BAŞAĞRISI MİGREN - GERİLİM BAŞAĞRISI
Baş ağrılarını oluşturan 5 mekanizma vardır:
1-Gerilim Tipi:
Birçok başağrısı boyun çevresindeki kasların kasılması ile oluşur.
Gerilim tipi baş ağrıları yanlış postur, sıkıntı, üzüntü, depresyon, anksiyete, bunaltı, boyunda kireçlenme, boyun fıtıkları, boyunda düzleşme sebepli olabilir.
2-Damarsal:
Kafatası içindeki ve çevresindeki kan damarları gerilebilir. Bu da ağrıya neden olur.( migrende olduğu gibi nöronlardaki elektrik bozukluğu damarlara yansır ve damarlar gerilir ağrı yapar. )
3-Kafa içi basıncı:
Bazı tümörler, İskemik inme ( felç ), hematom ( kanama ), organik sebepler
( menenjit ) kafa içi basıncını arttırarak beyin zarlarını gererek ağrılara sebep olabilir.
4-İltihaplar:
Göz, kulak, burun, diş, sinüs iltihaplanmaları baş ağrılarına sebep olabilirler.
5-Nörojenik veya Epileptik Baş ağrıları:
Trigeminal nevralji, Glossofaringeal nevralji, Migren, Epilepsi (sara) gibi bazı rahatsızlıklar başağrısı sebebi olabilirler. Burada ağrı elektrik bozukluğuna bağlı olur
BAŞAĞRISI ÇOCUKLUK ÇAĞINDAN İTİBAREN HER YAŞTA VE HERHANGİ BİR ZAMANDA ORTAYA ÇIKABİLİR.
MUTLAKA BİR KEZ BEYİN TOMOGRAFİSİ YA DA BEYİN EMAR'I ÇEKTİRMEK VE DETAYLI BİR CHEK UP YAPTIRMAK GEREKİR..
BAŞAĞRISININ EN SIK NEDENLERİ; MİGREN VE GERİLİM BAŞAĞRISIDIR.
BEYİN DAMAR TIKANIKLIĞINDA, BEYİN KANAMASINDA, TÜMÖR VEYA BALONCUK (ANEVRİZMA) VARSA, HİDROSEFALİ (BEYİN SUYU ARTIŞI) VARSA BAŞAĞRISI OLABİLİR.
SİNÜZİTTE DE BAŞAĞRILARI OLUR. FAKAT BU AĞRILAR DİĞER BAŞAĞRILARINDAN FARKLIDIR. MİGREN GİBİ ATAKLAR HALİNDE OLMAZ. AĞRI YILDA 2-3 KEZ OLUR VE ORTALAMA 1 HAFTA SÜRER. MİGRENDE İSE AYDA BİRKAÇ KEZ TEKRARLAR AĞRI VE YILLARCA SURER VE TETİKLEYİCİ FAKTORLER VARDIR. BİRÇOK HASTA SİNÜZİTİM VAR DİYEREK YILLARCA YANLIŞ TEDAVİ GÖRÜR VE BOŞ YERE İLAÇ KULLANIR.
YANİ SİNÜZİT DEDİĞİNİZ AĞRILAR ASLINDA MİGREN OLABİLİR !!!
MİGREN VE GERİLİM BAŞAĞRISI BİRARADA OLABİLİR.
MİGRENDE BULANTI, BAŞDÖNMESİ, KUSMA, UYUŞMALAR, KEÇELENMELER, BULANIK VEYA PARLAK IŞIKLAR- IŞIK PULLARI-IŞIK ÇİZGİLERİ GÖRMELER OLABİLİR.
MİGRENDE MİDE BULANTISI, HALSİZLİK, SİNİRLİLİK, DİKKAT DAĞINIKLIĞI, KONSANTRASYON GÜÇLÜĞÜ, ALGILAMA GÜÇLÜĞÜ, UYUMA İSTEĞİ OLABİLİR. HASTA IŞIKTAN VE SESTEN RAHATSIZ OLUR.
MENS DÖNEMİ, AÇLIK, UYKUSUZLUK, FAZLA UYUMA, BAZI YİYECEK VE İÇECEKLER, STRES, SOĞUK, SICAK, EFOR, EGZERSİZ, KOKULAR, BİLGİSAYAR EKRANI,CİNSEL İLİŞKİ MİGRENİ TETİKLEYİP BAŞLATABİLİR.
MİGRENDE AĞRI GENELDE ZONKLAR GİBİ ( DAMAR ATAR GİBİ ) OLUR VEYA MENGENEYE SIKIŞTIRIR GİBİ VEYA SAÇLARI ÇEKİLİR GİBİ VEYA KAFASINA ÇEKİÇLE VURULUYOR GİBİ VEYA KAFASINA VİDALIYOLARMIŞ GİBİ BİR AĞRI DA OLUR GÜNÜNÜZÜ MAHVEDER HİÇBİR İŞE KONSANTRE OLAMAZSINIZ
AĞRILAR, BAŞIN YARISINDA VEYA TÜMÜNDE, GÖZ ÜSTÜNDE, ENSEDEN-TEPESİNE YAYILIR TARZDA VEYA ENSEDE VE BOYUNDA YAYGIN OLABİLİR.
MİGREN ÇOCUKLARDA KISA SÜRELİ OLUR. OKUL BAŞARISI DÜŞEBİLİR. SADECE BAŞDÖNMESİ VEYA MİDE BULANTISI ŞEKLİNDE OLABİLİR. ÇOCUKLARDA BAŞAĞRISI VE BAŞDÖNMESİ VE DENGESİZLİK BİR ARADA İSE BEYİN TÜMÖRÜ AÇISINDAN MUTLAKA BEYİN MR GÖRÜLMELİDİR.MİGRENİ OLAN ANNE YA DA BABA NIN ÇOCUĞUNDA MİGREN GORULMESİ SIKLIĞI FAZLADIR.
ANKSİYETEDE, DEPRESYONDA VE UYKU BOZUKLUĞUNDA GERİLİM BAŞAĞRISI OLABİLİR. AYRICA MİGRENİ OLANLARDA DEPRESYON ve el bileğinde sinir sıkışması DAHA SIK GÖRÜLÜR.
MİGRENDE İLAÇLA AĞRILARIN TEDAVİSİ MÜMKÜNDÜR. AĞRILAR TAMAMEN ORTADAN KALDIRILAMAZ FAKAT SIKLIĞI VE ŞİDDETİ AZALTILABİLİR. İYİ BİR TEDAVİ İÇİN NORMAL BİLİNDİK AĞRI KESİCİLERDEN FARKLI ÖZEL İLAÇLAR ( KALP VE EPİLEPSİ VE DEPRESYON İLAÇLARI ) KULLANILIR.BAZI KALP İLAÇLARI MİGRENDE AĞRIYA NEDEN OLAN DAMAR GERİLMESİNİ DURDURUR.BAZI EPİLEPSİ İLAÇLARI İSE MİGRENDE ESAS SORUN OLAN BEYİN ELEKTRİK BOZUKLUĞUNU DÜZELTMEK İÇİN KULLANILIR.DEPRESYON İLAÇLARI VE KAS GEVŞETİCİLER İSE GERİLİM BAŞAĞRISINDA BEYİNDEKİ VE KASLARDAKİ GERGİN ELEKTRİĞİ AZALTARAK TEDAVİ YAPAR.
YANİ SONUÇ OLARAK AĞRI KESİCİLER SADECE GEÇİCİ TEDAVİ YAPAR HATTA FAZLA ALINDIKLARINDA İSE AĞRILARI ARTIRIRLAR !!!
AŞIRI AĞRI KESİCİ İLAÇ ALMAK İLAÇ BAŞAĞRISINA NEDEN OLUR. !!!
TANSİYON YÜKSEKLİĞİNE BAĞLI BAŞAĞRILARI VE BAŞTA AĞIRLIK HİSSİ, SALLANTI HİSSİ, UĞULTU OLABİLİR. FAKAT ÇOĞU TANSİYON HASTASI BAŞAĞRILARINI TANSİYONUNA BAĞLAR OYSA BU NADİR BİR ŞEYDİR.DOLAYISIYLA TANSİYON HASTASI İSENİZ VE BAŞAĞRILARINIZ VARSA ÖNCELİKLİ BAŞKA NEDENLER ARAŞTIRILMALIDIR. BAŞAĞRIM TANSİYONDANDIR DEYİP GEÇMEYİN !!!
GLOKOM (GÖZ TANSİYONU) DA BAŞAĞRISI YAPABİLİR.
FAKAT ÇOĞU GÖZ AĞRISI ASLINDA MİGRENDİR !!!
VASKÜLİTLERİN (DAMAR ROMATİZMASI) EN SIK BELİRTİSİ BAŞAĞRISIDIR. BERABERİNDE EKLEMLERDE AĞRI, ŞİŞLİK, AĞIZDA YARALAR, DERİDE LEZYONLAR VE KASLARDA BOZUKLUKLAR, FELÇ, EPİLEPSİ (SARA) NÖBETİ... VS OLABİLİR.
Migren bazen baş ağrısı olmadan sadece bulantı veya baş dönmesi ataklarıyla olabilir.!!!
Analjezik (Ağrıkesici ) Başağrısı
Analjezik (romatizmal ağrı kesiciler), narkotik (uyuşturucu özelliği vardır) ve ergotamin, triptanlar (migrende kullanılan ilaçlar) gibi ilaçların her gün kullanımı kronik süregen başağrısına yol açabilir ya da var olan migreni şiddetlendirebilir. Hastaların başağrısı için bu ilaçları gelişigüzel kullanmaları kesinlikle önlenmelidir. Yoksa gelişebilecek rebound başağrılarının "tedavisi" zordur. Bu ilaçlar bir ay içinde en çok 10 kere alınmalıdır. Migrenli hastalarda depresyon sıklığı arttığından, antidepresan eklenmesi de (trisiklikler ya da selektif serotonin geri alım inhibitörleri) gerekebilir.
Kas Gerilimi Başağrıları
Başın arkasındaki ve boyundaki kasların geriliminden kaynaklanır.
Migrenden ayrımı aslında zordur Migrenden ayrım için şu üç kriter yararlıdır: ağrı tipi (yama, band şeklinde), ağrı şiddeti (hafif ya da orta) ve eşlik eden belirtiler (gerilim tipi başağrısında tipik migren belirtileri bulunmaz). Buna karşın migren ağrıları her zaman zonklayıcı olmayabilir. (bazen %50'si)
Bazen hastalardaki ağrı tipi oldukça karmaşık bir görünümdedir ve kategorize edilemez. Örneğin hastada hem migren hem de gerilim başağrısı birbirini izleyen bir düzen içinde ortaya çıkabilir.
Konversiyon Bozukluklarına Bağlı Başağrıları
Psikolojik Başağrısı
Bu başağrılarının tanı ve tedavisi zordur. Hasta ağrı çekiyormuş gibi görünür. Nörolojik bulgular normaldir. İlaç ve fizik tedaviye rağmen ağrıların sıklığı ve şiddetinin giderek arttığını belirtir. Hastanın ve ailesinin artan endişeleri hekimi de endişelendirdiğinden gereksiz yere sayısız laboratuar ve radyolojik incelemeler yapılır. Başağrılarının hiçbir fiziksel nedene dayanmadığına aileyi inandırmak ve konversiyon nedenini ortaya çıkarmak tedavide sorun oluşturmaktadır.
Aslında ağrı yoktur. Beyin hastaya bir oyun oynamaktadır. Esas sorun hastanın ruhunda, bilinçaltında olan sıkıntıdır ve bunu başım ağrıyor diye yansıtır. Bazen hasta bilinçaltındaki sıkıntının farkında bile değildir.
ÇOCUKLARDA BAŞAĞRISI
Psikolojik, migrene bağlı, epilepsiye bağlı, göz hastalıklarına bağlı, kafatası-beyin-beyin suyu (BOS) nun anormalliklerine (hidrosefali, tümör), kan ve kemik iliği hastalıklarına, şeker hastalığına bağlı başağrıları ortaya çıkar.
Anemi (kansızlık)(kan düşüklüğü) de başağrısına neden olur. Ayrıca anemide uyuşukluklar, baş dönmesi, halsizlik, çabuk yorulma, çarpıntı, solukluk, öğrenme güçlüğü, unutkanlık olur. Çocuklarda başağrısı varsa mutlaka Beyin MR filmi çekilmelidir ve kan tahlili yapılmalıdır.
ÇOCUKLARDA MİGREN
Çocukluk başağrılarının en sık nedenidir. Genelde ailede başka bireylerde ya annede ya babada migren
vardır. Açlık, uykusuzluk, soğuk, stres, adet (mens), aşırı efor, bilgisayar ekranı, havasız ortamlar, bazı yiyecekler, vs ağrıyı başlatabilir. Çocuklarda başağrısı çok kısa sürer (dakikalar). Nadiren saatlerce olur.
7 yaş altındaki çocuklar genellikle migren ağrılarını anlatamazlar. 10 yaşlarına doğru ise giderek bu ağrıları tanımlamaya başlarlar.
Migren beyindeki bir elektrik bozukluğuna bağlı damarsal başağrısıdır. Damarlardaki genişleme ve daralmalar migrenin zonklama tarzındaki ağrılarını tetiklemektedir.
Ağrılar tekrarlamaktadır ve aralarda ağrısız dönemler vardır. Ağrı başlamadan önce aura adı verilen ve ağrının başlayacağını gösteren belirtilerin olduğu bir dönem olabilir. Aura esnasında çocuk dalgalanan çizgiler, parlak ışıklar, karanlık noktalar görebilir. Ancak bu aura dönemi bütün çocuklarda yoktur. Deride solukluk, aşırı yorgunluk, başın bir yanında veya alında zonklayıcı ağrı, karın ağrısı, kusma bulantı oluşur. Ruhsal durumunda değişiklikler, baş dönmesi, görme bulanıklığı, iştah artışı veya azalması eşlik edebilir. Migrenli çocukların % 70-90'nının ailelerinde de migren şikayetleri vardır ve çocuğun kişilik yapısı migrenli olan ebeveynine çok benzemektedir..
Parlak ve titrek ışıklar, gürültü, sinema veya TV, fiziksel veya ruhsal gerginlikler, anksiyete veya depresyon, tetikleyici rol oynamaktadır. Nadir olarak ta aşırı yorulma ve çok fazla güneş ışığı migrende tetikleyici faktör olarak rol oynayabilir.
Migren bazen farklı şekillerde ortaya çıkar!!!
1-Ani olan konfüzyon: Şuur bulanıklığı, şaşkınlık hali, sersemlik hali.
2-Baziler migren: Ani dengesizlik atakları.
3-Başağrısı olmadan, tekrarlayan kusma atakları.(mide problemi yoktur aslında)
4-Hemiplejik migren: Atak sırasında bir tarafta geçici felç hali olur. Bazen de felç kalıcı olur.
5-Oftalmoplejik migren: Görme ile ilgili semptomlar vardır.Başağrısı olmadan görme kaybı ya da skotomlar (parlak ışık çizgi ve zigzagları) olur.
ÇOCUKLARDA DENGESİZLİK ve BAŞDÖNMESİ NEDENLERİ
1-Migren
2-Psikolojik
3-İlaçlara bağlı
4-Genetik bozukluklar
5-Beyin tümörü
6-Efeksiyonlar (Serebellit) (Beyincik iltahabı)
7-Epilepsi (sara) (havale)
8-Kafa travması
9-Doğuştan olan beyin anomalileri
10-Lösemi gibi kan hastalıkları
11-Anemi ( kansızlık )
12-Hidrosefali (Beyin suyunun artması)
13-Kafa ve boyun travması (Baş ve çarpmaları)
14-Vitamin eksikliği veya diabet