İnternet oyun bozukluğu olarak da adlandırılan video oyunu bağımlılığı, oyun alışkanlıkları üzerindeki kontrolün ciddi şekilde azalmasıyla karakterize edilen ve kişisel bakım, ilişkiler, okul ve iş de dahil olmak üzere hayatınızın birçok alanında olumsuz sonuçlara yol açan bir durumdur.
Bu durum internette veya herhangi bir elektronik cihazda oyun oynamayı içerebilir, ancak önemli oyun sorunları yaşayan çoğu kişi çoğunlukla internette oyun oynar.
İnternet ve video oyun bağımlılığının bağımlılık mı yoksa akıl hastalığı olarak mı sınıflandırılması gerektiği araştırmacılar arasında tartışılıyor. Birçok araştırmacı, video oyunu bağımlılığını, kazanma telaşının oyun oynamanın ana nedenlerinden biri haline geldiği kumar bozukluğuna benzer bir davranışsal bağımlılık olarak görmektedir.
Diğerleri, kumarla bu karşılaştırmanın kusurlu olduğunu düşünüyor çünkü video oyunları oynamanın finansal veya maddi kayıplar söz konusu olmayabilir. Buna ek olarak, bir video oyununu kazanmak bilişsel beceriler ve keskin refleksler gerektirebilirken, kumarda kazanmak esasen bir şans meselesidir.
Bu tartışmadan bağımsız olarak, her şeyi tüketen ve günlük işleyişinizi olumsuz yönde etkileyen herhangi bir aktivite veya alışkanlık, önemli zihinsel, sosyal ve fiziksel sağlık sorunlarına neden olabilir. Video oyunu alışkanlıklarınızın hayatınızı ele geçirdiğini düşünüyorsanız psikolojik destek almanız önemlidir.
Video Oyunu Bağımlılığı Kimleri Etkiler?
Video oyunu bağımlılığı çocukları, gençleri ve yetişkinleri etkileyebilir, ancak yetişkinlerin bu duruma sahip olma olasılığı daha yüksektir.
Video Oyunu Bağımlılığının Belirtileri ve Semptomları Nelerdir?
Video oyunu bağımlılığının (internet oyun bozukluğu) belirtileri ve semptomları şunları içerir:
- Aşırı video oyunu oynamanın bir sonucu olarak okulda, işte veya ev sorumluluklarında düşük performans.
- Oyunlar elinden alındığında veya oyun oynamak mümkün olmadığında üzüntü, kaygı veya sinirlilik gibi yoksunluk belirtileri.
- Aynı düzeyde keyif almak için video oyunları oynamaya giderek daha fazla zaman ayırma ihtiyacı.
- Oyun nedeniyle daha önce keyif alınan diğer etkinliklerden ve/veya sosyal ilişkilerden vazgeçmek.
- Oyun süresini kısaltamamak ve yarattığı olumsuz sonuçlara rağmen oyunu bırakma konusunda başarısız girişimlerde bulunmak.
- Video oyunları oynamak için harcanan zamanın miktarı hakkında aile üyelerine veya başkalarına yalan söylemek.
- Aşırı video oyunu nedeniyle kişisel hijyen veya bakımda azalma.
- İş yerinde veya okulda stresli durumlardan kaçmanın veya evdeki çatışmalardan kaçınmanın bir yolu olarak video oyunlarını kullanmak.
- Suçluluk veya umutsuzluk gibi olumsuz ruh hallerini hafifletmek için video oyunlarını kullanmak.
Siz veya sevdiğiniz biri bu belirti ve semptomları yaşıyorsanız, sağlık uzmanınızla veya bir ruh sağlığı uzmanıyla konuşun.
Video Oyunu Bağımlılığına Ne Sebep Olur?
Araştırmacılar hâlâ video oyunu bağımlılığının kesin nedenini, internet ve video oyunlarının bağımlılık yapıcı özelliklerini belirlemeye çalışıyor.
Şimdiye kadar araştırmacılar, video oyunları oynama ve kazanma sürecinin dopamin salınımını tetikleyebileceğini düşünüyor. Dopamin, zevkli ödül ve motivasyon da dahil olmak üzere çeşitli bedensel işlevlerde anahtar rol oynayan bir beyin kimyasalıdır (nörotransmitter). Dopamin, kumar bozukluğu ve madde kullanım bozukluğu dahil olmak üzere diğer kullanım bozukluklarında rol oynayan aynı nörotransmiterdir. Son nörolojik araştırmalar, video oyunu bağımlılığı ve madde kullanım bozukluğu olan kişilerin beyinlerindeki benzerlikleri göstermektedir.
Video Oyunu Bağımlılığı Nasıl Tedavi Edilir?
Video oyunu bağımlılığının (internet oyun bozukluğu) temel tedavi seçeneği konuşma terapisidir (psikoterapi).
Psikoterapi, rahatsız edici duygu, düşünce ve davranışları tanımlamanıza ve değiştirmenize yardımcı olmayı amaçlayan çeşitli tedavi tekniklerini kapsayan bir terimdir. Bir ruh sağlığı uzmanıyla çalışmak size ve ailenize destek, eğitim ve rehberlik sağlayabilir.
Video oyunu bağımlılığı olan birine fayda sağlayabilecek spesifik psikoterapi türleri şunlardır:
- Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) : Bu yapılandırılmış, hedefe yönelik bir terapi türüdür. Bir terapist veya psikolog, düşüncelerinize ve duygularınıza yakından bakmanıza yardımcı olur. Düşüncelerinizin eylemlerinizi nasıl etkilediğini anlayacaksınız. Video oyunu bağımlılığı için BDT aracılığıyla olumsuz ve takıntılı düşünce ve davranışları unutabilir ve daha sağlıklı düşünme kalıpları ve alışkanlıklarını benimsemeyi öğrenebilirsiniz.
- Aile veya evlilik danışmanlığı: Bu tür terapi, sevdiklerinizi bu bozukluk hakkında eğitmeye ve daha istikrarlı bir ev ortamı yaratmaya yardımcı olabilir.