Yüzde seğirme, güçsüzlük veya hareketsizlik yüz sinirini ilgilendiren bir hastalığın bulgularıdır. Yüzde anormal hareketler veya felç bir enfeksiyon, yaralanma veya tümör nedeniyle oluşabilir ve nedeni mutlaka araştırılmalıdır. KBB uzmanı yüz siniri hastalıkları ve tedavisi üzerine eğitim görmüştür. YÜZ SİNİRİ NEDİR? Yüz siniri bir telefon kablosuna benzer ve 10.000 adet farklı sinir lifi içerir; bunların 7.000 kadarı kaslara gider. YÜZ SİNİRİNİN GÖREVLERİ YÜZDEKİ KAS HAREKETLERİ: Her sinir lifi bir yüz kası için elektriksel uyarılar taşır. Bu sinirin lifleri tarafından taşınan bilgi gülmemize, ağlamamıza, gülümsememize veya kaş çatmamıza olanak sağlar ve bu nedenle yüzün ifadesini sağlayan sinirdir. Bu sinir liflerinin yarısında veya yarısından fazlasında bir iletim kusuru meydana gelirse yüzde güçsüzlük ortaya çıkar. Bu sinir lifleri uyarılırsa yüz kaslarında spazm veya seğirme şeklinde hareketler oluşur. GÖZYAŞI ÜRETİMİ TÜKÜRÜK ÜRETİMİ İŞİTME: Orta kulaktaki üzengi kemiğinin kasına uyarılar taşır. TAT: Dilin ön kısmının tat duyusunu sağlar. Yüz sinir fonksiyonları çok kompleks olduğundan, lifleri zedelenirse bir çok semptom oluşur. Yüz sinirindeki bozukluk yüzde seğirme, güçsüzlük veya felçle, gözde/ağızda kurulukla veya tat duyusunda değişmeyle sonuçlanabilir.   ANİ OLUŞAN YÜZ FELCİ “Bell's paralizi” olarak da isimlendirilen hastalık muhtemelen vücudun bir virüse karşı gösterdiği tepki sonucunda meydana gelmektedir. Yüz sinirinin kafa kemikleri içindeki bölümü şişer ve basınç siniri zedeler. Yüz güçsüzlüğünün nedeninin bu olay olduğundan emin olmak ve diğer nedenleri ekarte etmek için özel sorular vardır. Baş boyun ve kulak muayenesinden sonra bir seri test uygulanabilir. En çok uygulanan testler şunlardır: İŞİTME TESTİ: Sinire zarar veren nedenin işitme sinirini, iç kulağı veya işitme mekanizmasını da etkileyip etkilemediğini ortaya koyar. DENGE TESTİ: Denge sinirinin tutulumunu değerlendirir. GÖZYAŞI TESTİ: Gözün gözyaşı üretme kabiliyetini ölçer. Göz küresinin saydam tabakasında (kornea) kuruluktan korumak için göz damlaları gerekebilir. RADYOLOJİK GÖRÜNTÜLEME: BT (bilgisayarlı tomografi) veya MRI (magnetik rezonans görüntüleme) yüz siniri çevresinde enfeksiyon, tümör, kemik kırığı veya diğer anormalliklerin olup olmadığını ortaya koyar. ELEKTRİKSEL TEST: Sinirdeki zedelenme miktarını ortaya koymak için yüz siniri düşük elektrik akımı ile uyarılır. Bu test sık aralıklarla tekrarlanarak hastalığın ilerleyici olup olmadığı veya düzelme gösterip göstermediği değerlendirlir.   TEDAVİ Tanı testlerinin sonuçları tedaviyi belirleyecektir. Eğer sebep bir enfeksiyon ise antibiyotik veya antiviral ilaçlar kullanılabilir. Eğer sinirde şişme (ödem) olabileceğine inanılıyorsa sıklıkla steroidli (kortizon) ilaçlar kullanılabilir. Kaçınılmaz durumlarda siniri zedeleyen kemiğin cerrahi olarak çıkarılması (dekompresyon) uygun olabilir.   İYİLEŞMENİZE YARDIMCI OLUN Yüz siniri felce uğradığında, sağlıklı yapısını devam ettirebilmesi için sürekli bir gözyaşı akışına ihtiyacı olan göze gerekli ilgi gösterilmelidir. Gözyaşı göz kırpma sırasında göz üzerine yayılır fakat yüz felçlerinde göz kırpma azalır veya tamamen ortadan kalkar. Azalmış göz kırpma ve gözyaşı salgısının yokluğu sonucunda gözyaşının göz küresi üzerindeki akışı azalır veya tamamen ortadan kalkar. Korneada kuruma, erozyon ve ülser oluşumu ile sonuçlanabilir. Gözün parmak ile kapatılması gözün nemli tutulması için etkili bir yoldur. Gözün parmak ucu tarafından zedelenmesine engel olmak için parmağın arka tarafı kullanılmalıdır. Gözü nemli tutmak ve yabancı maddelerin göze girmesini engellemek için sıklıkla koruyucu gözlükler ve temiz göz petleri kullanılır. Eğer göz kuruysa gözü nemli tutmak için suni gözyaşları kullanılabilir. Bu damlalar doktorunuz tarafından tarif edildiği şekilde kullanılmalıdır. Uyanıkken etkilenen göze her saatte bir bu damlalardan bir veya iki damla damlatılmalıdır ve uyurken göze merhem sürülüp göz kapatılmalıdır. REHABİLİTASYON Kalıcı yüz felçli hastalar göz kapağı ağırlıkları veya yayları, kas transferleri gibi çeşitli cerrahi işlemler ile rehabilite edilebilirler. Bazı hastalar yüz eğitimi denen özel bir fizik tedavi yönteminden fayda görebilirler. Yüzün aşırı hareketliliği veya kas spazmı gibi yüz felç komplikasyonları için uygulanabilecek tedavi yöntemleri aşırı hareketli kasın cerrahi olarak kesilmesi veya kasların kimyasal madde enjeksiyonlarıyla güçsüzleştirilmesi gibi yötemleri içermektedir. Eğer bu işlemlere gerek duyulursa doktorunuz sizinle bu işlemler hakkında görüşecektir. SONUÇ Yüz felci de içeren yüz sinir hastalıkları nadir değildir ve çeşitli nedenleri vardır. Yüz sinir fonksiyonlarının mümkün olan en iyi şekilde düzeltilebilmesi için uygun tanı ve tedavi çok önemlidir. Kalıcı yüz siniri zedelenmesi bulunan hastalara bile yüz fonksiyonlarını düzeltmek için geliştirilmiş cerrahi işlemler sayesinde yardımcı olunabilir.