Ağrılı adet görmek, yaşam kalitesini ciddi anlamda olumsuz etkileyen bir durumdur.
Adetlerin sancılı geçmesi, ilk adetten itibaren olabilir. Biz buna Primer Dismenore diyoruz. Bazen de yıllar sonra adetler ağrılı olmaya başlar. Bu duruma da Sekonder Dismenore diyoruz.
Primer dismenorede çoğunlukla nedeni bilemiyoruz. Bildiğimiz nedenlerin bir kısmında genital organlarda doğuştan olan anormallikler yer alır. Rahimin şekil anormallikleri ( uterus didelfis, uterus bikornis, uterus arkuatus gibi) veya rahim içinde doğuştan bantlar ( uterin septumlar ) bazen de doğuştan rahim ağzı darlığı ( servikal stenoz) ağrılı adet görmenin nedenleridir.
Bu nedenle kız çocuklarının, ilk adetlerini gördükten sonraki bir kaç ay içinde abdominal (karından) ultrasonla muayene olmaları önemlidir.
Bununla beraber Primer dismenorede çoğunlukla nedenini tesbit etmemiz mümkün olamıyor
Sekonder Dismenore, çoğunlukla bir hastalık ya da geçirilen ameliyatlardan olabilir. Hastalıklar ve ameliyatlar karın içinde yapışıklıklara neden olarak hem ağrılı adet görmeye hem de adet dışı karın ağrılarına neden olur. Ağrılı adet görmeye neden olan hastalıklardan başlıcaları şunlardır
myomlar, yumurtalık kistleri, özellikle endometriyozis ( çikolata kistleri), rahim içi (endometrial) polipler
Bazen de rahim içine uygulanan, küretaj, biyopsiler, spiral takılıp çıkarılması gibi işlemler rahim içinde yapışıklıklara neden olur. Bunlar da sekonder dismenore nedenleridir.
Hem primer hem de sekonder dismenorede tedavi mümkündür. Uygun tedaviler ile adet dönemlerinin işkence gibi geçmesini önleyebiliriz
Sağlıklı ve konforlu bir yaşam her kadın için mümkündür (her kadının hakkıdır da diyebiliriz)
Op. Dr. Arzu Çabuk Dökmeci
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı