Hamilelik, anne adayları için hem ruhsal hem de bedensel olarak hassas bir dönemdir. Bu dönemde
gebede farklılık gösteren hormonal değişiklikler, bazı bakterilere karşı vücudu savunmasız
bırakabiliyor. Özellikle ağız içi mukozasının etkilendiği hamilelik sürecinde, ağız içi hijyenini korumak
son derece değer kazanıyor.
Hamilelik öncesi diş bakımının önemi:
Anne adayının yaşayabileceği bazı sağlık sorunları gebeliğin gidişatını etkileyebilir. Planlı gebeliklerde,
ağız hijyeninin sağlanması önemlidir. Annenin bu süreçteki beslenme şekli gelecekte yaşanabilecek
sorunları önlemeye yardımcı olur. Hamilelik sürecinde, vücudun hormon ve salgı sisteminde bazı
değişiklikler gözlenir. Bu dönemde beslenme alışkanlıklarının değişmesi, diş ve çevresi dokuları hasar
görmeye daha yatkın hale getirir. Eğer gebelik öncesi anne adayının ağız içi sorunlarını giderirsek,
çürük dişleri restore edersek, sorun çıkarmaya yatkın olan dişlerinin çekimlerini gerçekleştirirsek ve
diş etlerinin bakımlarını yaparsak, ileride yaşanacak vücut değişimi için dirençli duruma geçmiş
oluruz.
Çürük dişlerin bebeğe zararı:
Ağız florasında bulunan mikrop ve bakteriler sindirim yolu ile vücuda yayılır. Mikroplar her zaman bir
risk sebebidir. Bu sebepten hamilelik sürecinde bu bakteri ve zararlı organizmaların ağız içinden
uzaklaştırılması gerekir.
Dişeti problemleri ve diyabet arasında göz ardı edilemez bir ilişki vardır. Hamilelik döneminde, en
büyük sağlık sorunlarından biri de gebelik diyabetidir. Bu sebeple gebelikte diyabeti tetikleyecek
unsurları minimuma indirmek gerekir.
Gebeliğin diş sağlığı üzerindeki etkileri:
Hormonal değişimler ağız içi salgılara da etki eder. Hamilelik döneminde artan kusma, reflü
bozuklukları, ağız içindeki asit oranını arttırır ve bu da dişte çürümeye meyil, dişetlerinin de zarar
görmesine yol açar. Hormon bozuklukları ve değişimleri diş etlerine zarar verir ve şişmesine yol açar.
Gebeliğin ilerleyen dönemlerinde ise artan uyku problemleri ve uyku kalitesinin bozulması ile beraber
dişlerde sıkma, gıcırdatma ve eklem ağrıları izlenir.
Gebelerde yemek yeme alışkanlığı da değişir. Yeme sıklığı artar ve gebelerin eskisinden daha da özenli
bir şekilde ağız hijyenine dikkat etmesi gerekir. Normal zamanda 2 kez düzenli olarak fırçalama 3 e
çıkarılmalıdır. Gebelik sürecinde tükürük akış oranı azalır. Bu da tükürüğün yıkayıcı etkisinden
mahrum kalmamıza neden olur. Tükürük temizleyicidir, diş ve çevresini çürüklerden korur. Gebelikten
dolayı azalan tükürük akış hızının yerini fırçalamayı arttırarak doldurabiliriz.
Gebelikte diş taşlarının oluşturabileceği sıkıntılar:
Tükürük ile birleşen gıda artıkları mineralize olarak diş taşlarını oluşturur. Diş taşları sadece gebelik
sürecinde değil her zaman zararlıdır fakat hamile bireylerin ağız hijyenine daha çok dikkat etmesi
gerekir. Gebelik döneminde diş etleri daha kolay ödem tutabileceği için diş taşı oluşumu artış
gösterir. Gebeliğin hangi döneminde olursa olsun, özel bir durum yok ise diş taşı temizliği yaptırılması
lazımdır.
Diş ağrısı olan gebelerde işlemlerin uygulanma şekli:
Sıkıntısız gebeliklerde her türlü işlem yapılabilir. Yine de gebenin yorulmaması için, bu dönemde
sadece acil ihtiyaçlar giderilir, geri kalan tedaviler doğum sonrasına ertelenir. Diş kırılması gibi akut
durumlar haricinde gebenin röntgen çekilmesine sıcak bakılmaz. Sıkıntılı gebeliklerde (düşük riski,
erken doğum riski, kanama sıkıntısı) ise, kadın doğum uzmanı onay verirse ve tedaviyi uygun görürse
işlemler uygulanabilir.
Hamilelik sürecini takip eden kadın doğum uzmanı onay verdiği sürece hamileliğin her döneminde diş
çürüğü tedavisi yapılabilir. Gebeliğin 2.trimesteri(3.-6. ay) yaklaşık olarak 13. ve 27. Haftalar arası
tedaviler için en güvenli ve uygun dönem olarak tanımlanır.
Kanal tedavisi yapılırken gebeden röntgen alınmaz. Röntgen yerine dişin kanal boylarını ölçen bazı
ekipmanlar kullanılır. Gebelikte diş çekimi de dahil olmak üzere her türlü diş tedavisi yapılabilir fakat
acil, akut bir durum değil ise tedavi doğum sonrasına ertelenir.
Hamilelik öncesinde alınabilecek tedbirler:
*Gebelik öncesinde diş kontrolleri yaptırılmalıdır. Çürük dişler, yirmi yaş dişlerinin durumu, eskiden
yapılmış işlemler kontrol edilmelidir.
*Fırçalama ve beslenme alışkanlıklarına dikkat edilmelidir.
*Yapılması gereken tedaviler zamanında yaptırılmalıdır.