İnsan vücudunda bulunan vajinal kasların istemsiz kasılmaları sonucu olarak meydana gelen cinsel ilişkinin olamama durumu veya fazlasıyla ağrılı bir şekilde ifade edilen cinsel birliktelik problemidir.
Nedenleri
Öncelikle vajinismusun isteğe bağlı olmadığının çok iyi anlaşılması gerekmektedir. Vajinismusun temelinde yatan neden genellikle tam olarak tespit edilememekle beraber aşağıdaki durumlar vajinismusa neden olabilir:
- Cinsel taciz veya istismara uğramış olmak veya böyle bir duruma tanık olmak
- Vajinal mantar enfeksiyonları
- Travmatik doğum veya jinekolojik işlem öyküsü
- Genel anksiyete
- İlk cinsel ilişkinin aşırı ağrılı olacağı inancı
- Fiziksel travma (cinsel travma olmaksızın)
- Stres
- Vulvar vestibülit denilen, klinik olarak net bulgular vermeyen ancak birleşme esnasında ağrıya neden olabilecek durumlar
- Aile içi şiddete maruz kalmak
- Eşler arası güven kaybı
- Kontrolü kaybetme korkusu
- Cinsel olarak yetersiz olma hissi
Belirtiler
Vajinismus genellikle psikolojik nedenler dolayısıyla ortaya çıkan bir hastalıktır. İlk kez cinsel birliktelik yaşayacak kadınlarda görülebileceği gibi aktif cinsel hayatı olan kadınlarda da görülebilmektedir.
Primer vajinismus; daha önce cinsel birliktelik yaşamamış kadınlarda görülür. Sekonder vajinismus; daha önce cinsel birliktelik yaşamış fakat sonrasında gelişen olaylardan dolayı cinsel ilişkiye girememe durumudur (doğum travması, eşler arası uyumsuzluk, psikolojik).
Vajinismusun belirtileri aşağıdakiler gibidir;
İlişkiye girmekten korkma
Penisin vajinaya giriş anında duyulan aşırı ağrı
Penisin vajinaya girememesi
Tanı Yöntemleri
Vajinismus, altta yatan nedenleri farklı olsa da genellikle psikolojik nedenlere bağlı olarak açıklanan bir hastalıktır. Ancak ağrılı cinsel ilişkilerin tamamının nedeni vajinismus değildir. Bu nedenle yukarıda belirtilen bulgular ortaya çıktığında doğru tanı konarak doğru tedavinin verilebilmesi için hekime başvurmak gerekmektedir.
Hekiminiz tarafından tıbbi öykünüz alındıktan sonra öncelikle jinekolojik bir muayene yapılır ve vajinismus tanısının düşünülmesi halinde altta yatan nedenler araştırılır. Eğer hastada eşlik eden depresyon ve anksiyete bozukluğu gibi sorunlar varsa, ilk etapta genellikle bu sorunlar ilgili hekimler tarafından tedavi edilir.
Tedavi Yöntemleri
Vajinismus hastalığı genellikle psikolojik sebeplere bağlı gelişmesi nedeniyle kendi kendine tedavi edilebilecek bir hastalık değildir. Mutlaka hasta ve eşlerinin bir hekime birlikte başvuru yapmaları gerekmektedir. Ön görüşmede başvuru yapan çifte yaşadıkları ortam ve birbirleriyle olan ilişkileri gibi aile öyküleri sorulur.
Bunun dışında hastaya jinekolojik muayene yapılır ve diğer problemlere bağlı etkenler araştırılır (anatomik veya enfeksiyonel durumlar gibi). Fiziksel muayene sonrasında ailenin de durumu göz önünde bulundurularak kişiye özel bir tedavi planı oluşturulur.
Hekimin uygun görmesi ile birlikte cinsel terapi seansları düzenlenebilir. Vajinismus tedavisinde davranışsal terapiler uygulanabilmektedir.. Vajinismus hastaları, doğru tedavi yöntemleriyle cinsel mitler nedeniyle oluşan kaygı ve korkuyu yenebilir ve sağlıklı bir cinsel hayata sahip olabilir.
Bunların yanı sıra vajina girişini rahatlatacak bir takım egzersizler ve uygulamalar tavsiye edilebilir.
Vajinismus bir aile problemi olarak ele alınmalıdır. Uzun zamanda eşler arasında uzaklaşma ve eşlerin birbirlerinden kopmasına neden olabilir. Vajinismus, tıbbi yardım almaktan çekinilmesi sonucunda, çiftlerin kendi kendilerine deneyerek çözüm bulabileceği bir rahatsızlık olmamakla beraber, uzun süre yapılan denemeler cinsel ve duygusal travmalara neden olabilmektedir. Uzun bir süre boyunca tedavi edilemeyen vajinismus durumlarında, erkeğin de cinsellikle ilgili algısı değişerek sertleşme bozuklukları gibi sorunlar ortaya çıkabilmektedir.