Mevsim geçişlerinde kendimizi yeterince koruyamadığımız zaman sıcaklık değişikliklerinden etkilenebilen solunum sistemimiz birde salgınla mücadele etmek zorunda. Sigara dumanı ve çevresel toksinlerin yanı sıra inflamatuar bir beslenmede akciğerlerimize zarar verebilir. Besleyici değeri zengin bir diyetse akciğerleri hastalıklara karşı daha dirençli kılarken, akciğer hasarını ve hastalık semptomlarını da azaltabilir. Bilimsel çalışmalarla desteklenen akciğerleri korumaya yardımcı besinleri yakından inceleyelim.
Mor, kırmızı renkli sebze ve meyveler
Kuş üzümü, böğürtlen, yaban mersini, kızılcık, kiraz ve kırmızılahana da antosiyaninler yüksek oranda bulunur. Bunlardan ara ara süper besinler olarak da bahsedilir. Çünkü sebze ve meyvelere kırmızı, mor rengini veren antosiyaninler hücreleri koruyarak kardiyovasküler sağlığı geliştirir, bunama ve kanser riskini düşürebilir. Bu kuvvetli pigmentler akciğeri ise oksidatif hasara karşı korur.
Biberler
Kuvvetli bir antioksidan olan C vitamininden zenginlerdir. C vitamini serbest radikal avcısı da olduğu için özellikle sigara içen bireylerde daha yüksek olan günlük gereksinimi karşılamak için önemli bir besindir. Bana kalırsa güneş ışığından tutunda soluduğumuz hava, stres ve kaliteli olmayan beslenmenin de etkisiyle zaten yeterince faktöre maruz kalan vücudunuzun antioksidan depolarını bir de sigara dumanına harcatmayın. Su da eriyen bir vitamin olan C vitaminin yüksek dozları daha iyi akciğer fonksiyonu sağlayabilir. Tabi uzman kontrolünde ilerlemeniz böbreklerinize yük bindirmemeniz için önemlidir. Sadece 1 orta boy tatlı kırmızıbiber tüketmek bile önerilen günlük C vitamini alımının %170’ini sağlar.
Pancar
Pancar kökü ve yeşillikleri akciğer fonksiyonuna faydalı olduğu gösterilen nitratlar açısından zengindir. Nitratlar kan damarlarını genişleterek kan basıncını düşürmeye ve oksijen alımını optimize etmeye yardımcı olurlar. Bu sayede akciğerlerde yüksek tansiyona neden olan kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) ve pulmoner hipertansiyon gibi rahatsızlıkları olan kişilerde fiziksel performansı ve akciğer fonksiyonunu olumlu yönde geliştirdiği gösterilir. Bunun yanı sıra pancar yeşillikleri akciğer sağlığı için önemli olan magnezyum, potasyum, c vitamini ve karotenoid antioksidanlarıyla doludur.
Zerdeçal
Güçlü antioksidan ve antienflamatuar etkileri sayesinde genel sağlığı geliştirmek için yaygın olarak kullanılır. Kurkumin zerdeçalın en aktif bileşeni olarak görülür ve akciğer fonksiyonunu desteklemek için özellikle faydalı olabilir.
Zeytinyağı
Polifenoller ve E vitamini gibi inflamasyon önleyici antioksidanları yoğun şekilde içerir. Akdeniz tarzı beslenmede zeytinyağı açısından zengindir. Bu nedenle akdeniz tarzı beslenme sigara içen, KOAH ve astımı olan kişilerde akciğer fonksiyonu olumlu yönde geliştirir.
Hamsi, Ton, Sardalya
Omega-3 zengini bu balıklar, güçlü bir antioksidan olan selenyumu da yüksek oranda içerir. Araştırmalar yüksek selenyum alımının akciğer kanserine karşı korumaya, astımlı kişilerde solunum fonksiyonlarını iyileştirmeye yardımcı olabilecek antioksidan savunmaları ve bağışıklık fonksiyonunu geliştirmeye yardımcı olabileceğini gösterir.
Koyu yeşil yapraklı sebzeler ve Mercimek
Salatalık yeşillikler, ıspanak ve lahana gibi sebzeler magnezyum mineralinden zenginlerdir. Bir dizi çalışmada daha yüksek magnezyum alımı daha iyi akciğer fonksiyonu ile ilişkilendirilir. Mercimek ise lifli yapısı ve yüksek magnezyum içeriğiyle akciğer sağlığını destekler.
Elma
Sonbaharla birlikte mevsimi de gelen elmanın sağlığımıza birçok yönden faydası vardır. Elma tüketimi daha düşük KOAH, astım ve akciğer kanseri görülme riskiyle ilişkilendirilmiştir. Bunun nedeni elmadaki kuvvetli flavanoidler ve C vitamini gibi yüksek olan antioksidan kapasitesiyle ilgili olabilir.
Domates
Sarı, turuncu, kırmızı sebze ve meyvelere rengini veren karotenoid antioksidanları akciğer sağlığını korur ve geliştirir. Likopen bunların en meşhurlarındandır ve domates ve domates salçası gibi ürünlerde yüksek oranda bulunur. Domates ve ürünlerinin tüketimi solunum yolu enfeksiyonu riskini düşürebilir ve akciğer fonksiyonunu geliştirebilir. Bu nedenle astım ve akciğer kapasitesini etkileyen hastalığı olan bireyler için öne çıkan besinlerdendir.
Yeşil çay ve kahve
Çayın antioksidan ve anti-inflamatuar kapasitesini oluşturan kateşinler, yeşil çayda epigallo kateşin gallat (EGCG) formunda konsatre şekilde yer alır. Akciğer fonksiyonunu bozan skarlaşma (yara) ile karakterize bir hastalık olan pulmoner fibrozis hastalarında dokuların skarlaşmasını engellediği gösterilmiştir. Kafeinli ve antioksidan özelliğiyle kahve de kan damarlarını açıcı özellik göstererek astımlı kişilerde semptomları azaltabilir.