Bağlanma kısaca iki kişi arasında kurulan özel bağdır. En önemli ve ilk yaşanan bağlanma anne ve çocuk arasında gelişen bağlanmadır. Her ne kadar anne ve çocuk arasındaki bağ olumlu gibi görünse de bazı durumlarda maalesef bu bağlanma doğru kurulamıyor ve kişinin hayatını büyük ölçüde olumsuz etkiliyor. Anne ve çocuk arasındaki bağın temelinde annenin, bebeğinin istek ve ihtiyaçlarını doğru anlayarak onları karşılaması yatıyor ve anne bu işaretleri görerek çocuğuna ilgi gösteriyorsa bu güvenli bir bağ oluşumuna yardımcı oluyor. Kurulan bu güvenli bağ ise çocuğun yetişkinlik dönemi ilişkilerini de olumlu etkiliyor. Bağlanma stilleri temelde güvenli ve güvensiz olmak üzere 2’ye ayrılır. Güvensiz bağlanma ise Kaygılı ve Kaçıngan bağlanma stillerini içinde barındırır.
Güvenli bağlanma adından da anlaşılacağı üzere anne ve bebek arasında güven temelleri ile kurulmuş sağlıklı bir bağlanma stilidir. Çocuk ebeveynin yanında kendini güvende hisseder ve ebeveyn gitse bile döneceğinden emindir. Güvenli bağlanan kişiler çocukluk ve yetişkinlik dönemlerinde hem olumlu benlik algısına ve hem de çevreleri hakkında olumlu algılara sahip olurlar. Kendilerine güvenirler ve kurdukları ilişkiler genellikle güvene dayalı, sağlıklı ve uzun sürebilen ilişkilerdir.
Kaçıngan bağlanma stilinde anne duygusal olarak zor ve ilgisizdir. Çocuğunun ihtiyaçlarını anlamakta zorluk çeker ve anlasa bile yapma konusunda geride kalmaktadır. Bu sebeple çocuk ebeveyn uzaklaşsa bile onun yokluğuna tepki göstermez. Kaçıngan bağlanan kişiler genel olarak çevresindeki insanlara karşı olumsuz algılara sahip olurlar. Özgüvenleri genellikle yüksek olsa da bunun sebebi çevreden yardım gelmeyeceğini ve kendi kendilerine yetmeleri gerektiğine olan düşünceleridir. Bu kişiler yetişkinlik dönemlerinde de ilişki yaşamaktan veya birileri ile bağ kurmaktan kaçınırlar. Aslında hayatlarında birini isterler ancak bu bağı kuracakları ‘doğru’ kişiyi bir türlü bulamazlar çünkü bir çok insan onlara yetersiz ve güvenilmez gelir. Bu sebeple ilişki kursalar bile bu ilişkiler sağlıklı ve uzun süreli ilişkiler olmaz.
Kaygılı bağlanma ise annenin bebeğinin ihtiyaçlarını tutarsız şekilde karşıladığında ortaya çıkar. Ebeveyn istikrarsız ve tutarsızdır. Bebek bazen ihtiyaçlarına cevap alabilirken bazen alamayabilir. Bu durum bebekte kafa karışıklığına sebep olduğundan kaygı içinde olurlar ve kolayca sakinleşemezler. Ebeveyn gittiğinde yüksek düzeyde korku ve kaygı yaşarlar, bu sebeple ebeveynin yanından bir an olsun ayrılmak istemezler, sürekli onları kontrol etme ihtiyacı duyarlar. Kaygılı bağlanan kişiler yetişkinlik dönemlerinde de var olan yakınlık ve ilgi ihtiyacından dolayı ilişki kurmaya devam ederler ancak bu ilişkilere genel olarak kaygı hükmeder. Karşı tarafın duygularından emin olamazlar ve sürekli terk edileceklerini düşünürler. Bu durum ise yaşanan ilişkilerin sağlıksız olmasına yol açar. Yaşadıkları kaygıdan dolayı genellikle ilişkilerinde trip atan ve karşı tarafın duygularını ölçmeye çalışan kişiler olurlar. Aslında kaybetme korkusunun sebep olduğu bu durum kendi ellleri ile karşı tarafı uzaklaştırmaktır.
Kendi bağlanma stilimizi bilmek önemlidir. Neye ihtiyaç duyduğumuzu ve ilişkiden ne beklediğimizi bilmek daha doğru kararlar almamızı sağlar, bu sebeple kendi bağlanma stilimizi öğrenmek aslında yaşadığımız ilişkileri de daha doğru anlamamıza ve şekillendirmemize yardımcı olacaktır. Belki ilişkinizde yaşadığınız ve çözemediğiniz problemler bağlanma stilinize dayanıyordur ve bunları çözmek sizi daha sağlıklı ilişkiler kurmaya yöneltecektir. Özellikle güvenli bağlanmaya sahip insanlar ile bağ kurmak sizin de bağlanma stilinizi olumlu yönde etkiler. Bu sebeple kaçıngan veya kaygılı bağlanma stiliniz varsa bile bu durum sizi korkutmamalıdır. Bağlanma stillerinizi kendini tanıyarak daha sağlıklı hale getirebilir ve dolayısıyla siz de sağlıklı bir ilişkiye sahip olabilirsiniz. Unutmayın hiç bir özelliğimiz değiştirilemez veya geliştirilemez değildir, önemli olan kendimize olan inancımız ve değişime olan isteğimizdir. Bağlanma stilinizi öğrenmek ve değiştirmek istiyorsanız terapi size yol gösterecek ve yarar sağlayacaktır. Sevgiler…