‘’ BELİRTİLER ‘’
Kolda, bacakta, yüzde veya vücudun yarısında
- Uyuşma, karıncalanma
- Kuvvet kaybı
- Felç, dudak kayması, izinin silinmesi
- Bulanık görme ve görme kaybı
- Konuşma güçlüğü/konuşamama
- Dilde peltekleşmesi, sözcükleri sıralayamama
- Konuşulanları anlayamama
- Baş dönmesi ve/veya denge kaybı
- Bilinç kaybı
Tam olarak gerçekleşmese de ataklar halinde olabilir. Bu ataklar “küçük felçlerdir” alarm zili olarak kabul edilir. Gerileyebilir ya da kalıcı olabilir. En korkulan KALICI olmasıdır. Hastaların bir kısmı bu durumdan habersiz bile olabilirler. Dudak izinin kaybolduğu veya dudağın düştüğü durumlar sabah kalktıklarında aile yakınları tarafından saptanabilir. Sebebi şah damarındaki darlıklar ve buradan kopan kireç parçalarının beyine gitmesidir.
60 yaşından sonra veya damar sertliği için risk faktörü olan kişilerde Şah Damarı tıkanıklığı için inceleme yapılmalıdır. Ama önce risk faktörlerine bakınız.
‘’ RİSK FAKTÖRLERİ ‘’
Risk faktörleri:
1. Ailede Kalp Damar Hastalığı
2. Ailede İnme/Felç öyküsü
3. Şeker Hastalığı
4. Hipertansiyon
5. Yüksek Kolesterol
6. Obezite
7. Sigara
8. Hareketsiz Yaşam
9. Aşırı alkol Tüketimi
Risk faktörlerinden bir ya da fazlası sizde varsa mutlaka tarama tetkikleri yaptırmalı sınız.
TETKİKLER
Doktorunuza muayene olduğunuzda şah damarı üzerinde ‘’üfürüm’’ duyabilir. Bu darlığa bağlı oluşan bir sestir. Daralan yerden geçmeye çalışan kanın sesidir.
Doktorunuz bilinen tetkikleri dışında ‘’Şah Damarları Ultrasonu’’ ister. Çift taraflı yapılmalıdır. Buradan çıkan sonuç darlık gösteriyorsa iki seçenek vardır. Şah damarları boynunun iki yanında bulunan ve beyni besleyen atardamarlardır.
- MR ya da BT anjiyografi
- Digital Anjiyografisi (DSA)
Eğer önemli darlıklar bu tetkikler ile teyit edilmişse müdahaleye gerek olup olmadığını anlamak için ‘’Diffüzyon MR’’çekilebilir. Bu tetkik farkında olmadan beyine gitmiş kireç parçalarının hasarını gösterir. Oldukça önemlidir.
ÖNEMLİ NOT
Şah damarı darlıkları Kalp Damar Hastalıkları içinde yer aldığından bu hastalar mutlaka KALP DAMARLARI içinde incelenmelidir. Şah Damarı darlığı saptananların %15-20’sinde Kalp Damarlarında da darlıklar olabilir. Bu gerçekten hareket ederek hastalar Kalp Anjiyosu ile birlikte kısa zaman alan Şah Damarı anjiyosu ile birlikte değerlendirilebilir. Tüm damarları görmek önemli bir darlığı atlamamak için önemlidir. Yukarıda verilen oran son bir yayında çok daha yüksek %77 oranında bulunmuştur.
Bütün bu tetkiklerin sonuçları Nörolog ve Kalp Damar Cerrahı tarafından değerlendirilir. Tedavi için karar verilir.
Kaynak
Sulženko J, Paluszek P, Machnik R, Widimský P, Jarkovský J, Pieniazek P. Prevalence predictors of coronary artery disease in patients undergoing carotid artery stenting. Coron Artery Dis. 2019 May;30(3):204-210.
Anahtar kelimeler
YAZI
Felç nedir, inme, inme nedir, felç belirtileri, şah damarı, şah damarı tıkanıklığı, şah damarı tıkanıklığı ilaç tedavisi, şah damarı ultrasonu, sağlık, doktor, serdar Akgün, prof
1.GÖRSEL
damar, damar tıkanıklığı, felç, şah damarı, doktor, prof, serdar akgün
2.GÖRSEL
damar, damar tıkanıklığı, şah damarı, felç, serdar akgün, doktor
3.GÖRSEL
ultrason, şah damarı, serdar akgün
şah damarı,şah damarı tıkanıklığı,şah damarı ameliyatı,şah damarı tıkanıklığı tedavisi,felç,damar tıkanıklığı,karotis,stent,şah damarı nedir,ameliyat,şah damarı tıkanıklığı,şah damarı tıkanıklığı (karotis arter) nedir? neden oluşur?,şah damarı hastalıkları,şah damarı tıkanıklığı nedenleri,şah damarının stentlemesi,yüzde 100 tıkalı şah damarı,%100 tıkalı şah damarı,şah damarı nerde,şah damarı açılması,şah damarı,ameliyatı,damar tıkanıklığı neden olur,kalp damar cerrahisi,karotis endarterektomi,karotis arter,karotis ameliyatı,karotis stentleme