EMDR Terapisini Anlamak… Travma sırasında neler yaşanır?
Tıpkı vücudumuz gibi beynimizin de doğuştan gelen bir iyileşme kapasitesi vardır. Ancak travmatik ya da çok stresli bir olay yaşadığımızda, bu olayın anısı sıradan bir anının işlendiği gibi işlenmeyebilir ve 'takılıp kalabilir'.
Burada sistemi açıklamak için duman ile devreye girip çalışan bir yangın alarmını kullanabiliriz. Tehdit altında olduğumuzda, beynimizdeki 'duman alarmı' olan beynimizdeki amigdalamız devreye girer ve bilinçsiz bir savaş, kaç ya da donarak hayatta kalma tepkisi yaşarız.
Beynin genellikle bir anıya 'zaman ve tarih etiketi' koyan kısmı (hipokampus olarak adlandırılır) baskılanabilir.
Sonuç olarak, hafıza "zamanda donabilir" ve sinir sistemimizde sıkışıp kalabilir. O zaman olayı tekrar tekrar yaşıyormuş ve travma anında sahip olduğumuz duygu ve düşünceleri yaşıyormuş gibi hissedebiliriz.
Bu, geçmişe dönüşler, kabuslar ve müdahaleci düşünceler gibi semptomlar olarak ortaya çıkabilir. Sanki vücudumuz hala savaş, kaç ya da donma modundadır ve beynimizdeki (amigdala) 'duman alarmı', travma uzun süre geçmiş ve tehlike yokken bile çalmaya devam eder.
Şimdi anda yaşarken, endişeli veya güvensiz hissetmemize neden oluyor. Kognisyonlarımız, bilişlerimiz, düşüncemiz, travmatik veya stresli yaşam deneyimleriyle de şekillenebilir. Kendimiz (örn. "Yeterince iyi değilim"), diğer insanlar (örn. "Kimseye güvenemem") veya çevremizdeki dünya (örn. "Güvende değilim") hakkında olumsuz inançlar oluşturabiliriz.
EMDR Terapisi nasıl yardımcı olabilir…
EMDR, beyni 'sıkışmış' travmatik anıları işleyecek ve çözecek şekilde aktive etmek için göz hareketleri gibi iki taraflı uyarımı kullanan bir tedavi modelidir. Bir bakıma EMDR, beynin doğal iyileşme sürecini 'başlatır' ve tekrar devam ettirir.
Uzman Klinik Psikolog Hülya İlhan
EMDR 2. Seviye Terapisti