken bazı kriterler önemlidir.
Tırnak batması tedavisinde;
Tırnak batığının evresi,
Tırnağın nasıl battığı,
Bireyin fiziksel aktivitesi,
Batık tırnağa neden olan unsurlar,
Ayağın biyomekaniği gibi durumlar
Değerlendirilerek tercih edilen yöntemler batan tırnağın tedavisinde başarı oranını arttırmaktadır.
Tırnak batması evreleri:
Hafif batan tırnak
1.evre 2. Evre batık tırnak:
Tırnak etrafını çevreleyen yumuşak dokuda hafif kızarıklık, ısı artışı ve temas edildiğinde acı oluşturan iltihapsız ve akıntısız tırnak batma problemidir. Batan tırnağın bu evresinde koruyucu önleyici ve destekleyici tedaviler ve bakımlar uygulanabilir.
Podolojik ayak bakımı (doğru tırnak kesiminin yapılması)
Tırnak plağının tırnak yatağı ile temasını önlemek için tırnak kanalına yerleştirilen steril tampon uygulaması
Fiberglas (cam elyafı) tırnak bandı ile tırnak plağını düzenleyerek rehabilite etmek
Orta batan tırnak:
3. Evre batık tırnak
Periungual dokuda kızarıklık şişme, ısı artışı 1. Ve 2. Evreye oranla daha yoğundur. Apse ve akıntı olmasa da dokunulduğunda ağrı ile karakterizedir. Uygulama öncesi ve sonrası yüzeysel antibiyotik kullanımına ihtiyaç duyulabilir.
Podolojik yaklaşım ile medikal ayak bakımı ve pansuman (doğru tırnak kesiminin yapılması )
Tırnak plağının tırnak yatağı ile temasını önlemek için tırnak kanalına yerleştirilen steril tampon uygulaması
3 parçalı tel uygulaması ile tırnak kenarlarının tırnak yatağı ile temasını engelleyerek ciltte oluşacak reaksiyonu önlemek, mevcut ağrının giderilmesini sağlamak ve bütünlüğü bozulmuş tırnak çevresi derisinin iyileşmesini hızlandırmak
İyileşmiş tırnak batık probleminin nüks etmesini önlemek için fiberglas (cam elyafı) tırnak bandı ile tırnak plağını sabitleyip tırnak yatağının onarılmasını sağlamak
İleri düzey batan tırnak:
4. Evre batık tırnak
Tırnak batması problemlerinde ileri seviyede değerlendirilen bu evrede tırnağı çevreleyen ciltte kızarıklık, şişme, ısı artışı ve ağrı ileri düzeydedir. Tırnak kenarındaki periungual bölgede granülüzasyon doku gelişirken iltihaplı akıntı mevcuttur. Klinik olarak 6 aydan uzun süren batık tırnak şikâyetlerinde, kronik tırnak batması tanısı konabilmektedir.
Multidisipliner (çoklu disiplin- ilgili doktor ve Podolog ortak çalışma ) yaklaşım ile doktorun uygun gördüğü tedavi (sistemik antibiyotik tedavisi gerekebilir) ve yönlendirmesine bağlı olarak podolojik bakım ile mekanik destek sağlanır.
Doktor takibinde uygun zamanda uygulanacak Ortoniksi ( 3 parçalı tel, omega tel ve tırnak bandı) tekniği iyileşme sürecini hızlandıracağı gibi tırnak çekim işlemlerine gerek kalmadan tırnak batmasını tedavi edecektir.
Tedavisi tamamlanmış tırnak batmasının tekrar oluşmasını önlemek için medikal bakımlara devam edilir.
Ortoniksi prensibi şöyle işler:
Tırnak teli uygulaması
Tırnağın formuna, batığın şekline göre kesilmiş titanyum tellerin uç kısımları hafif kanca haline getirilerek tırnak oluklarından tırnak plağına takılır. Tırnak plağının orta hattında birleştirilip sabitlenir. Sabitlenen tel mikro kuvvet ile tırnak kenarlarından yukarıya doğru çeker iken orta hattan tırnağı tırnak yatağına iter. Böylelikle parmak derisiyle teması engellenir. Tırnak stabilizasyonu sağlanarak tırnağın uzama hızı da göz önünde bulundurup 4 ile 8 ay sürmektedir. Tırnak telinin uygulandığı süreçte hiçbir şikâyet olmamaktadır. Günlük yaşamına devam edilmektedir.
Tırnak bandı uygulaması
Tırnağın genişliğine göre tercih edilen tırnak bandı uygulaması en sakin uygulamalardan biridir.
Tırnak plağını freze ile temizledikten sonra solüsyonla silerek yağı alınır. Tırnağa uyumlu özel yapışkan ile tırnak plağına sabitlenir. Cam seramikten üretilmiş bu bantlar elastik fakat düz yapıdadır. Konveks tırnak formuna göre şekillenen bu bant zamanla kendi düz formuna dönmeye çalışır. Bu etkiyle banda yapışık olan tırnak plağı oluşan kuvvet karşısında genişlemeye başlar. Bant uygun bir seviyeye geldikten sonra stabil kalır ve tırnak uzama sürecinde tırnak plağını destekler.
Tampon uygulamaları
Genellikle hafif tırnak batmalarında tercih ettiğimiz bir yöntemdir. Tırnağın lateral kenarlarından steril sünger tampon ile tırnak ve tırnak oluğu teması engellenir. Hastaya eğitim verilerek 3 gün arayla tamponun değiştirilmesi sağlanır.
Knezio tapeng
Tırnağın lateral kenarlarına ve distal uçuna yapıştırılan bantlar ters kuvvet uygulanarak tırnak olukları açılır.
Tırnak batıklarında birkaç tekniğin bir arada uygulandığı durumlarda olabiliyor. Podolog problemi gözlemleyip tamamen kişiye ve probleme özel bir yaklaşım ile uygulama yapar.
Tırnak batmasının nedenleri:
Kalıtsal olarak tırnak plağı kenarlarının yatağa doğru kıvrık olması batık sorunu yaşama eğilimi gösterebilmektedir.
Ayakkabıların dar ve küçük, gereğinden fazla yüksek topuklu olması ayağın biyomekanik formuna uymayan ayakkabılar giyilmesi parmak eklem hareketlerini kısıtlayarak tırnakların baskıya, darbelere maruz kalmasına buna bağlı olarak tırnak plağının şeklinde değişikliklere ve daralmalara neden olmaktadır.
Tırnağın tırnak kanallarından içeri girecek şekilde çok kısa kesilmesi tırnağın gömülmesine ve ete batmasına, aşırı uzun bırakılması ise tırnağın rollonlaşmasına neden olmaktadır.
Pedikür salonlarında ‘’batık çıkartma işlemi’’ olarak tanımladıkları tırnak plağının kenarlarının hatalı kesimi geçici süreyle rahatlanma sağlasa bile zamanla tırnak batığını kronikleştirmektedir.
Tırnak etrafındaki kütiküllerin kesilmesi ( tırnak plağının statiği için gerekli olan tırnak etrafı etlerinin kesilmesi ) tırnak kanallarının sertleşmesine, konvolut tırnak gelişmesine ve tırnak yatağının daralmasına neden olmaktadır.
Çocukluk ve ergenlik döneminde hormon değişimleri hızlı büyüme metabolizmanın hızına bağlı terleme, yetersiz ayak hijyeni ve genetik faktörler.
Gebelikte yine hormon değişimi aşırı kilo artışı anne adayının postüründeki düzensizlik ve ödem gibi hamilelik problemleri
Obezitede aşırı kilo artışı, ayak hacminin genişlemesi gibi tetikçi unsurlar tırnaklarda enfeksiyonlu batıklara neden olmaktadır.
Spor aktivitelerinde özellikle parmak uçlarının darbelere maruz kalması tırnak plağı kayıplarına neden olur. Yeni oluşan tırnak plağı ortalama 6 aylık sürede tırnak yatağını örtmektedir. Bu süreçte tırnak plağının olmaması yürürken ilerlememizi sağlayan itme fazında yerden aldığı darbeyi absorbe edemez ve tırnak yatağının distalinden proksimale doğru kapanmalara neden olmaktadır.
Dar çoraplar tıpkı dar ayakkabılar gibi tırnağa baskı oluşturmaktadır.
Ayağın eklemsel deformasyonları ve parmak eklemlerindeki deformasyonlar tırnak formunun değişmesine ve yatağın daralmasına neden olmaktadır.
Özellikle yaşlı bireylerde tırnağın kalınlaşması, onikomikoz, kullanılan ilaçlar, sistemik hastalıklar ve tırnaklarını kesemedikleri için gereğinden fazla uzun olup zamanla şekil değiştirmesi tırnakta batık oluşmasına neden olmaktadır.
metabolik hastalıklar,
A vitamini, is0tern.n gibi ilaç kullanımları cildin ve tırnakların yağ ve nem kaybetmesiyle tırnak elastikiyeti azalır tırnakların rollonlaşmasına neden olmaktadır.
Ayakların aşırı terlemesi cildin aşırı yumuşamasına neden olarak direncini azaltmaktadır. Tırnak plağının, tırnak yatağında oluşturduğu mikro darbeler deri bütünlüğünün bozulmasına hasar gören derinin tırnak plağını yabancı bir cisim gibi algılayıp reaksiyon göstermesine ve sonrasında iltihaplı tırnak batığına dönüşmesine neden olmaktadır.
Tırnak batması tırnak plağında oluşan deformasyonlara bağlı olarak farklı şekillerde kendini gösterebilir.
İrritasyon ve enfeksiyonun geliştiği tırnak batığı
Periungual bölgede kızarıklık, ödem ve ağrı ile karakterizedir. İleri seviyede granülüzasyon gelişimi ve akıntı gözlenir.
Pençe-kerpeten formunda tırnak batığı
Tırnak ucuna doğru daralan tırnak plağı ve yatağı ile karakterizedir. Nadir de olsa enfeksiyon gelişebilir.
Tırnak plağının aşırı kalınlaşması sonucu tırnak kanallarına baskı yapması
Kalınlaşan ve elastikiyetini kaybeden tırnak plağı, tırnak kanallarında sertleşmelere ve nasırlara neden olur. Ağrı seviyesi yüksektir. Enfeksiyon söz konusu değildir.
Tırnağın parmak ucundan batması
Parmağın distalden gömülerek tırnak yatağını kısaltması ve tırnak plağının önünde engel oluşturmasıyla karakterizedir. Tırnak ucu tırnak yatağına gömülür ve ağrı oluşturur. Enfeksiyon gelişebilir.
Halk arasında tırnak batması, tırnak batığı, batan tırnak, batık tırnak, tırnağın kenarlara batması gibi ifade edilen onicocriptosis oluşumu değişkenlik gösterse de her yaş grubunda rastlanabilen kişinin sosyal, psikolojik ve fiziksel sağlığını etkileyen tırnak problemidir.
Tırnak batığı problemi yaşayan bireyler çözüm ararken genellikle yanlış ve hatalı uygulamalara maruz kalmaktadır. Çoğunlukla batan tırnak hatalı ve yanlış yöntemlerle düzeltilmeye çalışılırken dönüşü olmayan tırnak deformasyonları oluşturmaktadır. Estetiğimizin ve sağlığımızın önemli bir parçası olan tırnaklarımız bozulduğunda psikolojik olarak olumsuz etkilenmenin yanında açık ayakkabıların tercih edilmemesine neden olmaktadır.
Podolojinin temel prensibi olan önce zarar verme yaklaşımı ile tırnak batıklarında koruyucu, önleyici, düzenleyici tedavi yöntemleri tercih edilmektedir.
İnsan sağlığını korumada ilk basamak olan sağlığa uygun kurallara büyük bir titizlikle özen gösterilen çalışma ortamında steril edilmiş alet ve cihazlarla, dezenfeksiyonu her uygulama sonrasında yapılan podoloji kabinlerinde ayak sağlığı konusunda eğitim almış tecrübeli podologlar tarafından ağrısız tırnak batması problemlerine kaliteli çözümler üretmektedir.
Ayak sağlığı merkezimize batık tırnak şikayeti ile gelen hastalarımız yapılan işlem sonunda mevcut ağrısı azalmış ya da tamamen ortadan kalmış olarak ayakkabılarını rahatlıkla giyebilmekte ve günlük yaşamınlarına kaldığı yerden devam edebilmektedir. Tırnak teli- tırnak bandı uygulamaları her yaş grubundan ( bebek, çocuk, yetişkin, yaşlı) bireylere rahatlıkla uygulanmaktadır. Batan tırnağın tedavisinde tercih edilen ortoniksi yöntemi tırnağın doğal uzama sürecini destekleyerek yapılan pratik bir uygulama olması nedeniyle tırnak plağında deformasyona neden olmaz dolayısıyla tedavi tamamlandıktan sonra tırnak statiğiniz bozulmaz estetik olmayan bir görüntü de oluşturmaz.
Non-invazif bir yöntem olan podolojik tırnak tedavilerinde nüks oranı çok düşüktür. Bu nedenle tırnak batıklarında podolojik tekniklerle tedavi yöntemi sık tercih edilmektedir.